Alikianos

Alikianos (Yunanca: Αλικιανός Alikianós), Hanya'nın yaklaşık 12,5 kilometre güneybatısında yer alan Girit'teki Hanya bölgesel birimindeki Musuroi belediyesine bağlı ana köy.

Konum ve nüfus

Keritis nehrinin batı kıyısında yer alan köyün 2011 yılında 825 sakini vardı. Bu nehir üzerine 1908'de inşa edilen üç kemerli bir taş köprüsü 25 Şubat 2019'da bir fırtınanın neden olduğu bir sel tarafından yok edilmiştir.^[1]

Da Molin'in evinin harabeleri

1834 nüfus sayımında 40 Hristiyan ve 9 Müslüman aile vardı. 1881 nüfus sayımında 507 Rum ve 27 Türk ile anılır ve bir belediyenin merkezidir.

Tarihi ve anıtları

Alikianos'un modern kilisesinin 200 metre ötesinde 14. yüzyıla tarihlenen Aya Yorgi Şapeli bulunmaktadır. Girit Muharebesinde hasar gören bu şapel, restore edilse de 15. yüzyılda sahip olduğu duvar resimlerinden geriye bir şey kalmamıştır. Venedik dönemi yapısı olan bu şapelde Venedikli kumandan Da Molin, Yunan isyancısı Kantanoles ve beraberindekileri bir düğüne davet etmiş ancak zehirli şarap ikram ederek hepsinin ölümüne sebep olmuştur.^[2] 1229'da adaya tımar alarak gelen Da Molin ayrıca bölgede kendisine kuleli özel bir ev de yaptırmıştır. Venedik döneminde 1557'de Francesco Barozzi ve 1630'da Francesco Basilicata Alikianos'u ziyaret

Ayos Kir İoannis Kilisesi (Zoodochos Pigi)

etmişlerdir.

Aya Yorgi Şapeli, 14. yy

Ayos Kir İoannis Kilisesi

Alikianos'un biraz dışında 14. yüzyıla tarihlenen Ayios Kir İoannis Kilisesi (Zoodohos Pigi) bulunmaktadır. Bazı yazarlara göre yapıyı 12. ya da 13. yüzyıla tarihlemek de mümkündür. Hatta kilisenin İoaniis Ksenos tarafından kurulmuş olduğu da iddia edilmiştir.^[3] Moloz taş duvar ile örülmüş bu kilise, körarkatları ve dekoratif sütunları ile Bizans mimarisi geleneğindedir. Kilise içerisinde ayrıca 15. yüzyıla ait duvar resimleri de bulunmaktadır. Kilisenin kubbesi 90lı yıllarda çökmüş, ancak yeniden restore edilmiştir.

Bu kiilisenin, 6. yüzyılda burada bulunan bir bazilikanın üzerine inşa edilmiş olması muhtemeldir. Zira kilisede erken döneme ait mermer mimari ögeler kullanılmıştır. Dahası döşeme mozaiklerin de bulunduğu kayda geçmiştir.^[4]

Nazi işgali

Alikianos ada dışında en çok 1941 Girit Muharebesi sırasında yerel halkın Yunan Alayı'nı desteklemesi ile meşhurdur. Nazi paraşütçüler misilleme olarak Alikianos ve çevre köylerden çok sayıda sivili infaz etmiştir. Anthony Beevor, Girit, Savaş ve Direniş adlı kitabında, ölü sayısının 145 erkek ve iki kadına ulaştığını belirtmektedir.^[5]

Kaynakça

^ "Köprünün yıkılışını gösteren video". Youtube. 2 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2022.
^ Σπανάκης, Στέργιος (1993). Πόλεις και χωριά της Κρήτης στο πέρασμα των αιώνων, τόμος Α. Ηράκλειο: Γραφικές Τέχνες Γ. Δετοράκης. σελίδες 120–121
^ Gerola, Mon. Ven. II, 240; Orlandos, ABME 8 (1955-6), 170-205.
^ Spanakis, Crete II, 46; Sanders, Roman Crete, 124;
^ Beevor, Antony (2004). Krētē : hē machē kai hē antistasē. Panagiōtēs. Makridēs, Aristeidēs Pl Prokopiou. Athēna: Ekdoseis Gkovostē. ISBN 9602709278. OCLC 1245306645. 4 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2022.

[1] "Köprünün yıkılışını gösteren video". Youtube. 2 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2022.

[2] Σπανάκης, Στέργιος (1993). Πόλεις και χωριά της Κρήτης στο πέρασμα των αιώνων, τόμος Α. Ηράκλειο: Γραφικές Τέχνες Γ. Δετοράκης. σελίδες 120–121

[3] Gerola, Mon. Ven. II, 240; Orlandos, ABME 8 (1955-6), 170-205.

[4] Spanakis, Crete II, 46; Sanders, Roman Crete, 124;

[5] Beevor, Antony (2004). Krētē : hē machē kai hē antistasē. Panagiōtēs. Makridēs, Aristeidēs Pl Prokopiou. Athēna: Ekdoseis Gkovostē. ISBN 9602709278. OCLC 1245306645. 4 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2022.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]