Şato: Revizyonlar arasındaki fark

 

== Müstahkem şato ==

{{Ana|Mot ve beyli şatosu}}

[[Dosya:Display Board of Huntingdon Hill Motte and Bailey Castle - geograph.org.uk - 975631.jpg|küçükresim|Huntingdon Tepesi mot ve beyli şatosu, 11. yüzyıl.]]Feodalizm'in yayılmasıyla Avrupa'da ilk şatolar belirmeye başladı. Ahşap malzemelerle inşa edilen mot ve beyli şatoları Ren ile Loire Nehri arasındaki bölgede ortaya çıktı.{{Kdn|Denis|Lepage|2002|s=29-37}} Fransa'ya yerleşen Viking kökenli Normanlar Fransız metbularından şato inşa tekniklerini öğrenmişti. Daha sonra 11. yüzyılda İngiltere'yi işgal eden Normanlar burada mot ve beyli şatolarını yaygınlaştırdılar. {{Kdn|Morris|3=2004|s=13-48}}

 

Yüksek bir mot hem düşmanların kuleye erişmesini zorlaştırırdı hem de hükümdarın halkına karşı otoritesinin bir sembolüydü. Toprak ve kilden oluşan inşaat malzemelerinin tedarikinin kolay olması da motun tercih edilmesindeki başka bir faktördü. Motun tepesindeki donjon bir şapel, bir mutfak ve hizmetçiler için kalacak yeri içeren odalardan oluşurdu. Beylide, yani şato avlusunda, hizmetçilerin ve askerlerin yaşadığı evler ve dönemin ihtiyaçlarını karşılayan şapel veya zahire ambarı gibi binalar bulunurdu. Avlu aynı zamanda lordun ailesiyle yemek yediği ve misafirleri ağırladığı holü barındırırdı.{{Kdn|Morris|3=2004|s=13-48}}

Kazıklı çitler ateşe karşı zayıftı ve onların kökünden sökülmesi kolaydı. Hendek aşılabilirdi ve ateş, aynı zamanda donjona da tehlike oluşturmaktaydı. Bu yüzden 11. yüzyıl itibarıyla ahşaptan yapılan donjonun yerini zamanla kâgir bir kule almıştır.{{Kdn|Denis|Lepage|2002|s=38-49}} Fakat ahşap donjonlardan kâgir donjonlara geçiş bir anda gerçekleşmedi. Çünkü kâgir donjonlar ortaya çıktıktan sonra bile ahşap şatolar İngiltere ve Fransa'da 13. yüzyıla kadar inşa edilmeye devam edildi.{{Kdn|Morris|3=2004|s=49-84}}

 

Kâgir donjonlar daha büyük, dayanıklı ve konforluydu ancak yüksek maliyetlerinden dolayı büyük başkuleler sadece krallar tarafından inşa edilebilirdi.{{Kdn|Morris|3=2004|s=49-84}} Donjonun çatısına [[barbata]] ile çevrili, üzerinde askerlerin yürüyebildiği bir [[seğirdim yolu]] eşlik ederdi. Ancak duvarın dibine çok yaklaşan askerlere tehlikeli derecede eğilmeden ateş etmek mümkün değildi. Bu sorunu çözmek için duvara [[ahşap metris]] denilen eklemeler yapılmış, buradaki zemin deliklerden aşağıdaki düşmana ateş edilebilmesi sağlanmıştır.{{Kdn|Denis|Lepage|2002|s=38-49}}

== Neogotik şato ==

{{Başlık genişlet}}