Almanya'daki Danimarkalı azınlık: Revizyonlar arasındaki fark

'''Almanya'daki Danimarkalı azınlık''', Almanya'da resmen azınlık olarak kabul edilen ve kuzeydeki [[Schleswig-Holstein]] eyaletindeeyâletinde yaşayan etnik grup. Sayıları, farklı kaynaklara ve tanımlamalara göre 8.000 ila 50.000 bin arasında değişmektedir.

Almanya'daki Danimarkalı azınlığın statüsüne 1955 tarihli Bonn-Kopenhagen Bildirgesi'nde açıklık getirilmiştir. Belgede, Alman federal hükümeti Danimarkalı azınlığın korunmasını taahüttaahhüt ederken Danimarka da benzer hakları Danimarka'da yaşayan Alman azınlık için güvence altına almıştır.

Almanya'daki Danimarkalı azınlığın resmi siyasi temsilcisi kabul edilen parti, Seçim Kanunu uyarınca 1955'denten beri [[Schleswig-Holstein]] eyalet parlamentosu için geçerli yüzde 5 barajından muaftır. SSW, yine 1953'ten beri Almanya Federal Parlamentosu'na girebilmek için geçerli yüzde 5 seçim barajından, Federal Seçim Yasası'nın 6'ncı maddesi'nin 6'ncı paragrafı 2'nci bendinde ifade edildiği üzere muaf tutulmaktadır. Güney Schleswig Danca Eğitim Birliği kamu kaynaknaklarından destek aktarılmakta, Danimarka ile dini, kültürel ve diğer bazı konularda irtibatın geliştirilmesi teşvik edilmektedir.

Danimarkalı azınlığı ilgilendiren tüm meseleler 1965 yılından bu yana federal içişleri bakanlığı bünyesinde kurulan danışma kurulunca („Beratenden Ausschuß für Fragen der dänischen Minderheit beim Bundesminister des Innern“) ele alınmaktadır. İçişleri bakanının başkanlığını yaptığı kurul, içişleri bakanlığının ilgili müsteşarı, federal mecliste grubu bulunan partilerden ikişer temsilci, ikisi [[SSW]] üyesi olmak üzere Danimarkalı azınlığın üç temsilcisi ve Schleswig Holstein eyaleteyâlet yönetiminin azınlık temsilcisinden meydana gelmektedir. Danimarkalı azınlıkla ilgili tüm resmi açıklamalara bu kurulda son şekli verilmektedir. Ele alınan konunun özelliğine göre, geçici olmak kaydıyla içişleri bakanlığı haricindeki diğer bakanlıkların temsilcileri de kurula zaman zaman dahil edilmektedir.

Sözkonusu kurulun SSW gibi Danimarkalı azınlığın resmi temsilcisi statüsündeki kurumlara dayandırdığı rakamlara göre azınlık nüfusu yaklaşık 50 bini bulmaktadır. Bu rakam hesaplanırken bir taraftan SSW'ye seçimlerde verilen oylar göz önünde bulundurulurken diğer taraftan azınlık üyeleri tarafından kurulan spor kulüpleri, dernekler, ana okulları, ilk ve orta okullar, kütüphaneler ve kilise cemaatlerinin üye sayıları temel alındı. Bunların bazılarının birden fazla sivil toplum kuruluşunda üye olabileceği göze alındı. ''Bonn-Kopenhag Bildirgesi'' uyarınca „kendinikendini Danimarkalı olarak tanımlayan Danimarkalı olarak kabul edilmektedir.“

* Alman İmparatorluğu döneminde, 1900'de yapılan nüfus sayımında milliyet sorusu da yöneltilmiştir. Günümüzün Schleswig Holstein eyaletinineyâletinin yanı sıra Danimarka'ya bağlı Sønderjylland'ı da kapsayan Schleswig bölgesi sonuçlarına göre 140 bin kişi Danimarkalı olduğunu beyan etmiştir. [[Flensburg]] % 6,8, [[Husum]], [[Eiderstedt]], [[Schleswig]] ve [[Eckernförde]] de % 5'i aşan oranlarla Danimarkalı azınlığın yoğunlaştığı bölgeler olmuştur. Yine aynı nüfus sayımında 21 bin kişi kendisini Friz milliyetinden beyan etmiştir. Frizler'in Husum'da oranı % 11,6, Tondern'de ise % 22,5'u bulmuştur.

* Schleswig-Holstein EyeletiEyâleti Tarih Araştıma Cemiyeti'nin Danimarkalı azınlığın 1920 - 1945 tarihleri arasındaki durumuna ilişkin araştırmaları: Buna göre 1920'lerde yaklaşık 10 bin olarak tahmin edilen Danimarkalı azınlık, 1930'lara kadar yaklaşık 7 bin, 1945'e kadar 3 ila 6 bin arası.

