Pelias: Revizyonlar arasındaki fark

Pelias, deniz tanrısı [[Poseidon]]’un oğluydu. Enipeos ırmağının tanrısına âşık olan annesi Tyro ırmakta yıkanırken Enipeos yerine onun biçimine bürünen Poseidon’un kucağına düşmüş ve ondan ikiz oğlan sahibi olmuştu: Pelias ile [[Neleus|Neleus.]] Anne Tyro’nun, daha sonra evlendiği, İolkos kentinin kurucusu Kretheus’tan da ''Aison, Pheres'' ve ''Amythaon'' adlarında üç oğlu olmuştu. Pelias bu çocuklardan daha yaşlıydı; kral Kretheus Tyro’nun saraya gelin gelirken yanında getirdiği Pelias’ı evlat edinmişti.<ref name=":0">{{Akademik dergi kaynağı|url=http://dx.doi.org/10.2307/3847680|başlık=Greek Myths and Pseudo Myths|tarih=1955|sayı=2|sayfalar=212|çalışma=The Hudson Review|cilt=8|ad=Robert|soyadı=Graves|issn=0018-702X|doi=10.2307/3847680}}</ref>

Aslında boşa çıkan Pelias’ın cinayet planıydı. Aison olacakları tahmin ederek bebeği sadık bir kölesiyle yörenin ünlü [[Pelion Dağı]]’na kaçırmış ve onu orada yaşayan eski bir dostunun gözetimine teslim etmişti. Bu dost soylu kahramanların eğitmeni, tanrısal varlık bilge kentauros (at-adam) Kheiron idi. Aison’un kölesi olanları anlatıp bebeği teslim ederken çocuğun adının ''Diomedes'' olduğunu söylemişti ama Kheiron ona ''İason'' adını verdi, onu dağdaki barınağına götürdü; keçi sütüyle, balla ve meyveyle besleyerek büyüttü. Ok, mızrak ve kılıç kullanmayı, ata binmeyi öğretti; bilgelik sırlarını paylaştı. İason ergenliğe eriştiğinde geçmişini anlatıp geleceğini yönlendirecek bilgiler eşliğinde İolkos’a yolcu etti onu.<ref name=":0" />

Pelias İason’un yanıtını kendi çıkarına kullanmayı, uzun ve tehlikeli bir yolculuktan sağ dönmeyeceğinden emin olduğu delikanlıyı böylece ortadan kaldırabileceğini düşündü. İason’un önerdiği dileği yine kendisine yöneltti. İkna edici tavır ve sözlerle yaptı bunu. Altın tüylü koçun ve onunla birlikte Kolhis diyarına giden [[Phrixus|Phriksos]]’un ruhunun yıllardır düşlerine girdiğini, koçun postu buraya, yani ait olduğu yere getirilmediği sürece ülkenin huzur bulmayacağını, İason’un postu getirmesi halinde tahtı seve seve ona bırakacağını, zaten kendisinin yaşlandığını söyledi. Gençliğinin verdiği serüven tutkusuna kapılan İason bu görevi kabul etti. Böylece antik dünyanın [[Argonautika]] diye anılan, zamanın önde gelen yiğitlerin katıldığı, yarattıkları destanın adı bindikleri 50 kürekli, ''Argo'' isimli gemiden gelen Argo Gemicilerinin (Argonaut’ların) yolculuğu için hazırlıklar başladı. <ref name=":0" />

İason anne ve babasının kral Pelias tarafından öldürüldüğünü (veya intihara zorlandıklarını) öğrenince öfke ve öç duyguları içinde hemen saraya saldırmak istedi. Argonotlardan biri ve Pelias’ın oğlu olan Akastos buna karşı çıktı. Akastos babasının onayını almaksızın serüven tutkusuyla sefere katılmıştı. Babasına saldıranların arasında olamazdı. Diğerleri de kralın askerleri karşısında kendi güçlerinin zayıf olduğunu ileri sürerek çatışmadan çekindiler. Bu arada Medea öne çıktı ve Pelias’ı cezalandırma işini üstlendi. Kurnaz bir planla şehir kapılarına vardığında Medea kendini yaşlı bir [[Artemis]] rahibesi görünümüne büründürdü. Ona eşlik eden, yolculuk sırasında Phaiak Adası’nda yanına verilen köle kızlar tahtadan, içi oyuk bir Artemis heykeli taşıyorlardı. Hep birlikte Tanrıça’yı öven ezgiler söyleyerek ilerleyen bu gösterişli kadın grubunu nöbetçiler durdurmaya cesaret edemediler. Merak içinde kalan Pelias dört kızıyla birlikte grubu karşılayıp “''Artemis benden ne istiyor?''” diye sorunca Medea “''Seni terkeden oğlun Akastos Libya kıyılarında bir deniz kazasında öldü''” dedi. “''Artemis sana acıdı ve hayırsız Akastos yerine tahtına yeni bir erkek çocuk getiresin diye seni gençleştirmek istedi; onun için buradayım.''” Pelias’ın inanmaz tavrını görünce Medea kendine özgü bir oyunla birden yaşlı görünümünden çıkıp önceki genç ve çekici haline döndü. “''İşte böyle''” diye haykırdı; “''Artemis’in gücünü gör''.” Göz boyacılığını pekiştirmek için bir hamle daha yaptı. “''İnanmıyorsan yaşlı bir koç ile bir kazan getirsinler, koçu kuzu yapayım''.” Getirilen koçu parçalara ayırıp kaynayan kazana attı; gizemli tavırlarla Kolhis dilinde dualar mırıldanıp birtakım otlarla kazanı karıştırırken bir kuzu fırladı ortaya. Bu kuzu tahta Artemis heykelindeki oyuğa gizlediği ve işareti üzerine yanındaki kızların salıverdiği kuzuydu. Pelias inanmış ve gençlik özlemiyle kendinden geçmişti. Kendini Medea’nın ellerine bıraktığında sonu yaşlı koçunki gibi oldu. Fakat Pelias’ın bedenini parçalayan Medea olmadı. Medea gizemli tavırları, baskın kişiliği ve çoğu anlaşılmayan büyücülük sözleriyle Pelias’ın kızlarını etkileyerek bu işi onlara yaptırdı. <ref name=":0" />

{{kaynakça}}*Graves, Robert: The Greek Myths, 1955-1977, Cilt.2 Bölüm 148, 155.