Şiderti Nehri

Kazakistan'da bir nehir

Şiderti (KazakçaШідерті; RusçaШидерты), kaynak yerinde Sarapan aşağı kısımlarda Kapacy (Karasu),[4] Kazakistan'da Karagandı eyaletinin Osakarov ilçesi ve Pavlodar eyaletinin Ekibastuz Akimliği ile Aktogay ilçesinden akan bir nehridir.[5]

Şiderti
Шідерті (Kazakça)
Шидерты (Rusça)
Sağ altta nehrin ağız kısmı, Sentinel-2 görüntüsü. — Kaynak, — Ağız, Kazakistan
Sağ altta nehrin ağız kısmı, Sentinel-2 görüntüsü.
Kazakistan üzerinde Şiderti Nehri
Şiderti Nehri
Şiderti Nehri
— Kaynak, — Ağız, Kazakistan
Konum
Ülke(ler)  Kazakistan
Eyalet(ler) Karagandı, Pavlodar
İlçe(ler) Osakarov, Ekibastuz Akimliği, Aktogay[1]
Genel bilgiler
Kaynak Kazakistan Yaylaları[2]
50°26′57″N 73°19′08″E / 50.449046°K 73.318970°D / 50.449046; 73.318970
Kaynak rakımı y. 464 m (1.522 ft)[1]
Ağız Şığanak Gölü
Şağalalıteniz (taşkın zamanlarında)[3]
52°38′46″N 74°23′42″E / 52.646000°K 74.395000°D / 52.646000; 74.395000
Ağız rakımı y. 84 m (276 ft)[1]
Yükseklik farkı y. 380 m (1.250 ft)
Uzunluk 506 km (314 mi)
Havza alanı 15.900 km2 (6.100 sq mi)
Debi 1,97 metreküp/saniye (70 cu ft/s)

Nehir yolu değiştir

Nehir, Karagandı Eyaleti'nin kuzeyindeki Kazakistan Yaylaları'nın orta kesiminde "Sarapan" adı altında doğar. Kabaca kuzeybatıya doğru akar ve Şığanak gölüne giriş yaparak sonlanır. Taşkın zamanlarında Şağalalıteniz gölüne kadar ulaşır.[6][7]

 
 
 
  — Kaynak,   — Ağız, Karagandı ve Pavlodar Eyaletleri

Hidroloji değiştir

506 kilometre (314 mi) uzunluğundadır ve 15.900 kilometrekare (6.100 sq mi) drenaj havzasına sahiptir. Nehir çoğunlukla kar suların erimesiyle beslenir. Genellikle Nisan ortası ile Haziran başı arasında sel taşkınları meydana gelir. Nisan ve Mayıs aylarında ortalama debi sırasıyla 13,5 m³/s ve 6 m³/s'dir. Nehrin üst ve alt kısımları sıklıkla kurur. Birkaç pompa istasyonu sayesinde İrtiş-Karağandı Kanalı, Şiderti nehri boyunca yukarı ve orta kısmında ters istikamette akabilmektedir.[4]

Ayrıca bakınız değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b c Google Earth
  2. ^ "Sovyet haritasındaki kaynak yeri (haritada: Шидерты) (Rusça) 1:500.000". 16 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2023. 
  3. ^ "Sovyet haritasındaki ağız yeri (haritada: Kapacy)(Rusça) 1:500.000". 16 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2023. 
  4. ^ a b Шидерты (река) 12 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Büyük Sovyet Ansiklopedisi in 30 vols. — Ch. ed. Aleksandr Prohorov. - 3rd ed. - M. Soviet Encyclopedia, 1969-1978. (Rusça)
  5. ^ "Elevation of Shiderti,Kazakhstan Elevation Map, Topography, Contour". Floodmap.net. 13 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2014. 
  6. ^ "M-43 Topographic Chart (maps.vlasenko.net) (Rusça)". 20 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2023. 
  7. ^ "N-43 Topographic Chart (maps.vlasenko.net) (Rusça)". 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2023.