Vikipedi

Nevit Kodallı: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Değişiklik özeti yok
içerik genişletildi.
1. satır:
'''Prof. Dr. NevitMehmet Nevid Kodallı''' (d. [[12 AralıkOcak]] [[19241925]], [[Mersin]] - ö. [[1 Eylül]] [[2009]], [[Mersin]]) Türk besteci, kompozitör, müzik eğitmeni.
 
Cumhuriyet dönemi ikinci kuşak bestecilerindendir. Özellikle[[Devlet Sanatçısı]] ünvanına sahip besteci, özellikle ses ve sahne müzikleri bestecisi olarak tanınır. [[Mustafa Kemal Atatürk]]'ün naaşı [[Etnografya Müzesi]]'nden [[Anıtkabir]]'e taşınırken seslendirilen [[Atatürk Oratoryosu]]'nun bestecisidir. [[Gılgamış Operası]], [[Van Gogh Operası]], [[Hürrem Sultan Balesi]] tanınmış eserlerinden bazılarıdır.
 
[[Dosya:Nevit Kodallı.jpg|thumb|right|250px|Nevit Kodallı piyanosunun başında.]]
 
== Yaşamı==
[[12 Ocak]] [[1925]]'te<ref name=semin>[http://library.cu.edu.tr/tezler/5809.pdf, Semin Süeda Sirel, '''Nevit Kodallı'nın Türk Operasının Gelişimine ve Ulusumuz Evrensel Şan Repertuarına Katkıları''', ''Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sahne Sanatları Anasanat Dalı Yüksek Lisans Tezi, Adana, 2005]</ref> Mersin'de dünyaya geldi. Beş çocuklu bir ailenin en küçüğü idi. Annesi Giritli bir ailenin kızı olan Melek Hanım, babası Ziraat Bankası müdürü Rıfat Bey'dir. İlk müzik derslerini keman ve viyolensel çalan ağabeyi Hayri Kodallı'dan aldı<ref name=sanat>[http://www.merfest.org.tr/index2.aspx?lang=1&mid1=20&mid2=39 Sanat Etkinlikleri Derneği web sitesi, Prof. Nevit Kodallı sayfası]</ref>.
Ortaokulu [[Mersin]]’de bitiren Nevit Kodallı, [[1939]] yılında [[Ankara Devlet Konservatuarı]] Kompozisyon bölümüne girdi. [[Necil Kazım Akses]] ile kompozisyon, [[Ferhunde Erkin]]’le piyano, [[Ernst Preatorius]] ve [[Hasan Ferit Alnar]]’la teori ve müzik tarihi çalıştı. Konservatuarın ileri devresini [[1947]]’de bitiren besteci, [[1948]]’de devlet bursuyla [[Fransa]]’ya gönderildi. Paris’te Ecole Normale de Musique’de Arthur Honegger’in kompozisyon, Jean Fornet’nin orkestra şefliği öğrencisi olarak çalışan besteci, ayrıca [[Nadia Boulanger]]’den özel dersler aldı.
 
Ortaokulu [[Mersin]]’de bitiren Nevit Kodallı, [[1939]] yılında [[Ankara Devlet Konservatuarı]] Kompozisyon bölümüne girdi. [[Necil Kazım Akses]] ile kompozisyon, [[Ferhunde Erkin]]’le piyano, [[Ernst Preatorius]] ve [[Hasan Ferit Alnar]]’la teori ve müzik tarihi çalıştı. Beste yapmaya konservatuardaki öğrencilik yıllarında başlayan Kodallı'nın bir konserde seslendirilen ilk eseri 1942 yılında konservatuaron son sınıfında iken piyano için yazdığı ve aynı yıl Bülent Arel tarafından seslendirilen "''Ballad''"'dır<ref name=semin/>. Öğrencilik yıllarında piyanonun yanısıra viyola, alto saksafon ve bağlama çalmayı öğrendi<ref name=semin/>. Ancak asıl çalgısı piyano idi ve ilk bestelerini de piyano için besteledi. 1945 yılında sınıf atlama sınavı için bestelediği "''Altılı''", ertesi yıl Ankara Radyosu'nda seslendirildi. Öğrenciliği sırasında bestelediği eserler arasında büyük senfoni için "''Do Majör Senfoni''" (1946), yedi şiir üzerine yazdığı 2''7 poem''" (1947) adlı eserler yer alır.
[[1953]]'de yılında Türkiye'ye dönen Nevit Kodallı, aynı yıl Ankara Devlet Konservatuarı’nda kompozisyon öğretmenliğine getirildi. Öğretmen olarak çağdaş Türk kompozitörlerden Doç.[[Turgay Erdener]] başta olmak üzere bir çok ünlü bestecinin yetişmesini sağladı.▼
 
