Ruhullah Humeyni: Revizyonlar arasındaki fark

|Aşura Günü İmamAyetullah Humeyni'nin Feyziye Medresesinde konuşma yapması

|İmamAyetullah Humeyni’nin tutuklanması ve Halkınhalkın protestolarının bastırılması

|İmamAyetullah Humeyni’nin Kasr zindanındanhapisanesinden Aşretabad’da bulunan zindanahapisaneye intikalinakli

|İmamAyetullah Humeyni’nin serbest kaldıktan sonra [[Mescidi Azam]] camisinde yaptığı tarihi konuşma

|İmamAyetullah Humeyni’nin kapitülasyon aleyhinde yaptığı tarihi konuşması

|İmam’ınAyetullah Humeyni’nin tutuklanarak Türkiye’ye sürgüne gönderilmesi

|İmamAyetullah Humeyni’nin Ankara’dan Bursa’ya intikaligönderilmesi

|Samerra’dan Kerbela’ya Hareketitaşınması

|Necef'e Girişitaşınması

|İmamAyetullah Humeyni'nin oğlu [[Seyyid Mustafa Humeyni]]'nin şüpheli ölümü

|İttilaat gazetesinde İmamAyetullah Humeyni'ye hakaret içerikli makale yayınlanması

|Irak hükûmeti yetkililerince İmamAyetullah Humeyni'nin Necef'teki evinin muhasarayaablukaya alınması

|İmamAyetullah Humeyni'ınnin Irak’tan Kuveyt’e hicretiiltica talebi ve Kuveyt devletinin İmam’ınHumeyni’nin girişini engellemesi

|İmam’ınAyetullah Humeyni’nin Irak’tan Paris, Fransa’ya (Paris)sürgün hicretiedilmesi

|Ayetullah Humeyni tarafından İnkılap Şurasının oluşturulma emrinin verilmesi

|İmamAyetullah Humeyni’nin 15 yıl sürgünden sonra vatanınaülkesine dönmesi

|Ayetullah Humeyni tarafından Mehdi Bazergan'ın geçici hükûmete başbakan olarak atanması

|İran'da [[İslam İnkılabı]]nın Zaferibaşarıya ulaşması

|İmamAyetullah Humeyni'nin Kum'a dönmesi ve orada ikameti

|Kum'dadan Tahran'a intikalitaşınması ve kalp hastalığından dolayı [[Cemaran]]'da yaşaması

|Kalp rahatsızlığından dolayı kaldırıldığı Tahran’ın Şehit Recai kalp hastanesinde vefatıölümü

|Tahran Musallasında Halkınhalkın İmamAyetullah Humeyni'yleye Vedasıveda merasimi

|Tahran Musallasından Beheşti Zehra Kabristanlığına Teşyi Merasimidefnedilişi<ref>http://tr.wikishia.net/view/%C4%B0mam_Humeyni_(r.a) {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20190814173949/http://tr.wikishia.net/view/%C4%B0mam_Humeyni_(r.a) |tarih=14 Ağustos 2019 }}.</ref>

İmamAyetullah Humeyni, İslam bilimleriyle ilgili eserlerinden çok, [[Muhammed Rıza Şah Pehlevi]]'ye karşı açıkça tutum alması, Batı nüfuzuna karşı çıkması ve devlet yönetiminde İslami kuralların geçerliliğini uzlaşmaz biçimde savunmasıyla tanındı. 1950'lerde [[ayetullah]], 1960'ların başlarında da [[büyük ayetullah]] unvanını alarak [[Şiî]] [[molla]] [[hiyerarşi]]nin en üst katına yükseldi.

İmamAyetullah Humeyni, 1962-63'te şahın toprak reformu programı çerçevesinde bazı dinsel vakıfların mülklerine el konulmasına muhalefet ettiği için tutuklandı. Bunun üzerine hükûmet karşıtı hareketler patlak verdi. İmamAyetullah Humeyni bir yıl tutuklu kaldıktan sonra 4 Kasım 1964'te [[Türkiye]]'ye sürgün edildi.

4 Kasım 1964 tarihinde [[Ankara]]'ya getirilen Humeyni orada kısa süre kaldıktan sonra, [[Bursa]]'ya götürüldü. Bursa'da Humeyni'yi [[Farsça]] bilen askeri istihbarat uzmanı [[Albay]] [[Ali Çetiner]] karşıladı. Bir dönemi Ali Çetiner'in evinde misafir olarak geçirdi. Tartışmalı eseri Tahrir el-Vesile'yi bu dönemde yazmaya başladı.<ref>Baqer Moin, Khomeini: Life of the Ayatollah, s.137</ref> Türkiye'de kaldıktan sonra, Şahın adamlarının tavsiyesi üzerine [[Irak]]'a sürgün edildi ve [[Şiiler]]ce kutsal sayılan [[Irak]]'ın [[Necef]] kentine yerleşti; Şahın devrilmesi ve İran'da bir İslam cumhuriyeti kurulması yönündeki çağrılarını oradan sürdürdü. Şah rejiminin halkta uyandırdığı hoşnutsuzluğun tırmanmasıyla 1970'lerin ortalarında İmamAyetullah Humeyni'nin İran içindeki etkisi gitgide artmaya başladı. 6 Ekim 1978'de Şahın baskısıyla, Irak lideri [[Saddam Hüseyin]] Irak'ı terk etmesini isteyince, [[Fransa]]'ya gitti ve [[Paris]]'in bir banliyösü olan [[Neauphle-le-Chateau]]'ya yerleşti. Oradan şah yönetiminin yıkılması ve bir İslam cumhuriyetinin kurulması yolunda yoğun bir propagandaya girişti. Mesajlarını ilettiği teyp bantları İran'da gitgide genişleyen bir kitleye ulaştı. 1978 sonlarında kitle gösterilerinin, grevlerin ve halk arasındaki hoşnutsuzluğun bütün ülkeye yayılması karşısında [[Şah]] [[Muhammed Rıza Pehlevi]] 16 Ocak 1979'da [[İran]]'ı terk etmek zorunda kaldı.

