Ebu'l-Vefa el-Bağdadi: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
→Vefâ’îyye Tarikâtı: imla ve ifade düzeltme |
|||
2. satır:
{{Batıniyye|collapsed=1}}
==Hayatı==
Menâkıbnâmeye göre asıl adı Muhammed b. Muhammed Arîz olan Ebü’l-Vefâ, Kürt asıllı olduğu sanılan bir ailenin çocuğu olarak 1026 yılında [[Irak]]’ın Kusan köyünde doğdu.<ref>Ahmet Yaşar Ocak, "[https://islamansiklopedisi.org.tr/ebul-vefa-el-bagdadi--vefaiyye Ebü'l-Vefâ el-Bağdâdî"], ''DİA'', c.10, s. 347</ref><ref>Şefik Can, [https://www.konya.bel.tr/sayfadetay.php?sayfaID=124 "Hazreti Mevlana'nın Etrafındakiler]", Konya Belediyesi sitesi, ''(erişim: 7.1.2021)''</ref> Aynı zamanda Kalmina<ref>Nilüfer Bayatlı: XVI. Yüzyılda Musul Eyaleti (1999), s. 100.</ref> adlı bir köyde kaldığı da bilinmektedir.
Babası, Zebâle<ref>1530 Osmanlı kaynaklarında [[Harran]]'ın 10 Km. kuzeyinde yer alan ''"Zibâle Köyü"'', Muhâsebe-i Vilâyet-i Diyâr-i Bekr ve 'Arab ve Zü'l-Kâdiriyye Defteri (937/1530) I (1998), s. 131.</ref> ve Hayâsem<ref>Bâb-î Hâysam ''(Ördekköy)'', Nilüfer Bayatlı: XVI. Yüzyılda Musul Eyaleti (1999), s. 115</ref> köyleri arasında sürekli olarak zulme maruz kalması nedeniyle dönüşümlü olarak yaşamak zorunda kalan ve [[İmam Hüseyin]]’in torunlarından [[Kürtler|Kürt]] aşireti Benî Nergis’e mensup olduğu öne sürülen ''Seyyid Muhammed Arizî'', annesi ise yine bir [[Kürtler|Kürt]] olan ''Fatıma Ümmü Gülsüm''’dür.<ref>Dursun Gümüşoğlu: Tâcü’l Arifîn es-Seyyid Ebu’l Vefâ Menâkıbnâmesi - Yaşamı ve Tasavvufi Görüşleri, Can Yayınları, 2006, s. 38.</ref> Bazı araştırmacılara göre, babası Muhammed, Irak’ta Zabala bölgesinde yaşamakta iken burada seyyidlerin uğradığı bir takibat yüzünden Kûsan bölgesine kaçarak Benî Nercis adlı Kürt kabilesine sığınmış, bu kabileden bir Kürt kızı ile evlenmiş ve Ebü’l-Vefâ burada doğmuştur.<ref name=":0">Haşim Şahin, [https://islamansiklopedisi.org.tr/vefaiyye--ebul-vefa-bagdadi "Vefâiyye"], ''DİA'', c. 42, s. 600-603</ref> Kaynaklarda bu tâkibat hakkında bilgi yoktur.
8. satır:
Hayatı hakkında ''Menâkıbnâme-î Tacü’l Ârifîn es-Seyyid Ebu’l Vefâ'' adında bir eser bulunan Ebu’l Vefâ 9 Aralık 1107’de ölmüştür. Ebü'l-Vefa'nın türbesi Irak'ta, Kut şehrinin güneybatısında Besrugiye bölgesindeki al-Ummah (Vireyivir) köyündedir.<ref>[https://www.gazeteduvar.com.tr/unlu-sufi-ebul-vefanin-mezari-bulundu-haber-1510057 "Ünlü sufi Ebü'l Vefa'nın mezarı bulundu"], ''Gazete Duvar'', 13.01.2021, (erişim: 11.02.2021)</ref>
{{şiilik|collapsed=1}}
== Vefâ’îyye Tarikâtı ==
''"Seyyid Muhammed bin Muhammed Arîz el-Bağdâdî"'' Vefâîyyenin tarikatının kurucusudur. ''Tâcü'l-Ârifîn'' lakabıyla ünlenmiştir. Kürtler arasında "Kakis" ünvanıyla bilinirdi.<ref>Ayşenur Özkul, ''Tacü’l-Arifin Ebü’l-Vefa’nın menakıbı -inceleme ve metin-,'' Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniv. Sosyal bilimler Enstitüsü Temel İslam Bilimleri ABD., 2008, s. 116</ref> Tahsilinin önemli bir kısmını [[Bağdat]]’ta yaptıktan sonra [[Buhara]]’ya gitmiştir. Din ilimlerini öğrenerek tekrar [[Bağdat]]’a dönmüş ve burada Muhammed eş-Şenbeki’ye intisap etmiştir.<ref name=":0" />
| |||