İngiliz İç Savaşı: Revizyonlar arasındaki fark

17. yüzyıl birçok iç kargaşaya rağmen İngiltere’nin yükselmekte devam ettiği bir dönem oldu. I. Charles’ın idamı ve [[Oliver Cromwell]]’in [[cumhuriyet]] adı altında [[Diktatörlük|diktatörlüğünü]] ilanı çok büyük iç krize zemin hazırladı. Ancak buBu mücadele sonunda krallık yeniden kurulduğu gibi [[parlamento]]nun nüfuzu da arttı ve artık [[İngiltere]] krallarının şahsen devleti yönetmeleri devri kapandı. Parlamento ile kral arasında sonradan kralın hükûmet etme yetkilerinin tamamen ortadan kalkmasıyla neticelenecek bir denge hasıl oldu.

İngiliz devriminin ilk aşaması 1640-41 devrimidir. Bununla birlikte eski mutlak krallık rejimi zayıfladı. Bu aşama I. Charles’ınCharles'ın mali krizden kurtulmak için [[1640]] yılı Kasım ayında [[Uzun Parlamento]]yu toplantıya çağırmasıyla başladı. Halk tarafından sevilmeyen [[Charles]] anayasa düzeni içinde parlamentoya eskisinden çok daha önemli bir yer sağlayan bir dizi siyasi reforma razı olmak zorunda kaldı. Bu değişikliklerle birlikte özellikle [[1641]] Temmuz’unda başında sansürün kaldırılmasından sonra siyasi tartışma ortamı büyük ölçüde kızıştı.<ref>Grolier International Americana Encyclopedia, Cilt 9, İstanbul: s. 364</ref>

Siyasi kriz, iç savaşa doğru tırmandıkça devrimin gitgide sola kaymasına sahne oldu. Bu İngiliz devriminin ikinci aşamasıdır. [[Uzun Parlamento]] 1641’de kendi içinde rakip partilere bölündü. Kralın partisi olan [[Cavalierler|Kralcılar]] ile daha ileri siyasi ve dinsel reformlar isteyen [[Roundheadler|Parlamentocular]] (''Yuvarlak kafalar)'', [[I. Charles|Charles]] [[1642]]’de önde gelen muhaliflerini tutuklatmaya kalktı. Başaramayınca Londra’danLondra'dan kaçtı. Bu yüzden I. İç savaşaSavaş'a elverişsiz koşullarla girdi. Londra ve merkez hükûmet mekanizması Parlamentocuların elinde kalmıştı. Maalesef Parlamentocular hemenülke yönetimine yine bude olaytamamen hâkim olamadılar. Bu ancak [[1645]] yılında sağlam, disiplinli bir ordu kurulmasıyla gerçekleştirildi. Bununla [[militan]] [[Püritenlik|püritanizmin]] parlamento davasına katkısı sağlanmış oldu.

[[Sir Thomas Fairfax]] yetenekli kumandası altında ordu [[Naseby Muharebesi|Naseby]]’de'de Kralcılar karşısında kesin zafer kazandı. III. aşamada devrimin sola kayışı doruk noktasına vardı. Parlamentocular(''Yuvarlak kafalar)'' başarıya ulaştıkları [[1646]] ve [[1648]] yıllarında kendi aralarında bölündüler. Daha tutucu grup [[Presbiteryenlik|Presbiteryenler]]. Bunlar İskoçyalılarla birlikte olup , Charles ile anlaştılar . Daha radikal parti [[Oliver Cromwell]]’in'in ve ordunun desteklediği “Bağımsızlar” bir anlaşma girişiminden sonuç alınamaması üzerine [[I. Charles|Charles]]’a muhalefet kaldılar. II. İç Savaş kısa sürdü. Cromwell’in 1648’de [[Preston, Lancashire|Preston]]’da'da İskoç ordusunu ezip yok etmesiyle sona erdi.<ref>Yeni Türk Ansiklopedisi, Ötüken Yayınları, İstanbul: 1985, s. 1459</ref>

[[Oliver Cromwell|Cromwell]] son derece başarılı bir yönetici olduğunu göstermişti . Bunun nedeni hem usta bir politikacı hem de parlak bir general olmasıydı. [[Oliver Cromwell|Cromwell]] hükûmeti [[1654]]’te [[Hollanda]] ile barış, [[İspanya]] karşısında zafer ve dış siyasetlesiyaset ilgilialanında bazı başarılar sağladı. AmaKurulan yeni sistem Cromwell’inCromwell'in ölümünden sonra fazla uzun sürmedi. Beşinci aşamada ordu yönetiminin çökmesiyle birlikte önce bir siyasi karışıklık dönemi baş gösterdi. [[1660]] Mayıs'ında kurucu meclisin çağrısıyla II. Charles’ın geri dönmesi izledi. Yeniden başa geçen krallık yönetimi eskisine oranla çok güçsüzdü ve parlamentoda temsil edilen [[Soylu sınıfı|soylu sınıf]] İngiliz devriminde son ve kesin zaferi sağlayarak [[mutlakiyet]]çi krallığa bir daha geri gelmemek üzere son verdi.<ref>Gelişim Genel Kültür Ansiklopedisi, Gelişim Yayınları, İstanbul: 1976, s. 236</ref>

İç savaş, Kral [[I. Charles]]'ın yargılanarak idamına ve oğlu [[II. Charles (İngiltere kralı)|II. Charles]]'ın da sürgününe neden olurken İngiliz kraliyet sisteminin ise bir İrlanda, İskoçya ve [[Galler|Galler Bölgesi]]'nin de katılımıyla bir ortak yönetimineyönetime çevrilmesine karar verildi. Birçok mücadeleden sonra 4 Nisan 1660'ta II. Charles İngiliz kraliyet tahtını kabul ettirdi. 23 Mayıs'ta sürgünden döndü ve kendini 29 Mayıs'ta krallığı kabul edildi. 23 Nisan 1661'de [[Westminster Abbey]]'deki taç töreni iletöreniyle resmen kral oldu.