Şablon:GM/2020-09-25

Göz göz çukurunda bulunan, iri bir bilye büyüklüğünde, görmeyi sağlayan küremsi bir organdır.

Göz, ışığı geçirmeye ve kırmaya elverişli üç tabakanın birleşmesinden oluşmuştur. En dıştaki birinci tabakaya, Sklera ya da "gözakı" denir. Bu tabaka önde tümsekleşerek, saydam Kornea tabakası olarak devam eder. Beyaz ve lifli yapıda olan bu sert tabaka, gözü dış darbelere karşı koruyan kalın bir zardır. Çok damarlı bir bağ dokusu olan damar tabaka, iki yüzündeki boyalı hücre örtüsüyle, gözyuvarını tam bir karanlık oda haline getirir. Bunun ön bölümünde, kirpiksi cisim kasları ile kirpiksi bölge yer alır; kirpiksi bölgenin çok damarlı olan asıcı bağı gergin tutmak için kanla dolan küçük piramitler halindeki çıkıntılara, "kirpiksi uzantı" denir. Kirpiksi bölgenin uzantısı olarak, ön bölümde damar tabaka renk değiştirerek ortası delik (gözbebeği) bir diyafram oluşturur (iris). Rengi insandan insana değişen iris, gözbebeğini büyütüp küçültmeye yarayan kas liflerini kapsar: Dikey olarak yerleştirilmiş bulunan kas lifleri kasılarak gözbebeğinin genişlemesini, çember halinde yerleştirilmiş kas lifleri ise, kasıldıklarında göz bebeğinin büzülmesini sağlar. (Devamı...)


José Carlos Mariátegui (14 Haziran 1895, Lima - 16 Nisan 1930, Lima, Peru), Perulu siyasi önder ve deneme yazarı. Ülkesinin siyasal ve kültürel sorunlarını Marksist bir anlayışla çözümlemeye çalışan ilk Perulu aydındır.

Ülkede kişisel diktatörlüğünü kuran Augusto Leguía rejiminin (1919-30) ateşli muhaliflerinden biri olan Mariátegui'yi uzaklaştırmak amacıyla öğrenim görmesi için 1919'da İtalya'ya gönderdi. O güne değin daha çok kendi kendini yetiştirmiş olan Mariátegui, İtalya'da Henri Barbusse, Antonio Gramsci, Maksim Gorki ve Georgi Çiçerin gibi dönemin önde gelen sosyalist düşünürleriyle yakın ilişki kurdu. İtalyan komünist hareketinin kuruluşuna katıldı ve Marksizmi benimsedi. 1923'te Lima'ya döndü ve Víctor Raúl Haya de la Torre'nin kurduğu Amerika Devrimci Halk Birliği'nin güçlü bir destekçisi oldu. Apristalar denen bu hareketin önderlerinden Luis Alberto Sánchez'le arasında görüş ayrılığı çıkması üzerine birlikten ayrılarak Peru Komünist Partisi'ni (1928) kurdu ve partinin ilk genel sekreteri oldu. (Devamı...)