Türkiye Sosyalist İşçi Partisi: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k yazım/şablon adı/iç bağ. dz. |
kDeğişiklik özeti yok |
||
1. satır:
{{Siyasi parti bilgi kutusu
{{birleştir|Türkiye Sosyalist İşçi Partisi}}▼
| isim = Türkiye Sosyalist İşçi Partisi
| kısaltma = TSİP
| amblem =Tsip.gif
| genel başkanı = [[Turgut Koçak]]
| genel sekreteri =
| kurucusu = [[Ahmet Kaçmaz]], [[Yalçın Yusufoğlu]], [[Oya Baydar]], [[Osman Sercan]], [[Aydoğan Gezer]], [[Burhan Şahin]], [[Ali Kar]], [[Hamdi Gülen]], [[Hikmet Karahan]], [[İbrahim Şahin]]
| kuruluş = 16 Haziran 1974
| kapanış =
| bölünme =
| birleşme =
| öncülü = [[Türkiye İşçi Partisi]]
| ardılı = [[Sosyalist Birlik Partisi (Türkiye)|Sosyalist Birlik Partisi]], [[Sosyalist Türkiye Partisi]]
| ideoloji = [[Sosyalizm]]
| pozisyon = [[Aşırı sol]]
| üyelik = {{artış}} 70 <ref>{{Web kaynağı | url = https://www.yargitaycb.gov.tr/icerik/1180 | başlık = Türkiye Sosyalist İşçi Partisi | erişimtarihi = 22 Nisan 2020 | arşivengelli = evet |arşivurl= https://web.archive.org/web/20200603081958/https://www.yargitaycb.gov.tr/icerik/1180 |arşivtarihi= 3 Haziran 2020 | ölüurl = evet }}</ref>
| üyelik_yıl = 2021
| renkler = Sarı ve kırmızı
| internet sitesi ={{URL|http://www.tsip1974.com/}}
| colorcode= Red
|sandalye1={{Composition bar|0|600|}}|sandalye1_başlık=[[Türkiye Büyük Millet Meclisi|TBMM]]|sandalye2_başlık=Büyükşehir Belediye Başkanlığı|sandalye2={{Composition bar|0|30|}}|sandalye3_başlık=Belediye Başkanlığı|sandalye3={{Composition bar|0|1351|}}|sandalye4_başlık=İl Genel Meclisleri|sandalye4={{Composition bar|0|1251|}}|sandalye5_başlık=Belediye Meclisleri|sandalye5={{Composition bar|0|20498|}}}}
'''Türkiye Sosyalist İşçi Partisi (TSİP)''', [[12 Mart Muhtırası|12 Mart Dönemi]]'nden sonra kurulan ilk [[Sosyalizm|sosyalist]] parti. Başlıca kurucuları; [[Ahmet Kaçmaz]], [[Yalçın Yusufoğlu]], [[Oya Baydar]], [[Osman Sercan]], [[Aydoğan Gezer]], [[Burhan Şahin]], [[Ali Kar]], [[Hamdi Gülen]], [[Hikmet Karaman|Hikmet Karahan]], [[İbrahim Şahin]] olan TSİP'in kuruluş tarihi 16 Haziran 1974 olarak kabul edildi.{{Kaynak belirt}}
İlk görev bölümünde Ahmet Kaçmaz Genel Başkanlığa, Yalçın Yusufoğlu Genel Sekreterliğe; Burhan Şahin, Oya Baydar, Çağatay Anadol, İbrahim Seven, Mehmet Şahin, Aydoğan Gezer ve Veli Gürcan Merkez Yürütme Kurulu üyeliklerine getirildi. Merkez Yürütme Kurulu'ndaki görev bölümünde, Genel Saymanlığa Mehmet Şahin, Teşkilatlanma Sekreterliği'ne [[Çağatay Anadol]], Eğitim, Propaganda Sekreterliği'ne Oya Baydar seçildiler. TSİP'in kuruluşundan önce kimi parti kurucularınca yayımlanmaya başlanan aylık İlke, haftalık Kitle dergileri, süreç içinde parti yayın organları durumuna geldi. İlk programında esinlenilen [[Dr. Hikmet Kıvılcımlı]]'nın görüşleri, Eylül 1975'te [[İlke dergisi]]nde eleştirilerek, yeni bir program hazırlanacağı açıklandı.{{Kaynak belirt}} Nitekim Parti'nin I. Kongresi'nde (21-27 Mart 1976) yeni bir parti programı ve çeşitli kararlar kabul edildi. Yeni programda çağımızın kapitalizmden sosyalizme geçiş çağı olduğu, [[Türkiye]] [[kapitalizm]]inin [[Tekelci rekabet piyasası|tekelci]] bir nitelik kazandığı, halkın [[Demokrasi|demokratik]] iktidarının kurulması için "[[halk cephesi]]"nin gerekli olduğu; Türkiye'deki bağımsızlık ve demokrasi mücadelesinin sosyalizm mücadelesiyle birleşip tamamlandığı kabul edildi. I. Kongre sonunda Merkez Yürütme Kurulu'na Ahmet Kaçmaz, Yalçın Yusuf oğlu, Aydoğan Gezer, Çağatay Anadol, Öner Ciravoğlu, Mehmet Yücel, Mehmet Aköz, Hikmet Karahan ve Veli Gürcan seçildiler. TSİP'in etkinliğe başlamsından bir süre sonra, partinin kuruluşuna katılan kimi gruplar, izlenen siyasal doğrultuya ve kimi ideolojik saptamlara karşı çıkarak partiden ayrıldı. I. Kongre sonrasında da İlke dergisi sahibi Oya Baydar da içinde, kimi parti kurucuları TSİP'den ayrıldı.