Vikipedi:Kukla: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi kullanıcıları tüm oylamalar ve benzer tartışmalar için "bir kişi, bir oy" prensibini benimsemişlerdir. Ancak bu şekilde her bireyin fikirleri adil bir şekilde sayılabilir. Bundan dolayı, sock puppetlarkuklalar bir görüşü desteklemiş olma etkisi yaratmamakyaratmak için kullanılmamalıdırlar. [[Vikipedi:Oylama|Oylamalarda]] birden fazla oy kullanılmamalı veya bir tartışmada, [[Vikipedi:Silinmeye aday sayfalar]]da veya [[Vikipedi:Hizmetlilik başvurusu|hizmetlilik başvurularında]] birden fazla hesap veya IP adresi kullanarak aldatma yapılmamalıdır. Bu şekilde kullanılan ve ispatlanan kuklalar [[Vikipedi:Engelleme politikası|süresiz olarak]] engellenebilirler.

Çift oylamaya ek olarak, sock puppetlerkuklalar aldatmaya yönelik amaçlarla veya bir pozisyonu geniş bir kesimin desteklediği görüntüsünü oluşturmak için de kulanılmamalıdır. Bu şekilde bir davranış, sock puppetlarınkuklaların herhangi bir yasal kullanımı açısından yıkıcı ve gereksizdir. Özel olarak, kötü niyetle kullanılan diğer bir Vikipedi kullanıcısını taklit eden hesaplar veya IP adresleri süresiz olarak engellenmelidirler.

Kullanıcılar değişiklik yapamamaları için [[VP:EP|engellenmiş]] olması veya bir şekilde bir konu için uzaklaştırıldıkları süreçte, sock puppetkukla kullanarak bu engelleri kaldırmaya çalışamaz. Bu şekilde bir davranış, engelleme süresinin yeniden başlatılmasına veya uzatılmasına neden olabilir.

Bir kukla türü de "Korkulukkorkuluk" kuklasıdır. Taraflı görüşleri olan, ancak karşı görüşü baltalamak ya da provokatör olarak davranmak için karşıkarşıt görüştenmişgörüşteymiş gibi davranan kullanıcılar tarafından oluşturulur. Genelde 'karşısındakinin' rahatça def edebileceği zayıf iddialarda bulunurlar. Bu da özellikle "korkuluk" tartışmaları yapmalarına imkan verir. Bu tür bir kukla, yaratıcısının karşı durduğu "korkuluk" tartışmasının bir temsili haline gelir. Genelde düşüncesiz, bilgisiz ve aşırı bağnaz bir tutum sergilerler. Genelde iki tarafın ciddi iddialarının tartışılmasını engellenmesine ve tartışmanın üzerine perde çekilmesine neden olurlar. Tartışmalarda normalde de bu tarzda davranan kişilerin de aynı sonuçlara sebep olması, bu tür kukla kullanıcıların tespitini zorlaştırmaktadır.

Bazı durumlarda bir hesabın kukla kullanıcı olup olmadığı çok net olmayabilir; sonuçta kuklanın amacı fark edilmemektir. İlgileri ve düzenleme stilleritarzları arasındaki benzerlikler dikkat çekebilir fakat herkes kullanıcıyı bu kanıtı değerlendirecek kadar tanımıyor olabilir.

Eğer bir düzenleme çatışmasında, oylama ya da ankette kukla kullanıcı kullanıldığı düşünüyorsanız, pratik bir yaklaşım "100-düzenleme kuralı"dır. Buna göre değişik birçok madde üzerinde 100'ün üzerinde düzenleme yapmış ya da Vikipedi üzerinde genel olarak aktif olmuş bir hesabın kukla kullanıcı olmayacağı düşünülmektedir. Eğer az düzenleme yapmış, alışılmadık sayıda hesap varsa, [[IP]] adreslerine ya da düzenleme zamanlarına bakarak kukla kullanıcı olup olmadıklarını kontrol etmek isteyebilirisinizisteyebilirsiniz. Ancak tek başına az sayıda düzenleme yapmış olmak, kukla kullanıcılığı için bir kanıt ''değildir'' ve eğer yeni bir kullanıcıya haksız yere kukla kullanıcı suçlamasını yaparsanız, muhtemelen bunu hakaret olduğunu var sayacaktır ve Vikipedi hakkında negatif bir izlenimi oluşacaktır.