Konservatuarın ileri devresini [[1947]]’de bitiren besteci, [[1948]]’de devlet bursuyla [[Fransa]]’ya gönderildi. Paris’te Ecole Normale'de Musique’de Arthur Honegger’in kompozisyon, Jean Fornet’nin orkestra şefliği öğrencisi olarak çalışan Kodallı, ayrıca [[Nadia Boulanger]]’den özel dersler aldı. 1946'da bestelediği orkestra suiti, 1948'de Prag Senfoni Orkestrası tarafından seslendirildi. [[Paris]]'te tamamladığı "''1. Senfoni''", 1950'de Ankara'da [[Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası|Cumhur Filarmoni Orkestrası]] tarafından, 1949’da yine Paris’te şan ve piyano için bestelediği “''Pastiches''” (Benzetmeler) adlı eseri [[Aydın Gün]] tarafından Paris Radyosu’nda, "''Yaylı Çalgılar için Sinfonietta''" adlı eseri 1950'de Darmstad Opera Orkestrası tarafından seslendirildi. Hocası [[Ferhunde Erkin]]'e ithaf ettiği piyano eserini 1950 yılında tamamlayan besteci, Atatürk için bir oratoryo besteleme düşüncesi ile konservaturda edebiyat öğretmeni olan [[Cahit Külebi]]'den bir oratryo metni istedi. Paris'teki öğrencilik döneminin sonunda kendisine ulaşan metni bestelemeyi 1951 sonlarında tamamladı.
 
 
▲Kodallı, [[1953]]'de yılında Türkiye'ye dönendöndü Nevit Kodallı, aynı yılve Ankara Devlet Konservatuarı’nda kompozisyon öğretmenliğine getirildi. O yıl, [[Atatürk]]’ün naaşının [[Etnografya Müzesi]]’nden [[Anıtkabir]]’e nakli törenlerinde [[Cahit Külebi]]’nin bir şiiri üzerine bestelediği [[Atatürk Oratoryosu]] ilk kez seslendirildi. Öğretmen olarak çağdaş Türk kompozitörlerden Doç.[[Turgay Erdener]] başta olmak üzere bir çok ünlü bestecinin yetişmesini sağladı.
 
[[1955]] – [[1991]] yılları arasında Ankara Devlet Opera ve Balesi’nde orkestra şefliği, [[1971]] – [[1981]] yılları arasında Devlet Balesi’nde yönetmenlik, [[1989]] – [[1993]] arasında Ankara Konservatuarı’nın müzik ve müzikoloji bölümü başkanlığı yaptı. Kültür Bakanlığında "bakan danışmanı" olarak çalıştı.
 
1981 yılında [[Devlet Sanatçısı]] ünvanı verilen Nevit Kodallı, emekli1985 yılında profesörlüğe yükseldi. Emekli olduktan sonra Mersin’e yerleşerek Çukurova Devlet Konservatuarı’nda dersler verdi ve Mersin Filarmoni Derneği’nin danışmanlığını yaptı. Sanatçı, 1997'de Sevda-Cenap And Vakfı tarafından "''Onur Ödülü Altın Madalyası''" ile ödüllendirildi. Erdoğan Okyay tarafından hakındahakkında "''Nevit Kodallı: Türkülerden Orotaryoya''" (1998), [[Evin İlyasoğlu]] tarafından ''Mersin'den Yükselen Çağdaş Bir Ses: Nevit Kodallı'' adlı kitap hazırlandıyazılmıştır.
 
OğluOlcay [[MuratKodallı’nın eşi ve tıp doktoru Nihat Kodallı]] daile piyanist ve orkestra şefi, gelini [[YeldaMurat Kodallı]]’nın ise babası; opera sanatçısı [[KoloraturYelda sopranoKodallı]]'durnın kayınpederidir.
 
01 Eylül 2009'da kalp krizi nedeniyle hayatını kaybetti. Cenazesi, Mersin Asri Mezarlığı'na defnedildi.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Nevit_Kodallı" sayfasından alınmıştır