'''Pontifex Maximus''', [[Antik Roma]] devlet dini kurumlarından ''[[Pontifler koleji]]'nin'' (Pontifler kurulun) en büyük rahibi. [[Antik Roma Dini]]nin en önemli pozisyonuydu ve ilk kez bir [[plebler|Plebin]] seçildiği M.Ö. 254 yılına kadar sadece [[patrici]] sınıfından insanlara açıktı.
[[Roma Cumhuriyeti]]nin bu baskın dinsel makamı, [[Caesar Divi Filius Augustus|Augustus]] döneminden itibaren yavaş yavaş siyasallaştı ve en sonunda İmparatorluk makamının kapsamına dahil edildi. Bu unvanın son kullanımı 375 - 383 yılları arasında tahta çıkmış olan imparator [[Gratian]]'ın yazıtlarında görülür,<ref name=lacus> [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/secondary/SMIGRA*/Pontifex.html Pontifex Maximus] LacusCurtius, yeniden gözden geçirme; 15 Ağustos 2006</ref> ve aynı imparator bir süre sonra bu unvanı kullanmaktan vazgeçmiştir.<ref> "Gratian." Encyclopædia Britannica. 2008. Encyclopædia Britannica Online. erişim; 26 Şubat 2008 <http://www.britannica.com/eb/article-9037772>. </ref><ref name=livius>[http://www.livius.org/pn-po/pontifex/maximus.html Pontifex Maximus] Livius.org sitesinde Jona Lendering'e ait yeniden gözden geçirme; 15 Ağustos 2006 </ref>
Gratian'ın saltanatında, 366 - 384 yılları arasında Roma piskopos'luğu yapan [[Papa Damasus]]'un "Pontifex Maximus" unvanının kullanan ilk papa olduğu söylenir ancak bu iddiayı destekleyecek bir kayıt ele geçmemiştir.<ref> İçerisinde "Pontifex" kullanımı olan kayıtları bulmak çok daha kolaydır: "Hiyerarşik adlandırmada, bir piskopos için kullanımı en sık göze çarpan terim pontifex'tir." ([http://links.jstor.org/sici?sici=0009-8353(196602)61%3A5%3C193%3AMUOA%3E2.0.CO%3B2-B Paul Pascal: ''Medieval Uses of Antiquity'' (Antikitenin orta çağ kullanımı)] The Classical Journal, Cilt. 61, No. 5 (Şubat., 1966), s. 193-197; cf. [http://www.bartleby.com/61/89/P0438900.html The American Heritage Dictionary of the English Language: Fourth Edition. 2000: (İngilizce Dili İçin Amerikan Mirası: Dördüncü Baskı. 2000:)] "Pontiff: 1a. The pope. b. A bishop. 2. A pontifex."</ref> İmparator [[I. Theodosius]]'un ''[http://webu2.upmf-grenoble.fr/Haiti/Cours/Ak/Constitutiones/Thessalonique.htm De fide catholica]'' adlı [[27 Şubat]] [[380]] tarihli fermanı Damasus'tan "Pontifex Maximus" değil de "pontifex" olarak bahseder. Tarihin çok daha sonraki dönemlerinde "Pontifex Maximus" unvanı, [[Rönesans]] ve modern çağların papalarına ait binalar, anıtlar ve sikkeler üzerinde görülür.
