Yarı ömür: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
YBot (mesaj | katkılar)
Otorite kontrolü şablonu eklendi
Nanahuatl (mesaj | katkılar)
k anlaşılır olsun
1. satır:
'''Yarı ömür''', genel olarak, azalmakta olan bir maddenin baştaki miktarın yarısına düşmesi için gereken zaman. Bu zaman '''T<sub>1/2</sub>''' olarak gösterilir. Birimi zaman birimidir. Yarı ömür kavramı özellikle [[radyoizotop]] denilen [[izotop]]ların tükeniş (bozunum, ''decay'')bozunma hesaplarında kullanılır.
 
== İzotoplar ==
Doğadaki elementler çeşitli izotoplar halinde bulunurlar. Laboratuvarlarda üretilenlerle birlikte izotop sayısı 3100'ü geçer. Ancak bu izotoplardan sadece 256 tanesi kararlıdır. Kararlı izotop zaman içinde atomik yapısını değiştirmeyen izotop anlamına gelir. 2900'a yakın izotop ise kararsız izotoptur. Bu izotoplarda atom çekirdeğindeki parçacıklar zaman içinde bozunurlar yani değişikliğe uğrarlar. Bu sürece radyo aktivite denilir. Radyoaktiviteye genellikle çekirdekten dışarı [[elektron]] ya da [[nötrino]] gibi bir parçacığın yayınlanması eşlik ettiğinden, bu tür izotoplara [[radyonüklit|radyoizotop]] tada denilir.
 
Doğadaki elementler çeşitli izotoplar halinde bulunurlar. Laboratuvarlarda üretilenlerle birlikte izotop sayısı 3100'ü geçer. Ancak bu izotoplardan sadece 256 tanesi kararlıdır. Kararlı izotop zaman içinde atomik yapısını değiştirmeyen izotop anlamına gelir. 2900'a yakın izotop ise kararsız izotoptur. Bu izotoplarda atom çekirdeğindeki parçacıklar zaman içinde bozunurlar yani değişikliğe uğrarlar. Bu sürece radyo aktivite denilir. Radyoaktiviteye genellikle çekirdekten dışarı [[elektron]] ya da [[nötrino]] gibi bir parçacığın yayınlanması eşlik ettiğinden, bu tür izotoplara radyoizotop ta denilir.
 
Mesela, en hafif element olan [[hidrojen]]in üç izotopu vardır. En yaygın izotop olan '''<sup>1</sup>H''' izotopunun çekirdeğinde bir [[proton]] vardır. [[Döteryum]] da denilen '''<sup>2</sup>H''' izotopunun çekirdeğinde bir proton ve bir [[nötron]], [[trityum]] denilen '''<sup>3</sup>H''' izotopunun çekirdeğinde ise bir proton ve iki nötron bulunur. Kimyasal özellikler proton sayısı ile belirlendiğinden, çekirdek yapısındaki farka rağmen, her üç izotop da aynı element sayılır. Ne var ki, bu üç izotoptan '''<sup>3</sup>H''' diğer ikisinden farklı olarak, radyoizotoptur. '''<sup>3</sup>H''' bir elektron yayınlayarak bir helyum izotopuna '''(<sup>3</sup>He''') dönüşür.
 
== Radyoaktivite sürati ==
 
Her radyoizotopun bozunması, yani başka bir izotop haline gelişi farklı süratlerde olur. Kimi radyoizotoplar saniyenin milyonda biri içerisinde bozunurken, kimi radyo izotopların bozunması için milyonlarca, hatta [[milyar]]larca yıl gerekir.
 
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Yarı_ömür" sayfasından alınmıştır