Pşımaho Kotse: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Nanahuatl (mesaj | katkılar)
SpdyBot (mesaj | katkılar)
k Bot: genel dz. ve madde bakımı (hata bildir)
9. satır:
| resim = Коцев Пшемахо.jpg
| doğum_yeri = [[Nalçik]], [[Rusya İmparatorluğu]]
}}'''Pşımaho Kotse''' (Kabardeyce: Куэцэ Пщымахуэ, Rusça: Пшемахо Коцев), [[Çerkesler|Çerkes]] yazar, aktivist ve [[Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti|Kuzey Kafkasya Dağlık Cumhuriyeti]] hükümetininhükûmetinin ikinci lideri. 1917-1920'de Kuzey Kafkasya'nın en önde gelen siyasî figürlerinden biriydi.<ref name=":0">{{Web kaynağı | url = https://www.kuzeykafkasyacumhuriyeti.org/biyografi/psimaho-kotse.html | başlık = PŞIMAHO KOTSE | erişimtarihi = 3 Şubat 2021 | dil = tr-tr | çalışma = www.kuzeykafkasyacumhuriyeti.org | arşivurl = https://web.archive.org/web/20180531190958/https://www.kuzeykafkasyacumhuriyeti.org/biyografi/psimaho-kotse.html | arşivtarihi = 31 Mayıs 2018}}</ref><ref name=":1">Berzeg, Sefer E. (2011). ''Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti Devlet Başkanı Pşımaho Kotse (Kosok), Yaşamı ve Gurbet Yazıları''. Ankara : Kuban Yayıncılık.</ref><ref name=":2">Karmov, A.X. (2013). ДОРЕВОЛЮЦИОННАЯ ПУБЛИЦИСТИКА П.Т. КОЦЕВА. ''Известия Кабардино-Балкарского научного центра РАН'', No : 4 (54), S:190-196. (DEVRİM ÖNCESİ GAZETECİ P.T. KOTSEVA''.'' ''Rusya Bilimler Akademisi Kabardey-Balkar Bilim Merkezi'nin İzvestiyası'').</ref><ref name=":3">Karmov, A.X. (2017). ДОРЕВОЛЮЦИОННАЯ ЭМИГРАНТСКАЯ ПУБЛИЦИСТИКА П.Т. КОЦЕВА. ''Вестник Института гуманитарных исследований Правительства Кабардино-Балкарской Республики и Кабардино-Балкарского Научного центра Российской академии наук.'' No : 3 (34), S: 19-33''.'' (DEVRİMCİ GÖÇMEN GAZETECİ P.T. KOTSEVA''.'' ''Kabardey-Balkar Cumhuriyeti Hükümeti İnsani Araştırma Enstitüsü ve Rusya Bilimler Akademisi Kabardey-Balkar Bilim Merkezi Bülteni'')</ref><ref name=":4">Berzeg, Sefer E. (Ocak 2006). ''Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti 1917-1922, Sovyet Karanlığına Girerken'' (III. Cilt). İstanbul : Birleşik Kafkasya Derneği.</ref>
 
== Biyografi ==
18. satır:
Kuzey Kafkasya'daki sosyal ve politik olayların aktif bir katılımcısı ve dağ halklarının ulusal kurtuluş hareketinin organizatörlerinden biriydi.<ref name="Каз">{{Web kaynağı |url=http://www.doc.knigi-x.ru/22istoriya/353326-1-voprosi-kazachey-istorii-kulturi-vipusk-maykop-udk-008-4706082-bbk-63529-2357-redaktori.php |başlık=Вопросы казачьей истории |erişimtarihi=3 Mayıs 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210211132140/http://www.doc.knigi-x.ru/22istoriya/353326-1-voprosi-kazachey-istorii-kulturi-vipusk-maykop-udk-008-4706082-bbk-63529-2357-redaktori.php |arşivtarihi=11 Şubat 2021 |ölüurl=hayır }}</ref> 1920'nin sonunda Türkiye'ye sürgün edildi ve daha sonra tarihî eserler yazdı: "Kuzey Kafkasya'da Devrim ve Sovyetleşme", "Kuzey Kafkasya: özgürlük ve bağımsızlık mücadelesinin tarihinin sayfaları".
 