1 Şubat 1979'da İran'a döndü ve görkemli bir şekilde karşılandı. Devrimin siyasi, hukuki, ruhani lideri olan İmamAyetullah Humeyni, dört gün sonra bir hükûmet atadı ve 1 Mart'ta yine Kum'a yerleşti. Aralık ayında yapılan anayasa referandumuyla [[İran]]'nin kurulmasından sonra ömür boyu siyasi ve dinsel önder seçildi.

İmamAyetullah Humeyni, Şah karşısında elde ettikleri zaferle yeni bir canlılık kazanan İslami hareketleri eyleme dönüştürdü. Kendisi de İran'ı bir İslam devletine dönüştürmeye kesinlikle kararlı olduğunu ortaya koydu. Ülkede hükûmet politikasının belirlenmesini büyük ölçüde içtihat yetkisine sahip ulema üstlendi, İmamAyetullah Humeyni ise değişik gruplar arasında hakemlik etmekle ve kişisel ağırlığını kullanmasını gerektiren önemli konularda son kararı vermekle yetindi. Hukuk düzeni olarak İslami hukuk uygulanmasına geçildi. İmamAyetullah Humeyni birçok örgütün iç yüzünü ortaya koyup çökmesini sağladı.{{kaynak belirt}} Kadınların başlarını kapamaları zorunlu kılındı, [[Batı müziği]] ve [[alkol]] yasaklandı ve [[şeriat]] yasalarında belirtilen cezalar uygulamaya kondu.

İmamAyetullah Humeyni'nin dış politikasının başlıca ilkesi [[Batı dünyası|Batı]] yanlısı çizginin bütünüyle terk edilmesi ve hem [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'ye, hem de [[Sovyetler Birliği]]'ne karşı uzlaşmaz bir tutum alınmasıydı.

[[Humeyni]] bir konuşmasında, [[Türkçülük|Türkçülüğü]] İslami öğretiye aykırı bir fikir olarak değerlendirdi.<ref>Sarıkaya, Yalçın, İran'da Milliyetçilik, sf.375</ref>

Bir grup üniversiteli gencin 4 Kasım 1979'da Tahran'daki ABD Büyükelçiliği'ni ele geçirerek büyükelçilikte ve dışişleri örgütünde görevli 66 ABD vatandaşını rehin almasından sonra ABD ile ilişkiler çatışma noktasına geldi. İmamAyetullah Humeyni'nin onayıyla yapılan bu eylem, rehinelerin serbest bırakıldığı 29 Ocak 1981'e değin sürdü.

İran, [[Saddam Hüseyin]]'in saldırması sonucu 1980-1988 arasında 8 yıl boyunca [[Irak]]'la savaştı. İmamAyetullah Humeyni savaşı çıkartan Saddam Hüseyin'i cezalandırmak için [[İran-Irak Savaşı]]'na barışçı bir çözüm aramayı uzun süre reddetti ama [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'nin İran'ın bir sivil uçağını düşürmesi, (279 sivil İranlı öldü) bir savaş filosunu [[Basra Körfezi]]'ne göndermesi ve bu filonun İran petrol rafineleri ve tankerlerine saldırması gibi açık müdahalelerin sonunda 1988'de [[ateşkes]]e razı oldu. Ülkenin karşılaştığı ekonomik sıkıntılara ve Irak karşısındaki savaşı zaferle sonuçlandırma çabasının boşa çıkmasına karşın, halk üzerindeki karizmatik nüfuzunu ölene değin korudu.

İmamAyetullah Humeyni'nin (200 kadar online kitabı <ref>{{Web kaynağı | url = http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/middle_east/104312.stm | başlık = World: Middle East Ayatollah Khomeini on the Web | yayıncı = BBC News | tarih = 1 Haziran 1998 | erişimtarihi = 19 Mart 2010 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20030811143219/http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/middle_east/104312.stm | arşivtarihi = 11 Ağustos 2003 | ölüurl = hayır }}</ref>) [[tefsir]], [[fıkıh]], [[İslam hukuku]]nun kökleri ve [[İslam]]i [[gelenek]]lerle ilgili [[kitap]]ları vardır. Ayrıca [[kelâm]], [[gnostisizm]], [[şiir]], [[edebiyat]], [[devlet]] ve [[siyaset]] ile ilgili kitapları da vardır.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.imamreza.net/eng/imamreza.php?id=2037 | başlık = The Works and Declarations of Imam Khomeini | yayıncı = Imamreza.net | tarih = | erişimtarihi = 19 Mart 2010 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160303230119/http://www.imamreza.net/eng/imamreza.php?id=2037 | arşivtarihi = 3 Mart 2016 | ölüurl = evet }}</ref> Kitaplarından bazıları: