Meteoroloji: Revizyonlar arasındaki fark

'''Meteoroloji''', [[Atmosfer|atmosferdeatmosfer]]de meydana gelen hava olaylarının oluşumunu, gelişimini ve değişimini nedenleri ile inceleyen ve bu [[hava]] olaylarının [[Canlı|canlılarcanlı]]lar ve dünya açısından doğuracağı sonuçları araştıran bir [[bilim]] dalı. [[Türkçe|Türkçeye]]ye, [[Fransızca]] ''[[wikt:météorologie|météorologie]]'' sözcüğünden geçmiştir.<ref>{{TDK2|meteoroloji|Güncel Türkçe Sözlük|19 Mart 2012}}</ref> Ayrıca meteoroloji bilimi, Dünya'daki atmosferin (diğer gezegenler de dahil olabilir) her türlü fiziksel, dinamik ve kimyasal durumuyla ve yeryüzüne yakın atmosfer ile etkileşimleriyle ilgilenmektedir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.metoffice.gov.uk/about-us/what/what-is-meteorology | başlık = What is meteorology? | erişimtarihi = 20 Haziran 2021 | dil = İngilizce | çalışma = Met Office | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190401230850/https://www.metoffice.gov.uk/about-us/what/what-is-meteorology | arşivtarihi = 1 Nisan 2019}}</ref>

Atmosferin özellikle alt katmanlarında meydana gelen hava olaylarının oluşumunu ve değişimini nedenleriyle inceler ve kısa dönemli tahminler yapmayı amaçlar. [[Matematik]], [[coğrafya]], [[istatistik]] ve [[Fizik|fiziktenfizik]]ten yararlanır.

İlk hava tahminleri, [[Antik Çağ|ilk uygarlıklar]] tarafından mevsimsel değişiklikleri izlemelerine yardımcı olmak amacıyla tekrar eden [[Astronomi|astronomikastronomi]]k ve [[Meteoroloji|meteorolojik]] olayları gözlemlemeleriyle başlamaktadır. MÖ 650 civarında, [[Babil|Babilliler]]liler bulutların görünümüne ve hale gibi [[Atmosfer optiği|meteorolojik optik fenomenlere]] dayanarak kısa vadeli hava değişikliklerini tahmin etmeye çalıştılar. MÖ 300'e gelindiğinde, Çinli gökbilimciler yılı 24 festivale bölen ve her festivalin farklı bir hava türüyle ilişkilendirildiği bir takvim geliştirdiler. 340 civarında, Yunan filozof [[Aristoteles|Aristo]], yağmur, bulutlar, dolu, rüzgar, gök gürültüsü, şimşek ve kasırgalar gibi meteorolojik olaylar hakkında teoriler içeren felsefi bir bilimsel metin olan [[:en:Meteorology_Meteorology (Aristotle)|Meteorologica]]'yı yazdı. Ayrıca Meteorologica' da meteoroloji ve atmosferin yanında astronomi, coğrafya, kimya gibi konulara da değindi.

Yüzyıllar boyunca, genel hava durumu bilgilerine ve kişisel gözlemlere dayalı tahminler üretmek için girişimlerde bulunuldu. Bununla birlikte, [[Rönesans|Rönesans'ın]] sonunda, doğa filozoflarının spekülasyonlarının yetersiz olduğu ve atmosferi daha iyi anlamak için daha fazla bilginin gerekli olduğu giderek daha belirgin hale geldi. Bunu yapmak için atmosferin nem, sıcaklık ve basınç gibi özelliklerini ölçen aletlere ihtiyaç vardı. Batı medeniyetinde, havanın nemini ölçen bir alet olan bir [[higrometre]] için bilinen ilk tasarım, on beşinci yüzyılın ortalarında Nicholas Cusa (c.1401-1464, Almanca) tarafından tasarlanmıştır. [[Galileo Galilei]] (1564-1642, İtalyan) 1592'de veya kısa bir süre sonra ilkel bir [[termometre]] icat etti; ve [[Evangelista Torricelli]] (1608-1647, İtalyan) 1643'te atmosfer basıncını ölçmek için [[Barometre|barometreyibarometre]]yi icat etti.