İrlandaca

Irlanda'nın resmi dili

İrlandaca (Gaelige), Hint-Avrupa dil ailesinin Kelt dilleri koluna ait bir dil. İrlanda'nın,[1] Birleşik Krallık'a bağlı Kuzey İrlanda'nın ve Avrupa Birliği'nin resmî dilidir. İrlandaca, Batı Avrupa'da halk dili kullanılarak yazılmış en eski edebiyata sahiptir.

İrlandaca
Gaeilge, Éire
Ana dili olanlarİrlanda
Konuşan sayısı1 milyona yakın  (tarih gerekli)
Dil ailesi
Yazı sistemiLatin
Resmî durumu
Resmî dilİrlanda İrlanda
Avrupa Birliği Avrupa Birliği
Dil kodları
ISO 639-1ga
ISO 639-2gle
ISO 639-3
İrlanda'da İrlandaca konuşma oranı, 2011

İrlanda'da halkın %36'sı İrlandaca konuşabildiğini belirtmiştir. Buna rağmen günlük dil olarak İrlandaca Gaeltacht adı verilen ülkenin batı kıyılarındakı bazı bölgelerde yoğunlaşmıştır ve genel halkın sadece %1.8'i İrlandacayı günlük bir şekilde kullanmaktadır.[2] Galway, Kerry, Cork ve Donegal, Waterford'un küçük bir kısmı, Mayo ve Meath bölgelerinde anadil, İrlanda'nın geri kalan birçok bölgesi için ikinci dil olarak geçmektedir.

Tarih değiştir

Tarihteki ilk ve en eski İrlandaca yazıları M.S. 4. yüzyıllarda çıktığı tahmin edilen Oghamlardır ve çoğunlukla Büyük Britanya'nın batı kesimlerinde bulunmuştur. M.S. 5-6. yüzyıl arasında Latin alfabesine geçilmeye başlanarak Eski İrlandaca adı altında oluşmaya başlamış 10. yüzyıla kadar bu ad altında devam etmiştir.

M.S. 10. yüzyılı içerisinde Orta İrlandacaya dönüşümüyle İrlanda, İskoçya ve Man Adası'nda konuşulmaya başlanmıştır. Ulster Döngüsü de dahil olmak üzere birçoğu İrlanda edebiyatı eseri Orta İrlandaca yazılmıştır. M.S 12 yüzyıl içerisinde modern İrlandacaya, İskoççaya ve Man diline dönüşmeye başlamıştır.

Kaynakça değiştir

  1. ^ "Ireland speaks up loudly for Gaelic". The New York Times. 29 March 2005. 8 January 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2017. 
  2. ^ "Irish is third most used language – Census". rte.ie. 29 Mart 2012. 30 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2017. 

Dış bağlantılar değiştir