İmaret Mezarlığı
İmaret Gervent Mezarlığı (Azerice: İmarət Qərvənd qəbristanlığı) veya İmaret Mezarlığı (Azerice: İmarət qəbristanlığı) Azerbaycan'ın Ağdam kentinde bulunan bir kraliyet mezarlığı ve komplekstir. Karabağ Hanlığı'nın Azeri[1][2] Türk[3][4] soylularının, hanları dahil mezarlarını barındırır.
| İmaret Mezarlığı | |
|---|---|
 Kompleksin iç kısmından görünümü | |
 | |
| Konum | Ağdam, Azerbaycan |
| Koordinatlar | 39°59′34″K 46°56′18″D / 39.99278°K 46.93833°D |
| Tür | Anıt mezar |
| Din | Müslüman Mezarlığı |
| Sorumlu | Ağdam Şehri Yürütme Gücü |
| Durum | Kullanımda |
Tarihi değiştir
Karabağ Hanlığı'nın kurucusu ve Karabağ'ın ilk hanı olan Penahali Han'ın (h. 1748-1760) Mozolesi, 18–19. yüzyıllara dayanmaktadır ve komplekste yer almaktadır. Mezarın yanında, Penahali Han'nin oğlu İbrahim Halil Han'a (h. 1760-1806) ait bir tane mezar daha var. Penahali Han Türbesinin bir giriş kapısı vardır. Giriş kapısı kemerli bir yapıya sahiptir. Türbe, merhumun mezarını barındıran çokgen konik planlı bir yapıya sahiptir. Mezarların önünde de Hurşidbanu Natevan'ın büstü var.[5]
Modern tarihi değiştir
Ermeni kuvvetleri, 1993'in Temmuz ayında, Birinci Dağlık Karabağ Savaşı sırasında Ağdam'ı işgal etmiştir.[6] Yoğun çatışmalar, tüm nüfusu doğuya kaçmaya zorlamış, Ağdam'ı hayalet bir kasaba haline getirmiştir.[7] 2020 Dağlık Karabağ Savaşı'nı sona erdiren bir anlaşmanın parçası olarak, kasaba ve çevresi 20 Kasım 2020'de Azerbaycan kontrolüne geri verilmiştir.[8][9]
Ocak 2021'de İran asıllı Fransız foto muhabiri Reza Deghati, Ağdam'ı ziyareti sırasında, Ağdam'ın Ermeni işgali sırasında mezarlığın yıkıldığını, Hurşidbanu Natevan'ın mezarının yağmalandığını ve tüm kemiklerinin çalındığını bildirmiştir.[10]
Mezarlar değiştir
- Penahali Han, Karabağ Hanlığı'nın kurucusu ve Karabağ'ın ilk hanı.[11]
- İbrahim Halil Han, üçüncü Karabağ Hanı.[12]
- Mehdikulu Han Cevanşir, dördüncü ve sonuncu Karabağ Hanı.[11]
- Caferkulu Ağa Cevanşir, Azeri şairi ve Rus İmparatorluk Ordusunun tümgeneralleri.[13]
- Gövher Ağa, Azerbaijani poet and daughter of Ibrahim Khalil Khan.[14]
- Hurşidbanu Natevan, Azeri şaire ve Mehdikulu Han'ın kızı.[10]
- Hanbike Hanım, Azeri şaire ve Hurşidbanu Natevan'ın kızı.[15]
Ayrıca bakınız değiştir
Kaynakça değiştir
- ^ Hewsen, Robert H. (1995). Review of George A. Bournoutian, A History of Qarabagh: An Annotated Translation of Mirza Jamal Javanshir Qarabaghi's Tarikh-e Qarabagh, in Journal of the Society for Armenian Studies: JSAS (İngilizce). s. 270.
Although written in Persian, the work of Mirza Jamal Javanshir (1773/4–1853) is actually a product of Azeri historiography: its author being an Azeri noble of the Javanshir tribe, who began his lengthy career as a scribe in the service of Ebrahim, the Azeri khan of Karabakh
- ^ Gvosdev, Nikolas K. (2000). Imperial policies and perspectives towards Georgia, 1760–1819 (İngilizce). Oxford: St. Martin's Press in association with St. Antony's College. ISBN 978-0-312-22990-0.
Writing to his adviser Archimandrite Gaioz, Erekle informed him that he had received a communication from the new Shah ordering him to take part in a campaign against Ibrahim, the Azeri khan of Karabagh, who was also asserting his right to independence from Persia
- ^ Houtsma, M. Th.; Donzel, E. van (1936). "E.J. Brill's First Encyclopaedia of Islam, 1913–1936". The Encyclopaedia of Islam: A Dictionary of the Geography, Ethnography and Biography of the Muhammadan Peoples (İngilizce). BRILL. s. 727. ISBN 978-90-04-09790-2.
This province was at that time the hereditary fief of the Turkish clan of Djewanshir (...) Its chiefs were called from father to son alternately Panah and Ibrahim Khalil
- ^ Bayne Fisher, William; Avery, Peter; Hambly, Gavin (1991). The Cambridge History of Iran (İngilizce). Cambridge University Press. s. 512. ISBN 0-521-20095-4.
There were Bayat Turks at Maku, and a further branch of the Qajar in Erivan and Qarabagh, were the Javanshir Turks and the Karachrlu Kurd also lived
- ^ Memmedli, Nureddin (20 Kasım 2020). "Günəş şüaları ilə nurlanmış ağ evim..." [My white house irradiated with sunlight...]. Medeniyet (Azerice). 27 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2021.
- ^ "Caucasus City Falls to Armenian Forces". The New York Times (İngilizce). 24 Ağustos 1993. 21 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2021.
In July, Armenian forces forced out the defenders of Agdam, Azerbaijan.
- ^ Novikova, Gayane (2004). The Nagorno Karabakh Conflict: In Search of the Way Out: To the Question of the Readiness of Azerbaijani and Armenian Societies to a Compromise Resolution of the Conflict (İngilizce). Amrots Group. s. 138. ISBN 978-9994131273. 24 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2021.
- ^ "Azerbaijanis celebrate Karabakh deal". Anadolu Ajansı (İngilizce). 10 Kasım 2020. 15 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2021.
- ^ "Azerbaijan Army Enters Agdam As Armenians Flee". Özgür Avrupa Radyosu (İngilizce). 25 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2021.
- ^ a b "Dünyaca məşhur fotoqraf ermənilərin Natəvanın Ağdamdakı qəbrini təhqir etməsindən yazdı – Foto" [World-famous photographer writes about Armenians insulting Natava's grave in Agdam – Photo]. Oxu.az (Azerice). 26 Ocak 2021. 27 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2021.
- ^ a b Tevfikli, Vügar (17 Nisan 2012). "Ağdamın "İmarət"li günləri..." 525-ci gazet (Azerice). s. 2. 27 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2021.
- ^ Tevfikli, Vügar (3 Temmuz 2014). "Dağlıq Qarabağ işğaldan əvvəl – FOTOREPORTAJ (I Hissə)". Oxu.az (Azerice). 27 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2021.
- ^ Gafarova, Sekine (25 Aralık 2018). "Cəfərqulu xan Nəva". ENS.az (Azerice). 27 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2021.
- ^ Cengizoğlu, Enver (2015). Cavanşir eli: Sarıcalılar (Azerice). Bakü: Mütercim. s. 352.
- ^ Halilzade, Flora (13 Nisan 2015). "Tək inci kimi parlayan Xan qızı". Kaspiy (Azerice). 27 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2021.