Greça Muhtırası: Revizyonlar arasındaki fark

'''Greçë Muhtırası''' ( Arnavutça: Memorandumi i Greçës <ref>{{Kaynak|url=https://books.google.com/books?id=4Jy4AAAAIAAJ&q=memorandumi+i+gre%C3%A7%C3%ABs&dq=memorandumi+i+gre%C3%A7%C3%ABs&hl=en&sa=X&ei=qxeGVfjRE8vFggSn2LmgCQ&ved=0CB0Q6AEwAA|başlık=Ismail Qemali në Lëvizjen Kombëtare Shqiptare|sayfa=96|yayıncı=Akademia e shkencave e RPS të shqipërisë, Instituti i historisë|alıntı=Memorandumi i Greçës ose «Libri i kuq», siç u quajt në atë kohë, titullohej «Memorandum mbi vendimet e dha- nuna prej Kuvendit të Përgjithshëm të krerëve shqiptarë në Greçë më 10/23 qershor 1911...|çeviribaşlık=Ismail Qemali in the Albanian National Movement|yıl=1987|oclc=28807917}}</ref> <ref>[http://www.malesia.org/labeatet-shtegtim-ne-grece-me-rastin-e-104-vjetorit-te-kuvendit/#.VYYWJEanQ8I Journey to Greçë on the 104 anniversary of the meeting (in Albanian)]</ref> ) veya '''Kırmızı Kitap''' ( Arnavutça: Libri i Kuq ) [[Osmanlı İmparatorluğu]] içinde özerk bir Arnavut eyaletinin kurulması için on iki talebi içeren [[Muhtıra|bir muhtıra]] idi . [[Avlonyalı İsmail Kemal Bey|Muhtıra Avlonyalı İsmail Kemal bey]] ve Luigj Gurakuqi tarafından ortaklaşa yazılmıştır. <ref name="ErsoyGorny2010">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=8j-Uemo6SfoC&pg=PA235|başlık=Modernism: The Creation of Nation States|erişimtarihi=13 May 2013|tarih=30 October 2010|sayfa=235|yayıncı=Central European University Press|isbn=978-963-7326-61-5}}</ref>

[[Dosya:Grece_Memorandum_Copy.jpg|küçükresim| Greçë Memorandumu'nun kopyası (1911)]]

[[1911 Arnavut İsyanı|1911 Arnavut İsyanı'nın]] liderleri, Kelmend'deki Selcë köyü yakınlarındaki Greçë'nin bulunduğu yerde bir toplantı düzenlediler. <ref name="Anamali2004">{{Kitap kaynağı|başlık=Historia e Shqipërisë, Vellimi 2|sayfa=402–409|yayıncı=Akademia e Shkencave e RPS të Shqipërisë, Instituti i Historisë|yıl=2004}}</ref> <ref name="Kacza2007">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=cH5pAAAAMAAJ|başlık=Zwischen Feudalismus und Stalinismus: albanische Geschichte des 19. und 20. Jahrhunderts|sayfa=46|yayıncı=Trafo|alıntı=Juni auf einer Versammlung in Gerça (Montenegro) verabschiedete.|yıl=2007|isbn=978-3-89626-611-8}}</ref> <ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=_sBOAAAAMAAJ|başlık=An Outline of the People's Republic of Albania|sayfa=30|yayıncı=8 Nëntori|alıntı=The Albanian patriot headed by Ismail Qemal and a new figure, which w making a name in the movement, Luigj Gurakuqi (187! -1925), gathered at Gerca in Montenegro on June 2! 1911, sent a memorandum to the Turkish Governmea ...|yıl=1978}}</ref> <ref>{{Harvard citation no brackets|Gawrych|2006}}{{Ksöz|On 23 June 1911, the Albanians gathered in the small village in Montenegro and drafted the Gerche Memorandum, also known as The Red Book.}}</ref> Bugün, bu konum, "Ahu i Gerçës" olarak listelenen [[İşkodra (il)|Shkodër County'nin doğal ve kültürel bir anıtıdır.]] <ref>{{Web kaynağı|url=http://qarkushkoder.gov.al/2014/08/31/resurset-natyrore/#|başlık=Natural and Cultural Monuments of Shkodër County|erişimtarihi=16 January 2020}}</ref> [[Avlonyalı İsmail Kemal Bey|İsmail Qemali]] onlara katıldı ve birlikte, kapaklarının rengi nedeniyle '''bazen "Kırmızı Kitap''' <ref>{{Kitap kaynağı|url=https://archive.org/details/albaniannational00sken|başlık=The Albanian national awakening, 1878–1912|erişimtarihi=10 October 2011|sayfa=[https://archive.org/details/albaniannational00sken/page/417 417]|yayıncı=Princeton University Press|alıntı=The Gerche memorandum, referred to often as "The Red Book" because of the color of its covers|yıl=1967}}</ref> [[Osmanlı İmparatorluğu|hem Osmanlı İmparatorluğu'na]] hem de Avrupa'ya (özellikle Büyük Britanya'ya) taleplerini ileten muhtırayı hazırladılar. . <ref>{{Harvard citation no brackets|Treadway|1983}}</ref> Bu muhtıra 22 r Hoti, Gruda ve [[Şkreli (aşiret)|Şkreli']] aşiretinden dört kişi Kastrati aşiretinden gelen beş kişi [[Kelmendi|Kelmend]] aşiretinden üç kişi gelen iki [[Shala|şale aşiretinden]] 2 kişi toplamda 22 Arnavut aşiret liderinin imzasını taşıyordu. <ref>{{Harvard citation no brackets|Gawrych|2006}}{{Ksöz|Twenty two Albanians signed the memorandum, including four each from the fises of Grude, Hoti and Skrel; five from Kastrati; three from Klement, and two from Shale}}</ref>

Muhtırada yer alan talepler: <ref>{{Harvard citation no brackets|Gawrych|2006}}{{Ksöz|The demands included a guarantee of immunity from punishment for all Albanians, the recognition of "the national existence of Albanians",... selecting Albanian deputies ...according to the principle of proportional representation...Albanian language in ... schools, ...}}</ref>

Muhtıra, Karadağ'ın Cetinje kentindeki Büyük Güçlerin temsilcilerine sunuldu. <ref name="Mikić1983">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=6voMAAAAIAAJ|başlık=Austro-Ugarska i Mladoturci: 1908-1912|sayfa=273|yayıncı=Institut za istoriju u Banjaluci|alıntı=У исто време су Албанци емигранти у Црној Гори, на челу са Исмаилом Кемалом и Луибијем Гуракућијем, образложили своје захтеве под називом »Меморандум из Герче« или »Црвена књига« и предали их представницима великих сила на Цетињу.|yıl=1983}}</ref> Osmanlı askeri komutanı Şefket Turgut Paşa'nın 18 Haziran'da sunduğu affa yanıt olarak Cemali tarafından kaleme alındı. <ref>{{Kaynak|url=https://www.scribd.com/doc/49463125/Albanci-od-srednjeg-veka-do-danas-Peter-Bartl|başlık=Albanci : od srednjeg veka do danas|erişimtarihi=1 February 2012|dil=sr|sayfa=131|yer=Belgrade|yayıncı=Clio|alıntı=<!-- Уз активно учешће Исмаил Кемал-бега и Луиђа Гуракућија устаници су 23. јуна у <u>црногорском</u> селу Герче срочилиМеморандум који је предат представницима великих сила на Цетињу. Меморандум је требало да представља одговор напонуђену амнестију Шефћет Торгут-паше и имао је 13 тачака. -->|yıl=2001|özgünyıl=1995|isbn=9788671020176|oclc=51036121}}</ref> <ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=6ZniAAAAMAAJ|başlık=Balkan Studies|sayfa=41|yayıncı=The Institute|yıl=1967}}</ref>

[[Bâb-ı Âli|Babıali]], Muhtırayı [[Malësia]] bölgesinin yerel bir girişimi olarak ele alarak etkilerini en aza indirmeye çalışsa da, bu muhtıra Arnavut bağımsızlık mücadelesine güçlü bir destek verdi. Namık Delvina, Muharrem Rushiti, Musa Demi, Spiro Bellkameni ve Qamil Panariti gibi liderler ve onların çetaları, Muhtıra taleplerini kabul etmesi için Osmanlı makamları üzerindeki baskıyı güçlendirdi. [[Cepo]] 'da bir manastır düzenlenen 17 Temmuz toplantısında , delegeler arasında [[Yanya Vilayeti|Janina vilâyetinin]] ve tüm [[İlçe|kazalarının]] Grèce Memorandumu tam destek vereceğini açıkladı. Padişaha bir mektup gönderdiler, orada Muhtıranın uygulanması ve bir bütün olarak Arnavut halkına muamelesi için çağrıda bulundular. Bu, Babıali'nin Memorandum'u Malësia'nın yerel bir sorunu olarak ele alma amacındaydı. Mektup gönderildikten sonra, Janina'nın gizli komitesi bir dizi yeni silahlı eylem düzenledi. [[Jön Türk Devrimi|Jön Türk Devrimi'nin]] yıldönümü olan 23 Temmuz'da nihai bir eylem planladılar, ancak başarısız oldular. Daha sonra, diğer bazı çabalar başarısız oldu ve Greçë Muhtırası giderek önemini yitirdi. 1912'de yaklaşan olaylar ve durum Arnavutların [[1912 Arnavut İsyanı|çabalarını daha iyi organize etmelerini]] ve sonrasında çıkacak Balkan Savaşı ile ağır Osmanlı yenilgileri neticesi Arnavutluk topraklarının paylaşım korkusu [[Arnavutluk Bağımsızlık Bildirgesi|Arnavutluk'un Osmanlı İmparatorluğu'ndan bağımsızlığını]] ilan etmesini sağladı. <ref name="Anamali2004">{{Kitap kaynağı|başlık=Historia e Shqipërisë, Vellimi 2|sayfa=402–409|yayıncı=Akademia e Shkencave e RPS të Shqipërisë, Instituti i Historisë|yıl=2004}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSkënder_Anamali2004">Skënder Anamali (2004). ''Historia e Shqipërisë, Vellimi 2''. Akademia e Shkencave e RPS të Shqipërisë, Instituti i Historisë. p.&nbsp;402–409.</cite></ref>

== ReferanslarKaynakça ==

{{reflistkaynakça|2}}