İkdam

1894 - 1928 arasında İstanbul'da yayınlanmış günlük siyasal gazete

İkdam, 5 Temmuz 1894 ve 31 Aralık 1928 tarihleri arasında İstanbul'da yayınlanmış günlük siyasal gazetedir.

İkdam
İkdam'ın Talat, Enver ve Cemal Paşaların yurt dışına kaçışını "Üç Paşa Daha Kaçtı" başlığı ile duyuran ilk sayfası, 4 Kasım 1918.
TürGünlük siyasi
Format60x42 cm
SahibiAhmet Cevdet Oran
İmtiyaz sahibiAhmet Cevdet Oran
Kuruluş tarihi5 Temmuz 1894
DilOsmanlı Türkçesi (1 Aralık 1928 öncesi)
Türkçe (1 Aralık 1928 sonrası)
Son yayım tarihi31 Aralık 1928
Genel merkezReşid Efendi Hanı, Bâb-ı Âli Caddesi, Cağaloğlu, Fatih, İstanbul
Tiraj50 bin

Sahibi ve başyazarı Ahmet Cevdet Oran'dı. Türkiye'de rotatif baskı tekniği ile basılan ilk gazete olan İkdam, II. Abdülhamid döneminde birkaç kez kapatıldı.

Sabah gazetesi sahibi Mihran Efendi ile anlaşan Ahmet Cevdet, II. Meşrutiyet'in ilan edildiği 24 Temmuz 1908 gecesi, gazete provalarını görmeye gelen sansür memurlarını kovmuştu. Bu olay, günümüzde de kutlanan 24 Temmuz Gazeteciler Bayramı’nın doğmasına vesile oldu.[1] Gazete, İkinci Meşrutiyet sonrasında İttihat ve Terakki yönetimine karşı eleştirel bir tutum aldı. Tirajı 40 bine kadar yükseldi. 14 Mart 1910'da Yeni İkdam adını aldı. 26 Şubat 1912'den sonra da İktiham adıyla yayımlandı. 10 Ağustos 1912'den itibaren yeniden İkdam adını alan gazetenin başyazarlığını 5 Eylül 1912'de Ali Kemal Bey üstlendi.

Gazete mütareke döneminde Yakup Kadri'nin yönetiminde yayımlandı. Bu yıllarda Millî Mücadele'yi destekleyen yazılar yayımladı. Ahmet Rasim, Cenab Şahabeddin, Halit Ziya Uşaklıgil, Hamdullah Suphi Tanrıöver, Hüseyin Cahit Yalçın ve Ahmet Emin Yalman gibi tanınmış yazarlar İkdam'ın yazı kadrosu içinde yer aldılar.

1923'te gazetenin yönetimi Ahmet Cevdet'in sağlık sorunları yüzünden Mecdi Sadrettin'e geçti.

1 Aralık 1928'den itibaren Latin harfleriyle basılan İkdam, yayın hayatının ilk yıllarından başlayarak dilde sadeleşme akımının öncülerinden ve Türkçülük akımının etkin savunucularından biri olmuştur.

Kaynakça değiştir

Özel
  1. ^ Karaarslan, Mehmet (24 Temmuz 2009). "Türk Basın Bayramı". Indigo Dergisi. 4 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2015. 
Genel
  • İbar, Gazanfer (Ağustos–Eylül 2018). "Ahmet Cevdet'in yenilikçi gazetesi İkdam". Atlas Tarih, 54. s. 46. ISSN 1309-7342.