{{Kaynak belirt}} Parti, 15 ilde tüm ilçelerle örgütlenme koşulunu yerine getirmediği için 1977 genel seçimlerine katılamadı; bunun üzerine [[Cumhuriyet Halk Partisi genel başkanları listesi|CHP]]'ye oy verilmesi GYK'ca kabul edildi. {{Kaynak belirt}}TSİP 1977 yerel seçimlerine ise katıldı. İl Genel Meclisi 23 ilde 29.249 (%0,2), Belediye Başkanlığı seçiminde 20 belediyede 8.261 (%0,1) oy topladı. Seçimlere katılmadığı yerlerde TİP'e oy verilmesi çağrısında bulundu. {{Kaynak belirt}}Aralık 1978'de toplanan II. Büyük Kongre'den sonra TSİP, 1 Mayıs 1979 ügnü gerçekleşmek üzere TİP'le birleşme grişiminde bulunduysa da, bu birleşme gerçekleşmedi. 1979 üçte bir Senato yenileme ve 5 milletvekilliği için yapılan ara seçimler öncesinde TSİP, bir sol blok kurulmasını önerdi. Blok kurulamayınca kimi devrimci demokrat gruplarla bağlaşan TSİP, Senato seçimlerinde 62.105 (%1,31), 5 milletvekilliği için yapılan seçimde de 6.735 (%0,54) oy topladı.{{Kaynak belirt}} [[12 Eylül Darbesi|12 Eylül 1980 hareketinden]] sonra öteki siyasal partilerle birlikte kapatılan ve üyeleri hakkında değişik davalar açılan TSİP, bir dönem gündelik daha sonra haftalık olarak Gerçek gazetesini yayınladı.
== 12 Eylül'den sonra ==
12 Eylül 1980 darbesiyle kapatılmış olmasına rağmen o dönemde de varlığın sürdüren tek parti olup, [[Sosyalist Birlik Partisi (Türkiye)|Sosyalist Birlik Partisi]]'nin kuruluş çalışmaları sırasında kongresini toplayıp, sosyalist solda birliğin sağlanabilmesi amacıyla (bir kısım partililerce) kendisini feshetmiştir. Diğer bir kısım partililer, partinin kapatılma girişimini ulusal ve uluslararası gelişmeleride dikkate alarak likitadörlük anlamına geleceğini ve "12 eylül darbesi sırasında kapatılmış bir partiyi açmamak, onları haklı çıkarmak olur" düşüncesinden hareketle{{Kaynak belirt}} partinin devamı yönünde örgütlü varlığını sürdürme kararı almıştır. 12 Eylül darbesi sırasında kapatılan siyasi partilerin bir referandumla yeniden açılabilmesi mümkün olunca gerekli girişimler yapılarak 3 Ocak 1993 tarihinde [[Veli Gürcan]] ve [[Gültekin Gazioğlu]]'nunda katılımıyla [[Turgut Koçak]], [[Hasan Şahin]], [[Ali Öner]], [[Sermin Öner]], [[Necdet Coşkun]], [[Nuri Geçgili]] ve arkadaşlarınca genel kurul toplanarak yeniden açık siyasi yaşama geçilmiştir. 3 Ocak 1993 tarihinde [[Ankara]]'da yapılan kongre Hasan Şahin'nin divan başkanlığı altında gerçekleştirilmiş ve en yaşlı üye sıfatıyla Veli Gürcan açılış konuşması yapmıştır.{{Kaynak belirt}} Kongre sonucunda Turgut Koçak genel başkanlığa seçilirken, GYK toplantısı sonucunda Hasan Şahin Genel sekreterliğe, Necdet Coşkun Genel saymanlığa seçilmiştir. [[2014 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi]]'nde [[Ekmeleddin İhsanoğlu]]'nu desteklemiştir.{{Kaynak belirt}}
== Üye sayısı ==
[[Kategori:Türkiye'de kapatılan siyasi partiler]]▼
4 Şubat 2020'deki resmî verilere göre partinin [[Türkiye'deki etkin yasal komünist partilerin üye sayıları|üye sayısı]] 68'dir.<ref name="yargitaycb.gov.tr">{{Web kaynağı | url = https://www.yargitaycb.gov.tr/icerik/1180 | başlık = Türkiye Sosyalist İşçi Partisi | erişimtarihi = 22 Nisan 2020 | arşivengelli = evet}}</ref>
[[Kategori:Türkiye'deki eski siyasi partiler]]▼
== Kaynakça ==
{{kaynakça}}
==Dış bağlantılar==
{{Türkiye'deki siyasi partiler}}
{{Türkiye'deki komünist partiler}}
[[Kategori:İşçi partileri]]
[[Kategori:1974'te Türkiye'de kurulan oluşumlar]]
[[Kategori:1974'te kurulan siyasi partiler]]
[[Kategori:1993'te Türkiye'de kurulan oluşumlar]]
[[Kategori:1993'te kurulan siyasi partiler]]
| |||