Unutmayın ki ırk, politika, kült figürler ya da "silinmeye aday sayfalar (SAS)" gibi özellikle tartışmalı maddelere katılım yapmak isteyen birçok kullanıcı olabilir. Bazıları 100- düzenleme kuralının bu tür durumlarda daha katı uygulanmasını önermiş, 100'ün altında düzenleme yapmış katılımcıları kukla kullanıcı olarak öngörmüşlerdir. Genel olarak, bu tür görüşlerin çok sağlam temellere oturmadığı gösterilmiştir.

Eğer ''siz'' yanlışlıkla "kukla kullanıcı" olarak suçlandıysanız, bunu kişiselüzerinize olarak algılamayınalmayın. Yeni kullanıcıların sayısı bilinmemektedir. Ortamda biraz bulununvakit geçirin, olumlu katkılarda bununun vebulunun; kayıtlarınız sizin yerinize konuşacaktır.

Eğer bir hesabın kukla olarak politika ihlalleri için kullanıldığı bariz biçimde belli olursa, bu hesabın ''belirlenmiş'' olarak etiketlenmesi gerekir. Bu da sock puppetkukla hesabın kullanıcı sayfasına [[Şablon:Kuklaİspatlanmış]] ekleyerek yapılır. Syntax şöyledir:

Yukarıdaki şablon kanıtlanmamış sock puppetkukla suçlamaları için '''kullanılamaz'''. Bu tür durumlarda sayfaya [[Şablon:Kukla]] ekleyiniz:

[[Vikipedi:Denetçiler|Denetçiler]] ile belirlenmiş kuklalar {{tl|KuklaDenetçi}} ile etiketlenebilir. Kanıta bağlantı vermektense, etiket kuklanın denetçi aracılığıyla belirlendiğini belirtir. SyntaxSöz dizimi şöyledir: <code><nowiki>{{KuklaDenetçi|KUKLACI}}</nowiki></code>.

=== Saptaması zor kuklalar ===

Bazen birden çok yeni kullanıcının toplu hesap açması ve özellikle belirli bir tartışma konusunda veya oylamada belirli bir fikri desteklemeleri durumu olabilir. Bu genellikle [[VP:SAM|silme tartışmalarında]] veya tartışmalı maddeler ile ilgili konularda olabilir. Bu yeni eklenen hesaplar arkadaş olabilirler, konu ile ilgili bir şekilde ilgili olabilirler veya bir kişi tarafından bir fikri desteklemeleri için çağırılmışçağrılmış olabilirler.

Bu hesaplar kukla sayılmazlar, fakat genellikle gerçek kuklalardan ayırmak biraz zordur ve bazen de aynı şekilde ele alınabilirler. Bu şartlar altında ne kuklalar ne de yeni tek amaçlı kullanıcı hesapları Vikipedi topluluğunun bir parçası sayılabilir. Bunun arkasındaki neden, [[çevrimiçi]] bir toplulukta sadece tüm üyelerin imzalamış gibi görünmesinin yeterli olmamasındandır. [[Vikipedi:Hakemler Kurulu]]'nun kuralına göre<ref>http://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Requests_for_arbitration/Regarding_Ted_Kennedy#Sockpuppets</ref>, anlaşmazlıkların çözümünde, taraflardan birisi kukla veya aynı değişiklik alışkanlığına sahip birden fazla kullanıcı olması belirsizliği durumunda, kullanıcılar sockpuppetkukla olarak değerlendirilirler.

