Tahvil Kalemi: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
Değişiklik özeti yok |
||
1. satır:
Bu kalem, yüksek dereceli görevlilierin (vezir, beylerbeyi, sancakbeyi) özlük işleriyle ferman ve beratları düzenlerdi. Ayrıca, zeamet ve tımar kayıtları da bu kalem tarafından tutulurdu.
TAHVİL (NİŞAN) KALEMİ DEFTERLERİ
Tahvil; sefere iştirak etmemek veya ölüm sebepleriyle mahlûl kalan timar ve zeâmetlerin başka birine tevcihi yerine kullanılan bir tabirdir.
Tahvil Kalemi, merkezden tayin edilen büyük memurlar ile mahlûl timar ve zeâmetlerin tevcîhine dair olan kayıtları tutup, tezkire ve vesikaları yazan kalemin adıdır. Bu kaleme "Nişan Kalemi" veya "Kese Kalemi" de denilirdi.
Birinci sınıf şehir hâkimlerinden olan mevalî denilen vilayet kadılarının, vezir, beylerbeyi ve sancakbeyinin beratları ile zeâmet ve timar kayıtları burada tutulurdu.
1. Vezir, beylerbeyi ve sancakbeyi beratları ile bunlara verilmesi şart ve vazife icrâsını mutazammın olan tevcih fermanları.
2. Mahlûl timar ve zeâmetlerin tevcihine ait olan tahvil hükümleri, yani tahvil tezkireleri.
3. Mülknâme ve muafnâmelere ait emr‑i âlî ve beratlar.
4. Muhtelif konulara dair vârid olan sualler ve iktizâlar.,
Tahvil Kalemi'ndeki muamelât, Tahvil Kisedarı denilen müdür ve onun yardımcısı durumundaki mümeyyiz ile mübeyyiz ve mülâzım adı verilen memurlar tarafından yerine getirilirdi.
Mahlûl zeâmet ve timar tevcihi hususunda Divân'a gelen arz önce derkenar olmak üzere Defterhâne'ye gider, Defterhâne'den derkenar olunarak Divân'a gelen arz üzerine "mucebince tevcih olunmak buyruldu" yazılarak, Tahvil Kalemi'ne gönderilir, bu kalemde tahvil hükmü yazılır, bu hükme binâen Defterhâne'den berat tezkiresi verilir ve son olarak da Divân Kalemi'nde bunun beratı yazılırdı.
Nişan Kalemi, ibtidâ, terakkî, istihdam, cebelü, tahvil, mülâzemet ve mütesellim hükümleri de verirdi.
a. 980 Numaralı "Bâb‑ı Âsafî Defterleri Kataloğu"ndaki Tahvil (Nişan) Kalemi Defterleri
980 numaralı "Bâb‑ı Âsafî Defterleri Kataloğu"nda A.NŞT. koduyla 1062-1451/25 genel, 1-390/25 özel numaralarda kayıtlı H. 977-1249 /M. 1570-1834 tarihleri arasındaki kayıtları ihtiva eden, bir kaç sayfa veya formadan müteşekkil 415 adet Tahvil (Nişan) Kalemi Defteri parçası mevcuttur.
b. 986 Numaralı "Kâmil Kepeci Kataloğu"ndaki Tahvil (Nişan) Kalemi Defterleri
986 numaralı "Kâmil Kepeci Tasnifi Kataloğu" (A) kısmında 280-663, 7501-7531 genel 1-400 özel numaralarda kayıtlı H. 921-1317/M. 1515-1899 tarihleri arasında 400 adet; (B) kısmında ise H. 904-1189/M. 1498-1775 tarihleri arasında 6 adet defter bulunmaktadır. Defterler analitik envanter sisteme göre tasnif edilmiştir.
c. 989 Numaralı "Divân‑ı Hümayûn Defterleri Kataloğu"ndaki Tahvil (Nişan) Kalemi Defterleri
989 numaralı "Divân‑ı Hümayûn Defterleri Kataloğu"nda 1-86 numaralarda kayıtlı bu serî, H.1024-1335/M. 1615-1916 tarihleri arasındaki kayıtları havî 91 adet defterden müteşekkildir. 5, 18, 19, 35 ve 46 numaralar mükerrer olup, 46 numaranın mükerrer adedi 2'dir. Defterler kronolojik olarak tasnif edilmiştir.
| |||