İspanyol Haçı
İspanyol Haçı (Almanca: Spanien-Kreuz) İspanyol İç Savaşı'na General Francisco Franco tarafında katılım gösteren Alman birliklere verilen bir Nazi Almanyası nişanıydı.[1]
İspanyol Haçı | |
---|---|
Ülke | Nazi Almanyası |
Tür | Rozet |
Olası Hak Sahipleri | General Franco önderliğinde İspanyol İç Savaşı'na katılan Alman birlikler |
Savaş | İspanyol İç Savaşı |
Durum | Artık Verilmemektedir |
İstatistikler | |
Kuruluş | 14 Nisan 1939 |
Toplam Verilişi |
|
Tarihçe
değiştirTemmuz 1936'da İspanyol İç Savaşı'nın patlak vermesiyle birlikte Almanya, Franco'nun Milliyetçi güçlerine yardım olarak Kondor Lejyonu'nu, Luftwaffe ve Heer personelinden müteşekkil, gönderdi. 14 Nisan 1939'da savaş sırasında Kondor Lejyonu bünyesinde çarpışmış Alman havacı ve karacı personeli ödüllendirmek için nişan olarak İspanyol Haçı oluşturuldu.[2] Alman Donanması'na bağlı birkaç gemi de İspanyol sularında hizmet verdi ve bu gemilerin mürettebatları da bu nişanla taltif edildi. [3]
İspanyol Haçı sağ göğse, cep kapağının altına takılırdı. Eğer İspanyol Haçıyla taltif edilmiş personel halihazırda Kan Nişanıyla da taltif edilmişse personel, İspanyol Haçı'nı Kan Nişanı'nın altına takardı. İspanyol Haçıyla taltif edilen personel öldükten sonra nişan bu kişinin en yakın akrabasına kalırdı.[2]
1945 yılında Nazi Dönemi'ne ait nişan ve madalyaların takılması yasaklandı. İspanyol Haçı 1957 yılında yeniden tasarlanıp Alman Federal Cumhuriyeti personelince giyime uygun hale getirilen madalya ve nişanlar arasında yer almadı.[4]
Sınıfları
değiştirİspanyol Haçı hem cephe madalyası olarak hem de gösterilen üstün başarıyı ödüllendirmek için taltif edilirdi.[3] Nişan, taltif edilen kişinin liyakatını veya rütbesini yansıtan biçimde altın, gümüş ve bronz olmak üzere üç sınıftan oluşurdu. Gümüş ve Bronz İspanyol Haçı kılıçlı veya kılıçsız olarak taltif edilebilirdi fakat Altın İspanyol Haçı daima kılıç eklentisiyle taltif edilirdi. Altın İspanyol Haçı çatışma sırasında olağanüstü cesurluk gösterilmesi halinde elmas eklentileriyle de taltif edilebilirdi.[2]
Her bir sınıf ve taltif edilme sayıları şöyleydi:[3]
Bronz İspanyol Haçı
değiştirMuharip olmayan hali kılıçsız olarak çatışma deneyimi edinmeden 3 ay İspanya'da hizmet vermiş olan sivil teknisyenlere veya askerî personele verilirdi.
Toplam 7869 adet Bronz İspanyol Haçı taltif edilmiştir.
Kılıç Eklentili Bronz İspanyol Haçı
değiştirKılıç Eklentili Bronz İspanyol Haçı, İspanyol İç Savaşı sırasında cephe hattında çatışmaya iştirak etmiş bireylere verilirdi.
Toplam 8462 adet Kılıç Eklentili Bronz İspanyol Haçı taltif edilmiştir.
Gümüş İspanyol Haçı
değiştirGümüş İspanyol Haçı, muharip olmayan hizmeti ödüllendirmek için verilirdi.
Toplam 327 adet Kılıç Eklentisiz Gümüş İspanyol Haçı taltif edilmiştir.
Kılıç Eklentili Gümüş İspanyol Haçı
değiştirKılıç Eklentili Gümüş İspanyol Haçı, İspanyol İç Savaşı sırasında belirleyici muharebelere katılım göstermiş veya hatrı sayılır ölçüde muharip deneyim kazanmış personele verilirdi.
Toplam 8304 adet Kılıç Eklentili Gümüş İspanyol Haçı taltif edilmiştir.
Altın İspanyol Haçı
değiştirAltın İspanyol Haçı, daima kılıç eklentisine sahip olurdu, çatışma sırasında olağanüstü liderlik gösteren veya olağanüstü liyakat gösteren personele verilirdi.
Toplam 1126 adet Altın İspanyol Haçı taltif edilmiştir.
Elmas Eklentili Altın İspanyol Haçı
değiştirElmas Eklentili Altın İspanyol Haçı, İspanyol Haçı'nın en üst sınıfıydı. Muharebe sırasında olağanüstü liderlik gösteren ve olağanüstü liyakat gösterenlere taltif edilirdi.
Toplam 28 Elmas Eklentili Altın İspanyol Haçı taltif edildi ve bunlardan birisi Adolf Galland'a taltif edildi.
