Genetik: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
k düzeltme+bağlantı |
||
1. satır:
[[Dosya:Genome-tr.svg|küçükresim|upright=1.5|[[DNA]] molekülünden [[canlı]] hücreye doğru...]]
'''Genetik''' ya da '''kalıtım bilimi'''<ref name="TDK">{{TDK2|genetik|Güncel Türkçe Sözlük|2 Ağustos 2012}}</ref>, [[biyoloji]]nin [[organizma]]lardaki [[kalıtım]] ve
Canlıların özelliklerinin kalıtsal olduğunun bilinci ile tarih öncesi çağlardan beri bitki ve hayvanlar ıslah edilmiştir. Bununla birlikte, kalıtımsal aktarım mekanizmalarını anlamaya çalışan modern genetik bilimi ancak 19. yüzyılın ortalarında, [[Gregor Mendel]]’in çalışmasıyla başlamıştır.<ref>Weiling F (1991). "''Historical study: Johann Gregor Mendel 1822–1884''". American Journal of Medical Genetics 40 (1): 1–25; discussion 26. PMID 1887835.</ref> Mendel, kalıtımın fiziksel temelini bilemediyse de, bu özelliklerin ayrık (kesikli) bir tarzda aktarıldığını gözlemlemiştir; günümüzde bu kalıtım birimlerine "[[gen]]" adı verilmektedir.
206. satır:
=== DNA dizilemesi ve genomik ===
[[Dosya:CBP chemist reads a DNA profile.jpg|küçükresim|200px|sağ|Bir DNA profilini inceleyen bir bilim insanı]]
Genetik çalışmalarında geliştirilmiş en temel teknolojilerden biri olan [[DNA dizilemesi]] araştırmacılara DNA parçalarındaki [[nükleotit]] dizisini belirleme olanağı sağlamaktadır. 1977’de Frederick Sanger ve çalışma arkadaşlarınca geliştirilen bir DNA dizileme yöntemi (''zincir sonlandırma dizilemesi'') DNA parçalarını dizilemede artık rutin bir yöntem olarak kullanılmaktadır.<ref>Brown TA (2002). Genomes 2, 2nd edition. ISBN ISBN 1-85996-228-9. [http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/bv.fcgi?rid=genomes.section.6452 Section 2, Chapter 6: 6.1. The Methodology for DNA Sequencing] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20070901155911/http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/bv.fcgi?rid=genomes.section.6452
DNA dizilemesi ucuzlaştıkça ve bilgisayarların da yardımıyla araştırmacılar, birçok organizmanın [[genom]]unu dizilemişlerdir. Bunu yapmak için dizilenmiş DNA parçaları, dizilerinin aynı olduğu bölgeleri çakıştırılarak, daha büyük bölgelerin dizileri belirlenir (''genom inşası'' süreci) dizilemişlerdir.<ref>Brown (2002),[http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/bv.fcgi?rid=genomes.section.6481 Section 2, Chapter 6: 6.2. Assembly of a Contiguous DNA Sequence] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20070208115742/http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/bv.fcgi?rid=genomes.section.6481 |tarih=8 Şubat 2007 }}</ref> Bu teknolojiler, insan genomu için de kullanılmış, insan genomunun dizileme projesi 2003 yılında tamamlanmıştır.<ref name="ref573" /> Yeni yüksek hacimli dizileme teknolojileri DNA dizileme maliyetini hızla düşürmektedir, çoğu araştırmacı bir insan genomunun dizilenme maliyetinin yakın gelecekte bin dolara inmesini beklemektedir.
|