([[Vikipedist]]ler ayrıca bunları '[[Vikipedi:Tek amaçlı hesaplar|tek amaçlı hesaplar]]' olarak isimlendirirler, çünkü bunlar sadece belli bir konu üzerinde yoğunlaşırlar ve amaçları sadece ilgi alanlarına katkıda bulunsalar da, maddelerin ve ansiklopedinin aynı oranda büyümesidir, bu kullanıcılar nadir olarak gelirleroturum açarlar ve çoğunlukla kendi ilgi alanlarında katkıda bulunmaya eğimlidirlereğilimlidirler.)

Tartışmalı Vikipedi maddeleri için dışarıya haber vermek veya birisinin tartışmayı canlandırmak veya başlatmak istemesi ''büyük oranda uygunsuz ve kabul edilemezdir''. Bu şekilde fikirleri ve önyargılarıön yargıları bilinen, bir tarafın görüşünü güçlendirecek ve fikir birliğini veya tartışmayı etkileyecek hareketler ''kabul edilemez''. Ayrıca birisinin arkadaşlarını madde tartışmalarına yardım etmesi için çağırması da uygun değildir. Canlı kuklaların reklamcılığı ve tahrik etme hareketleri Vikipedi'de kabul edilemez.

Çoklu yeni kullanıcıların gelişi, sınırlı Vikipedi geçmişi ve önceden belirlenmiş görüşbakış açılarının gelişi, nadiren [[VP:TBA|tarafsızlığa]] fayda sağlar ve kim ne düşünürse düşünsün genellikle ona zarar verir. Vikipedi gerçekleri ve fikirleri karıştırmak, kişisel taraflılık veya duygusal tartışmalar için bir yer değildir. Tartışmalı maddeler de genellikle düzgün değişiklikler için politikaların iyi bilinmesini gerektirir.

Şayet bir tartışmada sesinizin duyulmadığını düşünüyorsanız, uygun olan davranış dışarıdan yardım istemeniz değildir. Onun yerine, [[Vikipedi:Kişisel saldırılar yasak|kişisel saldırılardan uzak durun]] ve [[VP:Yorum|yorum isteğinde bulunun]]. Bunlar denenmiş işlemlerdir ve önyargılarınön yargıların bir taraftan bir tarafa değişmesi problemini önlemek için en uygun yollardır.

Eğer iki veya daha fazla kullanıcı beraber çalışıyor/ikamet ediyor, bir bilgisayarı/internet bağlantısını paylaşıyor, halka açık bir bilgisayar kullanıyor veya aynı ağa bağlı durumda ise; denetçi incelemesi sonucunda hesapları sockpuppetkukla gibi görünür. Bu gibi kullanıcılar birbirini şahsen tanıyor ve yüz yüze temas halinde ise ortak ilgi alanları ve yazım şekillerine sahip olabilirler. Hatta birbirlerine Vikipedi teknikleri ve gelişmeler hakkında bilgi verebilirler (Bu durumda [[Vikipedi:Oy avcılığı|oy avcılığı]] geçerli olur). [[VP:KİU|Denetçiler]], bağlantının öbür ucunda kimin oturuyor olduğunu göremezler. SockpuppetKukla suçlamalarının önüne geçmek adına, bu tip kullanıcıların önceden bu durumu kullanıcı sayfalarında duyurmaları karışıklıkların önüne geçecektir. Aynı bağlantıyı kullanan kullanıcılar eğer aynı konularda katkıda bulunuyorlarsa, bu tip kullanıcılar Vikipedi'nin çıkarları doğrultusunda tek kullanıcı olarak değerlendirilebilirler. Aynı maddeye katkıda bulunurken, aynı tartışmada fikir belirtirken veya herhangi bir anlaşmazlıkta birbirlerini desteklerken, aynı bağlantıyı kullanan kullanıcılar aralarındaki bağlantıyı açıklamalı ve tek bir hesaba sahiplermiş gibi konuyla [[Vikipedi:Düzenleme savaşları|ilgili]] sayfaları okumalıdırlar. Eğer aralarındaki bağlantıyı açıklamak istemiyorlar ise aynı alanlarda veya tartışmalı konularda katkı yapmaktan kaçınmalıdırlar.