Akraba Onur Haçı
değiştirİspanya'da Çarpışan Alman'ın Akrabalarına Onur Haçı (Almanca: Ehrenkreuz für hinterbliebene Deutscher Spanienkämpfer) İspanya'da hizmet verirken ölen personelin akrabalarına verilirdi.
Toplam 315 adet Akraba Onur Haçı taltif edilmiştir.
Dizaynı
değiştirİspanyol Haçı, ortasında bir halkanın üstünde svastika bulunan bir Malta Haçıdır. Haç'ın her bir kolunun arasında Luftwaffe kartalı ve, kılıç eklentili versiyonlarında, Luftwaffe kartalının arkasında konumlandırılmış çapraz iki kılıç vardır. Elmas Eklentili İspanyol Haçı'nın ortasındaki halkanın üstündeki svastikanın çevresinde pırlantalar bulunur.[5]
Haç'ın arka yüzü düzdür ve arka yüzünde üniformaya giyim için kullanılan iğne bulunur.[5]
En Yakın Akraba Onur Haçı, bronzdur ve Kılıç Eklentisiz Bronz İspanyol Haçı'na benzer fakat ebat olarak daha küçüktür. Diğerlerinden farklı olarak ortası siyah ve kenarları kırmızı, sarı, kırmızı (İspanya bayrağının renkleri) olan bir şeride takılıdır.[3]
Taltif Edilenler
değiştir- Walter Adolph
- Wilhelm Balthasar*
- Hans-Henning Freiherr von Beust
- Gerhard Bigalk
- Hermann Boehm (admiral)
- Kurt Böhmer
- Hubertus von Bonin
- Eberhard Bopst
- Leopold Bürkner
- Rolf Carls
- Otto Ciliax
- Hans Degen
- Ulrich Diesing
- Oskar Dirlewanger
- Paul Drekmann
- Walter Ehle
- Hans Ehlers
- Diethelm von Eichel-Streiber
- Engelbert Endrass
- Wolfgang Ewald
- Klaus Ewerth
- Fritz Frauenheim
- Hans-Georg von Friedeburg
- Hans von Funck
- Adolf Galland*
- Walter Grabmann
- Karl-Heinz Greisert
- Robert Gysae
- Gotthard Handrick
- Martin Harlinghausen*
- Werner Hartenstein
- Hans Heidtmann
- Werner Henke
- Hajo Herrmann
- Johannes Hintz
- Erich Hippke
- Hermann Hogeback
- Herbert Ihlefeld
- Rolf Johannesson
- Bernhard Jope
- Rolf Kaldrack
- Bernd Klug
- Karl-Heinz Krahl
- Fritz-Julius Lemp
- Wolfgang Lippert (pilot)
- Fritz Losigkeit
- Walther Lucht
- Wolfgang Lüth
- Günther Lützow*
- August Maus
- Hans-Karl Mayer
- Wilhelm Meentzen
- Wilhelm Meisel
- Karl-Friedrich Merten
- Walter Model
- Johann Mohr
- Werner Mölders*
- Heinz Neukirchen
- Eduard Neumann
- Walter Oesau*
- Jürgen Oesten
- Adolf Piening
- Rolf Pingel
- Hermann Plocher
- Günther Radusch
- Hermann Rasch
- Hansjürgen Reinicke
- Rudolf Resch
- Wolfram Freiherr von Richthofen*
- Gustav Rödel
- Helmut Rosenbaum
- Jürgen von Rosenstiel
- Wolfgang Schellmann*
- Joachim Schlichting*
- Johann Schmid
- Rudolf Schmidt (Major)
- Herbert Schob
- Georg-Wilhelm Schulz
- Hans Seidemann
- Reinhard Seiler*
- Karl Smidt
- Hugo Sperrle*
- Albert Stecken
- Alois Stoeckl
- Wilhelm Ritter von Thoma*
- Horst Tietzen
- Werner Töniges
- Hannes Trautloft
- Heinrich Trettner
- Joachim Wandel
- Kurt Weyher
- Wolf-Dietrich Wilcke
- Joachim Ziegler
- Felix Zymalkowski
*ile işaretli olanlar Elmas Eklentili Altın İspanyol Haçıyla taltif edilmişlerdir.
Kaynaklar
değiştirAlıntılar
değiştir- ^ "Wehrmacht awards.com: Spanish Cross". 1 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2023.
- ^ a b c Doehle 1943, s. 15.
- ^ a b c d Littlejohn & Dodkins 1968, ss. 108-110.
- ^ a b Angolia 1976, ss. 29-44.
Bibliyografya
değiştir- Angolia, LTC John R (1976). For Führer And Fatherland: Military Awards of the Third Reich. R. James Bender Publishing. ISBN 0912138149.
- Doehle, Dr Heinrich (1943). Medals & Decorations of the Third Reich: Badges, Decorations, Insignia. Reddick Enterprises. ISBN 0962488348.
- Littlejohn, David; Dodkins, Colonel C. M. (1968). Orders, Decorations, Medals and Badges of the Third Reich. R. James Bender Publishing, California. ISBN 978-0854200801.
- German Federal regulation (1996). Dienstvorschriften Nr. 14/97. Bezug: Anzugordnung für die Soldaten der Bundeswehr. ZDv 37/10 (Almanca). 12 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2023.