[[Dağıstan]]'ın, Dağlık Cumhuriyet'in bağımsızlık savaşına yardım etmek üzere Osmanlı tarafından atanan [[Yusuf İzzet|Yusuf İzzet Paşa]] komutasındaki [[Kuzey Kafkasya Ordusu]]'nun desteğiyle Sovyet Rusya'dan alınmasının ardından [[Tiflis]]'ten Dağıstan'a geçerek millî heyetin çalışmalarına katıldı. Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı [[Tapa Çermoyev|Abdülmecid Çermoy'un]] istifası üzerine Cumhuriyet Birliği Parlamentosu tarafından yeni lider olarak seçildi. Hem [[Kızıl ordu|Kızılların]] hem de [[Beyaz ordu|Beyazların]] saldırdığı çok ağır bir dönemde istifa ettiği 12 Mayıs 1919'a kadar sürdü. Kızıl Ordu'nun ülkeyi işgalinden sonra 1920 yılının Mayıs ayında birçok aydın gibi [[Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti|Gürcistan]]'a kaçmak zorunda kaldı. 13 Ekim 1920'de Sovyet HükümetininHükûmetinin isteği üzerine Gürcistan HükümetiHükûmeti tarafından tutuklandı.<ref name=":0">{{Web kaynağı | url = https://www.kuzeykafkasyacumhuriyeti.org/biyografi/psimaho-kotse.html | başlık = PŞIMAHO KOTSE | erişimtarihi = 3 Şubat 2021 | dil = tr-tr | çalışma = www.kuzeykafkasyacumhuriyeti.org | arşivurl = https://web.archive.org/web/20180531190958/https://www.kuzeykafkasyacumhuriyeti.org/biyografi/psimaho-kotse.html | arşivtarihi = 31 Mayıs 2018}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFkkc">kkc. [https://www.kuzeykafkasyacumhuriyeti.org/biyografi/psimaho-kotse.html "PŞIMAHO KOTSE"]. ''www.kuzeykafkasyacumhuriyeti.org'' (in Turkish)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2021-02-03</span></span>.</cite>
</ref><ref name=":1">Berzeg, Sefer E. (2011). ''Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti Devlet Başkanı Pşımaho Kotse (Kosok), Yaşamı ve Gurbet Yazıları''. Ankara : Kuban Yayıncılık.</ref><ref name=":2">Karmov, A.X. (2013). ДОРЕВОЛЮЦИОННАЯ ПУБЛИЦИСТИКА П.Т. КОЦЕВА. ''Известия Кабардино-Балкарского научного центра РАН'', No : 4 (54), S:190-196. (DEVRİM ÖNCESİ GAZETECİ P.T. KOTSEVA''.'' ''Rusya Bilimler Akademisi Kabardey-Balkar Bilim Merkezi'nin İzvestiyası'').</ref><ref name=":3">Karmov, A.X. (2017). ДОРЕВОЛЮЦИОННАЯ ЭМИГРАНТСКАЯ ПУБЛИЦИСТИКА П.Т. КОЦЕВА. ''Вестник Института гуманитарных исследований Правительства Кабардино-Балкарской Республики и Кабардино-Балкарского Научного центра Российской академии наук.'' No : 3 (34), S: 19-33''.'' (DEVRİMCİ GÖÇMEN GAZETECİ P.T. KOTSEVA''.'' ''Kabardey-Balkar Cumhuriyeti Hükümeti İnsani Araştırma Enstitüsü ve Rusya Bilimler Akademisi Kabardey-Balkar Bilim Merkezi Bülteni'')</ref><ref name=":4">Berzeg, Sefer E. (Ocak 2006). ''Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti 1917-1922, Sovyet Karanlığına Girerken'' (III. Cilt). İstanbul : Birleşik Kafkasya Derneği.</ref>
 
