Harsianon

Bizans idari bölümü (Thema)
YunancaΧαρσιανόν
Harsianon
Bizans İmparatorluğu Thema
863/873 – ca. 1072/3
Harsianon harita üzerinde
Harsianon harita üzerinde
Bizans İmparatorluğu'nun Küçük Asya Themaları yaklaşık 950.
Merkez Harsianon (başta), Caesarea
Tarih Orta Çağ
 - Thema olarak kurulması 863–873
 - Büyük Selçuklu İmparatorluğu'nun eline geçmesi ca. 1072/3 sonrası

Harsianon (YunancaΧαρσιανόν) Bizans kalesinin adı ve Orta Anadolu'da (modern Türkiye) Kapadokya bölgesinde kurulu thema. Merkezi önce Harsianon (harabeleri Yozgat ili, Akdağmadeni ilçesi Muşalikalesi köyünde bulunmuştur) olmuş sonra Caesarea'ya taşınmıştır.

Tarihi değiştir

Harsianon kalesinin (Yunanca: Χαρσιανόν κάστρον, Charsianon kastron; Arapça: Qal'e-i Ḥarsanōs) adı ilk defa 638 yılında İslam'ın yayılışının ilk dalgası sırasında geçer ve iddiaya göre I. Justinianus'un Harsios isimli bir generali istinaden isimlendirilir. Araplar önce 730 yılında burayı ele geçirdiler ve Arap-Bizans savaşlarının ertesi yüzyıl en tartışmalı toprak parçası olarak kaldı.[1] 9. yüzyıl başlarında, kale sınır bölgesinde bağımsız yönetilen güçlendirilmiş bölge kleisoura merkezi oldu. 863 ile 873 yılları arasında bir zaman komşu Bukellarion, Armeniakon ve Kappadokia themalarından alınan topraklarla güçlendirilen tam bir thema statüsüne yükseltildi.[1][2] Orta ölçekli bir thema olarak değerlendirilir ve 20 pounds altın maaş alan strategos tarafından yönetilir, Arap kaynaklara göre 4,000 asker ve dört kaleden oluşur.[1]

10. yüzyılda, Harsianon theması kara kuvvetleri aristokrasisinin en önemli mevkisi oldu, Argyros ve Maleinos gibi büyük aşiretlerin evleri ve emlakları oradaydı. 1045 yılından sonra, Devrik Kral II. Gagik (1042–1045 arası hükümdar) ile beraber büyük miktarda Ermeni bölgeye yerleştirildi, bu yerel Rum halkı ile sürtüşmeye neden oldu. Thema, 1071 Malazgirt Meydan Muharebesi sonrası Selçuklu Hanedanının eline geçti ve Danişmendliler Beyliği'ne verildi.[1] 1072–1073'te II. Gagik kaydedilen Harsianon'un son doux'udur.[2]

Kaynakça değiştir

Özel
Genel