Poliksena: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
YBot (mesaj | katkılar)
Otorite kontrolü şablonu eklendi
VT Bot (mesaj | katkılar)
k düzeltme (hata bildir)
1. satır:
[[Dosya:Sacrifice_Polyxena_BM_GR1897.7-27.2.jpg|küçükresim|300x300pik| Polyksena'nın muzaffer Yunanlılar tarafından kurban edilmesi (Atika siyah figürlü Tiren amforası, yaklaşık MÖ 570-550)]]
[[Yunan mitolojisi|Yunan mitolojisinde]]nde, '''Polyxena''' ( {{IPAc-en|p|ə|ˈ|l|ɪ|k|s|ᵻ|n|ə}} ; Yunanca: '''{{Dil|grc|Πολυξένη}}''' [[Troya|) Truva]] [[Priamos|Kralı Priam]] ve kraliçesi [[Hekabe]]'nin en küçük kızıydı. [[Homeros|Homeros,]], ondan bahsetmez ancak, bazı diğer klasik yazarlar ondan bahseder. Bu yazarlara göre Polyksena'nın hikayesi değişkenlik gösterir. Truva'nın düşmesinden sonra, nişanlısı olduğu ve birçok versiyonda ölümüne sebep olduğu [[Akhilleus]]'un mezarında kurban edilir[[Akhilleus|.]] <ref>Hall, 254</ref>
[[Dosya:Mort_de_Polyxène_BnF_Français_599_fol._28.jpg|küçükresim| [[Giovanni Boccaccio|Boccaccio'nun]] ''De mulieribus claris'inde'' Polyxena'nın öldürülmesinin bir Rönesans resmi]]
[[Dosya:Charles_Le_Brun_-_The_Sacrifice_of_Polyxena.jpg|küçükresim| ''Polyksena'nın Kurbanı'', 1647, [[Charles Le Brun]], [[Metropolitan Museum of Art|Metropolitan Sanat Müzesi]]]]
 
== Efsane ==
[[Agamemnon|Polyxena, Agamemnon]] ve [[Clytemnestra|Clytemnestra'nın]] kızı olan [[İphigenia|Iphigenia'nın]] Truva versiyonu olarak kabul edilir. [[Homeros|Homeros'un]] ''[[İlyada|İlyada'sında]]'' yer almamasına rağmen, daha sonraki şairlerin eserlerinde, belki de Homeros'un sade hikayesine romantizm katmak için yer almıştır. Bir [[Orakl|kahin]] , Polyksena'nın kardeşi Prens [[Troilos|Troilus]] yirmi yaşına gelene kadar Truva'nın yenilmeyeceğini kehanet eder. [[Truva Savaşı]] sırasında Polyksena ve Troilus, bir çeşmeden su getirmeye çalışırken pusuya düşürülür ve Troilus Yunan savaşçı Akhilleus tarafından öldürülür[[Akhilleus|.]] Ancak Akhilleus, kısa süre sonra Poliksena'nın sağduyulu olmasından etkilenir. <ref name="Hall, 249; Aghion et al, 242">Hall, 249; Aghion et al, 242</ref>
 
[[Patroklos|Patroklus]]'un ölümünün ardından hâlâ iyileşmekte olan Akhilleus, Polyksena'nın sözlerinde teselli bulmuştur ve kızın bağlılığından emin olduktan sonra, Polyksena ile buluşmak için Apollon Tapınağına gitmesini söyler. Akhilleus, Polyksena'ya güvenir ve ona en savunmasız yeri olan topuğundan bahseder. Polyksena'nın kardeşleri [[Paris]] ve Deiphobus, Apollon tapınağında Akhilleus'u pusuya düşürürler ve Akhilleus'u, Apollon'un kendisinin yönlendirdiği, zehirlenmiş bir okla topuğundan vururlar.
 
== Polyksena'nın Kurban Edilmesi ==
Bazıları Polyksena'nın Akhilleus'un ölümünden sonra suçluluk duygusundan intihar ettiğini iddia etti. <ref>Philostratus,''Heroica''</ref> [[Euripides|Euripides'e]] göre ise ''[[Troyalı Kadınlar]]'' ve ''[[Hekabe (oyun)|Hekabe]]'' adlı oyunlarında Polyksena'nın ünlü ölümü Truva Savaşı'nın sonunda gerçekleşmiştir. Akhilleus'un hayaleti, Hellas'a yelken açmak için gereken rüzgarları yatıştırmayı istiyorlarsa, Poliksena'nın kurban edilmesini talep eder. Kız, Akhilleus'un mezarının dibinde öldürülecektir. Hekabe, anne olarak, bir çocuğunun daha öldürülmesine katlanamaz. (Poliksena, neredeyse tüm kız ve erkek kardeşlerinden sonra öldürülmüştür.)
 
Ancak Polyksena, bir köle olarak yaşamaktansa Akhilleus'a kurban olarak ölmeyi tercih etmektedir. Bu yüzden, [[Odisseus|Odysseus]]'a yalvarmayı ya da prenses dışında herhangi bir şekilde muamele görmeyi reddeder. Polyxena'nın bekareti, karakterinin onuru için kritik öneme sahiptir ve Akhilleus'un oğlu Neoptolemos, Poliksena'nın boğazını kestiğinde cesurca öldüğü anlatılmıştır.
 
=== Klasik Sanatta ===
[[Dosya:Polyxena_side_0059,_the_actual_kill.jpg|küçükresim| Aşil tümülüsü yakınında Polyksena'nın kurban edilmesi. [[Polyksena Lahdi|Polyksena lahiti]], MÖ 500 civarı. <ref name="CBR79">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=Y9gaAgAAQBAJ&pg=PA79|başlık=The Archaeology of Greek and Roman Troy|tarih=2014|dil=enİngilizce|sayfa=79|yayıncı=Cambridge University Press|isbn=9780521762076}}</ref>]]
Yunan betimlemelerindeki birkaç örnek, Polyksena'nın kurban edilmesini tasvir etmektedir. <ref>M. Robertson “Troilos and Polyxene. Notes on a changing legend,” in J.-P. Dexcoeudres (ed.) Eumousia. Ceramic and iconographic studies in honour of Alexander Cambitoglou, Sydney, 1990, p. 64-65</ref> Çoğu, Polyksena'nın Akhilleus'un mezarı önünde kurban edildiğini gösterir. Bununla birlikte, resimlerdeki bazı ayrıntılar, mitin değişen ve belki de daha önceki versiyonlarına işaret etmektedir.
 
Örneğin, bazı görüntülerde, Polyksena'nın bir mezar yerine bir sunak üzerinde kurban edildiği görülmektedir. Gümüşçay'da bulunan M.Ö. 500 yılına tarihlenen [[Polyksena Lahdi]]'ndeki rölyef, mezarın yanında sehpa olduğunu göstermektedir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=A New Sarcophagus of Polyxena from the Salvage Excavations at Gümüşçay|yazarlar=Senvinç|tarih=1996|sayfa=251-64|çalışma=Studia Troica|cilt=6}}</ref> . Bu ayrıntılar, Akhilleus'un mezar höyüğü ile Apollon'a adanan kutsal alan arasında bir bağlantı olduğu şeklinde yorumlanmıştır.
 
=== Klasik Sonrası Sanat ===
Çoğu versiyon Polyksena'nın ölümüne onurlu bir şekilde gittiğini gösterir, ancak genellikle göğüsleri çıplaktır. Kurban ayini bir rahip veya Neoptolemos tarafından yapılabilir. Ricci'nin versiyonlarında olduğu gibi, Akhilleus'un mezarının üzerinde onun atlı bir heykeli olabilir ve öldürmeye karşı çıkan Agamemnon, kurbana karşı olduğunu göstermek için orada olabilir. Bazen Aşil'in hayaleti havada görülmektedir. <ref> name="Hall, 249; Aghion et al, 242<"/ref>
 
[[Dosya:03_2015_Neottolemo_rapisce_Polissena_da_Ecuba-Pio_Fedi_1855_1865-Piazza_della_Signoria-Loggia_dei_Lanzi-Galleria_degli_Uffizi-Giorgio_Vasari-ordine_dorico-timpano_triangolare_arcuato_(Firenze)_Photo_Paolo_Villa_FOTO9264.JPG|küçükresim| ''Polyksena'ya Tecavüz'', Pio Fedi (1855-1865), Loggia dei Lanzi, Floransa.]]
Floransa'daki Loggia dei Lanzi'de çok belirgin bir şekilde sergilenen ve genellikle Pio Fedi (1855-1865) tarafından ''Polyksena'ya Tecavüz olarak'' adlandırılan heykel, tasvir edilen şiddet biraz yanıltıcıdır. Tecavüz sözcğpğ, cinsel tecavüz anlamında değildir, ancak Latince '''rapere''' "kapmak, kapmak, götürmek" kelimesinden türetilen kelimeye atıfta bulunulur <ref name="cor">Corinne J. Saunders, ''Rape and Ravishment in the Literature of Medieval England'', Boydell & Brewer, 2001, p. 20.</ref> <ref name="Kei">Keith Burgess-Jackson, ''A Most Detestable Crime: New Philosophical Essays on Rape'', Oxford University Press, New York, 1999, p. 16.</ref> Kısacası, Polyksena'nın cinsel tecavüze uğramasını değil, Neoptolemus tarafından öldürülmesini, annesi Hekabe'nin tüm itirazlarına rağmen öldürüldüğünü gösterir. Yerdeki ceset, biraz anakronik olarak (kronolojik olarak uygunsuz), ya kardeşi [[Polites]] ya da muhtemelen [[Hektor]]'dur. Çoğu versiyonda, her ikisi de çok daha önce öldürülmüştür. <ref>[https://books.google.co.uk/books?id=E3h2Eb0Q5vAC&pg=PA97 "The Rape of Polyxena"], ''The Illustrated London News'', p. 97, 25 January, 1868; [http://www.thehistoryblog.com/archives/24401 "Tourist breaks a finger off Uffizi’s Rape of Polyxena"], The History Blog</ref>
 
== ReferanslarKaynakça ==
 
{{Otorite kontrolü}}
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Poliksena" sayfasından alınmıştır