24. satır:
</ref><ref name=":1">Berzeg, Sefer E. (2011). ''Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti Devlet Başkanı Pşımaho Kotse (Kosok), Yaşamı ve Gurbet Yazıları''. Ankara : Kuban Yayıncılık.</ref><ref name=":2">Karmov, A.X. (2013). ДОРЕВОЛЮЦИОННАЯ ПУБЛИЦИСТИКА П.Т. КОЦЕВА. ''Известия Кабардино-Балкарского научного центра РАН'', No : 4 (54), S:190-196. (DEVRİM ÖNCESİ GAZETECİ P.T. KOTSEVA''.'' ''Rusya Bilimler Akademisi Kabardey-Balkar Bilim Merkezi'nin İzvestiyası'').</ref><ref name=":3">Karmov, A.X. (2017). ДОРЕВОЛЮЦИОННАЯ ЭМИГРАНТСКАЯ ПУБЛИЦИСТИКА П.Т. КОЦЕВА. ''Вестник Института гуманитарных исследований Правительства Кабардино-Балкарской Республики и Кабардино-Балкарского Научного центра Российской академии наук.'' No : 3 (34), S: 19-33''.'' (DEVRİMCİ GÖÇMEN GAZETECİ P.T. KOTSEVA''.'' ''Kabardey-Balkar Cumhuriyeti Hükümeti İnsani Araştırma Enstitüsü ve Rusya Bilimler Akademisi Kabardey-Balkar Bilim Merkezi Bülteni'')</ref><ref name=":4">Berzeg, Sefer E. (Ocak 2006). ''Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti 1917-1922, Sovyet Karanlığına Girerken'' (III. Cilt). İstanbul : Birleşik Kafkasya Derneği.</ref>
 
1923'te İstanbul'da, eski bir Beyaz Muhafız subayı olan Ahmedhan Avarski ve Pşımaho Kotse, Anatoly ticaret şirketini kurdu. Firma, Kuzey Kafkasya'daki isyancılara (Gotsinsky liderliğindeki) maddî ve teknik yardım sağlamaya çalıştı. Sovyet hükümetihükûmeti, Kotse'nin çeşitli Bolşevik karşıtı göçmen komiteleriyle işbirliği yaptığına inanıyordu. Bolşevikler Eylül 1925'te Gotsinsky ayaklanmasını tasfiye ettikten sonra Pşımaho Kotse, Sovyet iktidarına karşı silahlı mücadeleye katılmayı bıraktı.
 
8 Ocak 1962'de İstanbul'da öldü. [[Şişli Camii|Şişli Camii'ndeki]] [[Cenaze (İslam)|cenaze namazının]] ardından eski cumhurbaşkanları için düzenlenen resmî ve askerî törenle Kafkas kökenli kişilerin omuzlarında [[Feriköy Mezarlığı|Feriköy Mezarlığı'na]] defnedildi.<ref name=":0">{{Web kaynağı | url = https://www.kuzeykafkasyacumhuriyeti.org/biyografi/psimaho-kotse.html | başlık = PŞIMAHO KOTSE | erişimtarihi = 3 Şubat 2021 | dil = tr-tr | çalışma = www.kuzeykafkasyacumhuriyeti.org | arşivurl = https://web.archive.org/web/20180531190958/https://www.kuzeykafkasyacumhuriyeti.org/biyografi/psimaho-kotse.html | arşivtarihi = 31 Mayıs 2018}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFkkc">kkc. [https://www.kuzeykafkasyacumhuriyeti.org/biyografi/psimaho-kotse.html "PŞIMAHO KOTSE"]. ''www.kuzeykafkasyacumhuriyeti.org'' (in Turkish)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2021-02-03</span></span>.</cite>
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Pşımaho_Kotse" sayfasından alınmıştır