Güney Schleswig'deki Danimarkalı azınlık, 1920'de Schleswig'de yapılan referandumla ortaya çıkmıştır. Sınır belirlenirken , Danimarka'ya daha fazla toprak sağlayabilme gayesiyle, Almanca ve Dancanın yoğun olarak konuşulduğu bölgelerin somut olarak belirlenmesinden uzak duruldu. Bu tutum sınırın her iki yakasında da önemli büyüklükte milli azınlıkların ortaya çıkışına vesile oldu. 1920 tarihli, Schleswig'in hangi devletin egemenlik sahasında yer alacağına dair referandum. Flensburg, Tondern ve Husum'dan meydana gelen, Schleswig'in kuzey kesimlerinen oluşan 2. Bölge'de toplam 12.800 kişi tercihini Danimarka yönünde belirtti. Danimarkalı azınlığın sayısı ilerliyen yıllarda 7.000'e kadar geriledi. Danimarkalı azınlık, 1933 - 1945 yılları arasındaki Nazi rejimi döneminde doğrudan hedef alınmasa da baskılara maruz kaldı. Buna karşılık azınlık üyeleri diğer vatandaşların zorunlu olarak katılmak zorunda oldukları faaliyetlerden muaf tutuldular. Sözkonusu dönemde 1.000'den fazla aznlıkazınlık mensubu milliyetini terk etti.<ref>Kühl / Federal Siyasi Eğitim Dairesi</ref> Schleswig-Holstein Eyeleti Tarih Araştıma Cemiyeti, savaş sonunda örgütlü Danimarkalı azınlık mensubunun sayısını 2.700 olarak belirtmektedir.

İkinci Dünya Savaşı sonrası Danimarkalı azınlığın derneklerinin üye sayısında adeta patlama yaşandı. Savaşın iki yıl ardından kendini "Danimarkalı azınlık" olarak tanımlayanların sayısı yaklaşık 100.000'i buldu. (Bu rakam Kühl tarafından 120.000 – 150.000, Schleswig-Holstein EyeletiEyâleti Tarih Araştıma Cemiyeti'nce (GSHG) 62.000 olarak aktarılmaktadır). 1945'te Danimarkalı azınlığın 9 okulunda 500 öğrenci eğitim görürken bu rakam 1948'te 60 okulda 14.500 öğrenciye yükseldi. 1947'de yapılan ilk eyalet seçimlerinde azınlığın adayları toplam 99.500 oy aldılar. 1948 yılının başında Danimarma Kültür Derneği 78.000 üye sayısına ulaştı.<ref>http://www.graenseforeningen.dk/artikel/3920</ref>

Ancak araştırmacılar, savaş sonrası ortaya çıkan bu gelişmede "Yeni Danimarkalı" adı verilen toplumsal kesimin etkili olduğuna işaret ediyorlar. Danimarka milliyetinde olmayan bu kesim, Danca da bilmiyordu: Kühl, bu gelişmede siyasi ve milli etkenlerin yanı sıra maddi kaygıların da rol oynadığını savunuyor. Kühl'e göre savaş sonrası Almanya'nın eski, doğu bölgelerinden gelen sürgün ve mültecilerin yoğun olarak yerleştirildiği Schleswig Holstein'ın yerlileri Danimarkalı azınlık seçeneğine yöneldiler. Yerliler, Almanya'dan bağımsız Güney Schleswig devletini mülteci akınından kurtuluş imkanı olarak gördüler. Schleswig-Holstein Eyeleti Tarih AraştımaAraştırma Cemiyeti de benzer bir tesbitte bulunmaktadır: „Kendilerini 'Yeni Danimarkalı' omarakolarak niteleyenler arasında Dan dili ve kültürüne tamamen yabancı olanlar da vardı. Bunlar, Güney Schleswig'in Almanya'dan ayrılmasını, Danimarka'ya bağlanmasını umuyor ve talep ediyorlardı. Bu adım, bölge yerlilerinin kimliklerini tehdit edici nitelikte görülen ve bir yük olarak algılanan mültecilerin sınırdışı edilmesini de mümkün kılacaktı."

Bu süreçte yerel siyaset dünyasında özellikle Sosyal Demokratlar Danimarka'ya yaklaşımı savundular. BBuna karşılık merkez ve sağ yelpazeden de Danimarka'yı talep edenler çıktı. 1945 yazında, daha sonra eyaletineyâletin başbakanlığını yapacak Hrıstiyan Demokrat politikacı Friedrich-Wilhelm Lübke Angeln'de yaptığı bir konuşmada Danimarka'ya bağlanma arzusunu dile getirdi. Ancak aynı Lübke bu konuşmanın bir yıl ardından sınır operasyonuna şiddetle karşı çıkan grubun sözcüleri arasında yer aldı.<ref>http://www.graenseforeningen.dk/artikel/3920</ref>

Schleswig'in güneyinde yaşayan Danimarkalılar Güney Schleswig Derneği'nde örgütlüdür. Bu derneğin yanı sıra Güney Schleswig Eğitim Birliği, Güney Schleswig için Danca Merkez Kütüphanesi ve Güney Schleswig Dan Kilisesi gibi oluşumlar da faaliyet göstermektedir. Danimarkalı, Friz azınlık tarafından kurulan Friz Birliği ([[Friisk Foriining]]) ile ortak çalışmalar yapmaktadır. EyaletteEyâlette azınlığın haricinde 6.000 dolayında Danimarka vatandaşı da yaşamaktadır.

[[SSW]], Danimarkalı azınlığı Almanya genelinde temsil etmektedir. Seçim Kanunu uyarınca 1955'denten beri Schleswig-Holstein eyaleteyâlet parlamentosu için geçerli yüzde 5 barajından muaftır. 80'li yılların sonuna kadar SSW'nin oyları 20.000 - 25.000 arasında değişti. 2000 yılında Seçim Kanunu'nda yapılan değişiklikle "İkinci Oy" uygulaması getirildi. Yeni düzenleme, SSW'yi Schleswig'in haricinde Holstein'da da seçimlere girmesine izin verdi. SSW, Danimarkalı azınlığın ya da Frizlerin yaşamadığı Holstein bölgesinde ikinci oy sistemi sayesinde oy patlaması yaşadı. Böylece oyları günümüzde 50.000'in üzerine çıktı.