Orta Dünya evreni: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Tuleytula (mesaj | katkılar)
Tuleytula (mesaj | katkılar)
22. satır:
[[Dosya:Arda'nın Üçüncü Çağ öncesi durumu.jpg|right|thumb|400px|Şematik resimde, Eä'nın ilk hali görülüyor (tam olarak [[Lambalar Çağı]]).]]
*<div id="Eä">'''Eä''', (Kainat) - '''Eä''' [[Quenya]] lisanında kainatı (yaratılmışlar alemini) ifade etmek için kullanılır. Kelimenin kökeni Quenya'da ''olmak'' fiilidir. Bu açıdan, Eä'nın mahiyetini ayırt etmek için "''mevcut olmayan''"ın zıttı olarak "''mevcut olan''" tanımlaması yapılır. Buradan yola çıkarak Eä'nın haricindeki herşey -[[Eru Ilúvatar|Ilúvatar]]'ın Sonsuz Salonları da dahil olmak üzere- atomdışı -dolayısıyla soyut ve mahiyeti anlaşılmaz- varlıklardır. -Eru'nun ilk yarattığı- Meleksi varlıklar [[Ainur]], Eä'nın dışında iken Eä'yı "Küçük Krallık" olarak nitelemişlerdir. Buradan yola çıkarak, Eru'nun ([[Tanrı]]'nın) gözünde bütün yaratılmışlar alemi -yaratılmışlar alemi haricindeki varlığa kıyasla- görece çok küçük bir şeydir. Eru Ilúvatar, yaratılmışlar alemini düşünceden gerçekliğe dönüştürmek için "'''Eä!'''" ('''Ol!''') demiştir.
**<div id="Arda">'''Arda'''(Ana madde: [[Arda (Orta Dünya)|Arda]]), ('''Dünya''') dünya ve çevresindeki yıldızlı gök kastedilerek -geniş anlamda- "dünya" anlamında kullanılır. Arda'nın dünya göğü ile, gerçek dünyadaki dünya göğü arasında farklar vardır.</div>
***<div id="Vaiya">'''Vaiya''', Ekkaia, Kuşatan Deniz, Çevreleyen Deniz, ([[Dış uzay]]) - [[İkinci Çağ]]'ın sonunda yaşanan tufandan önce dünyanın etrafını çevreleyen karanlık denizdir. Vaiya, dünyayı tamamen çevreler ve dünyanın altında bir deniz, üstünde de hava olarak mevcuttur. Arda, Vaiya'nın içinde -denizde yüzen bir gemi gibi- yüzen bir varlık olarak tasvir edilmiştir. Suların Efendisi [[Ulmo]], Arda'nın köklerinin altında Vaiya'da yaşar. Vaiya, son derece soğuktur, öyle ki, Vaiya'nın suları ile [[Belegaer]]'in sularının kesiştiği [[Orta Dünya]]'nın kuzeyinde [[Helcaraxë]] buzulu oluşmuştur. Ulmo'nun gemileri dışında Vaiya'da hiçbir gemi yüzemez. [[Númenor]]luların gemileri Vaiya'nın üzerinde yüzmeye çabalamış fakat batmıştır ve içindekiler boğulmuştur. Güneş, yerin etrafında dolanırken, Vaiya'nın su kesiminden geçerdi ve o zamanlar Vaiya'nın suları ısınırdı. Arda, yuvarlaklaştırıldığında Vaiya yok edilmiştir, bununla birlikte, üst [[Dünya'nın atmosferi|atmosfer]]e dönüştürüldüğü de tahmin edilmektedir.</div>
****<div id="Ilmen">'''Ilmen''', [[Dosya:Birinci Çağ'da Arda'nın batısı.jpg|right|thumb|300px|[[Birinci Çağ]]'da Arda'nın batısı. Arda, Birinci Çağ'a gelindiğinde, ilk yaratıldığı halden çok farklıdır ve [[Ainur'un Müziği]]'nde tasarlanan mükemmel evren değildir. [[Morgoth]] ile [[Valar]] arasındaki savaşlar, Arda'yı iyilerin ve kötülerin yaşayabileceği yerler bulunan karmakarışık bir hâle getirmişti.]]([[Güneş Sistemi]]) - [[İkinci Çağ]]'ın sonundaki tufandan önce, ışıkla aydınlatılmış temiz havadan oluşan bir uzay alanıdır. Yıldızlar ve diğer gök cisimleri burada bulunur. Diğer deyişle "''dünya dışındaki uzay''"dır. Tolkien'in, Ilmen kelimesini [[Fince]]'de "hava" için kullanılan "''ilma''" kelimesinden türettiği tahmin ediliyor. Ay, Ilmen'in içinde dolaşarak dünya etrafındaki seyrini tamamlar ve daha sonra Ilmen Uçurumu'ndan yörüngesinin başladığı yere döner.</div>