2016 Taksim mitingi
Taksim Mitingi, Cumhuriyet Halk Partisi'nin 15 Temmuz darbe girişimi sonrasında "demokrasi ve cumhuriyet değerlerine sahip çıkmak amacıyla" 24 Temmuz 2016 tarihinde Taksim Meydanı’nda “Cumhuriyet ve Demokrasi Mitingi” adıyla düzenlediği miting. Miting adlandırmasında Türkiye'nin kurucu ve en eski partisi olmasının etkisi oldu. Miting partiler üstü bir miting olacak ve parti ayrımı gözetmeksizin herkes katılabilecekti.[1]
Katılım
değiştirDüzenlenen mitinge farklı bölgelerden binlerce insan katıldı. Katılımcılar Türk bayrağı ve Atatürk posterleriyle mitinge katılmıştı ve "Darbeye karşı omuz omuza", "Yağma yok, Cumhuriyet var", "Mustafa Kemal'in askerleriyiz", "Türkiye laiktir laik kalacak" ve "Darbeye geçit yok" şeklinde sloganlar atıyordu.[2] Mitinge katılanlar ağırlıklı olarak CHP seçmenleri olmasına rağmen farklı siyasi pozisyonları olan vatandaşlar da katılmıştı. Aynı zamanda Ak Parti Basın Ofisi'nden paylaşılan ve “meselenin memleket meselesi olduğunu bilen Ak Parti kadroları” ile başlayan yazıda Ak Parti Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Müezzinoğlu ve TBMM Başkan Vekili Ayşe Nur Bahçekapılı’nın da aralarında bulunduğu bazı Ak Partili siyasilerin mitinge katılacağı açıkladı.[3] Vatan Partisi (VP) Genel Başkanı Doğu Perinçek, CHP’nin Taksim Mitingi’ne kefil olmadıkları fakat isteyen partililerin katılabileceğini belirti. Komünist Parti (KP) ve Türkiye Komünist Hareketi (TKH) mitinge katılmayacaklarını açıklarken, TSİP, TİKP, DEV-PARTİ,[4] DİSK, TTB, TMMOB, KESK, Birleşik Haziran Hareketi ve Halkevleri mitinge destek verdi. Aynı zamanda Türk Kızılayı lojistik destek sundu, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ise ücretsiz ulaşım imkânı sağladı.[5]
Miting geniş çevrelerce destek gördü. Öyle ki Kemal Kılıçdaroğlu mitingin ve manifestonun Türk demokrasi tarihinde yer edineceğini belirtti. Taksim’in Türk siyasi tarihindeki rolü bağlamında Bülent Ecevit örneğini vererek 1 Mayıs 1977 ve 2013 Gezi Parkı protestolarıı’nı anımsattı.[6] 24 Temmuz tarihinin Basın Bayramı olmasından dolayı Kılıçdaroğlu kısa süren mitingde bu konuya da değindi. Darbe girişiminin engellenmesinde medyanın rolüne vurgu yaptı.[7] Mitingin herhangi bir zaman diliminde Fethullah Gülen’den bahsetmemesi de tartışmalara neden oldu.[8] Genel olarak bakıldığında 1 Mayıs 2016 için kutlamalara izin verilmeyen Taksim’de 2 ay sonra ana muhalefet partisinin düzenleyeceği mitinge izin verilmesi ve mitinge sınırlı da olsa farklı tabanlardan insanların katılması 15 Temmuz darbe girişimi’nin erken sonuçlarından biriydi. Mitingde Kemal Kılıçdaroğlu konuşmalar yaptı. Miting bazı yayıncı kuruluşlarca canlı olarak yayınlandı.
Miting gazetelere; “Taksim Doldu Taştı”, “Meydandan Yükselen Ses”, “Taksimde Tek Nefes”, "Birlikte Çok Güzelsin Türkiye”, “Demokrasi Sevdası”, “Türkiye Taksime Çıktı”, “Taksimden Dünyaya Güçlü Mesaj”, “Hep Böyle Kal Türkiye”, “Taksim Birleştirdi”, “Ne Darbe Ne Dikta”, “CHP Taksim’de Protesto Etti” ve “Sadakat Meydanı”, gibi başlıklarla yansıdı.[9]
Taksim Manifestosu
değiştirSadece Kemal Kılıçdaroğlu'nun konuşma yaptığı Taksim Mitingi'nde, 10 maddelik bir manifesto yayımlandı. Kılıçdaroğlu, tek tek okuyarak vatandaşların onayına sunduğu manifestoya sonraki dönemlerde de sıkça atıf yaptı. 10 maddelik manifestonun ilk üç maddesinde, TBMM’nin bombalanmasına atıf yapılarak darbe girişiminin Türk parlamenter sistemine karşı yapıldığını ve sonrasında tüm partilerin ortak bir tavır sergilediği belirterek darbe girişi kınandı. “Ne darbe, ne dikta, yaşasın tam demokrasi” söylemi Kılıçdaroğlu'nun sonraki söylevlerinde de yer alacaktı. 4. Maddede 15 Temmuz'u diğer askerî müdahalelerden farklı kılan halk direnişe özel vurgu yapıldı. Direnme hakkının demokratik temelin meşru yolu olduğu belirtildi. 5. ve 6. Maddede güçler ayrılığı ilkesi ekseninde demokratik, laik ve sosyal devlet olma vurgusu yapıldı. 7. ve 8. Maddede “Balyoz”, “Ergenekon” ve “Casusluk” davaları ile kamusal yapılanmada liyakate dikkat çekildi. Son iki maddede ise özgür demokrasi ve özgür ortam vurgusu yapılarak hukuk devleti olmanın gereklerinden “kin ve nefretle devlet yönetilemeyeceğine” dikkat çekildi.[10][11]
Ayrıca bakınız
değiştirKaynakça
değiştir- ^ Rifat, Başaran. "CHP'den Taksim'de 'Demokrasi Mitingi'". Hürriyet. 5 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2020.
- ^ "Darbe girişimini protesto mitingi: On binler Taksim meydanında". BBC Türkçe. 26 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2020.
- ^ "İşte CHP'nin mitingine katılan AKP'li isimler". Cumhuriyet. 3 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2020.
- ^ Şenol, Çarık. "Sosyalistler CHP'nin Taksim mitingini tartışıyor". Oda TV.
- ^ Hacaloğlu, Hilmi. "CHP 'Cumhuriyet ve Demokrasi İçin' Taksim'e Çıkıyor". Amerikanın Sesi (VOA). 27 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2020.
- ^ "Taksim birleştirdi". Cumhuriyet. 11 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2020.
- ^ "CHP'nin çağrısıyla Taksim Meydanı'nda 'Cumhuriyet ve Demokrasi Mitingi'". Oda TV. 25 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2016.
- ^ "Kılıçdaroğlu Taksim'de neden Fethullah diyemedi". Oda TV. 23 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2017.
- ^ "Günün gazete manşetleri - 25 Temmuz 2016". NTV. 19 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2020.
- ^ "CHP liderinden 10 maddelik Taksim Manifestosu: Ne darbe, ne dikta". Agos. 21 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2020.
- ^ "Taksim Manifestosu". Cumhuriyet Halk Partisi (çevrimdışı). Erişim tarihi: 23 Temmuz 2017.[ölü/kırık bağlantı]