Romalılara Mektup: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Konuyu genişlettim. |
|||
1. satır:
{{Yeni Ahit}}
'''Romalılara Mektup''' ya da Pavlus'un Romalılara Mektubu Yunanca Kutsal Yazıların ([[Yeni Ahit]]) bir kitabıdır. Sadece Romalılar olarak da adlandırılmaktadır. Bu mektup elçi Pavlus'un değişik cemaatlere ya da kişilere yazdığı 14 mektubun biridir. Pavlus bu mektubu Roma İmparatorluğun başkenti olan Roma'da oturan Hristiyanlara yazdı.
==
Pompeius’un M.Ö. 63’te Yeruşalim’i ele geçirmesinden sonra Roma’da epeyce büyük bir Yahudi topluluğu oluşmuştu. M.S. 33’ün Pentekost günündeki bayrama katılmak amacıyla Roma'dan misafir olarak gelmiş olan birçok Yahudi Yeruşalim'de bulunmuştu (Elçilerin İşleri 2:9-11). Oradayken İsa'nın öğrencilerinin vaaz ettikleri iyi haberi duydular ve Hıristiyanlığı benimseyen bu misafirler elçilerden eğitim görmek için Yeruşalim’de kaldılar (Elçilerin İşleri 2:41-47). Roma'ya döndükten sonra orada zamanla bir cemaat oluşmuştu.
Pavlus seyahat eden kişilerden Roma'daki cemaatten bilgi edinebildi. Ayrıca birçokları iyi haberi Pavlus’un hizmetinin sonucu olarak Yunanistan’da veya Asya eyaletinde duymuştu. Pavlus Roma cemaatinden pek çok kişiyi bu sayede tanımış olabilir.
Roma'daki cemaat hem Yahudi hem de pagan dinlerden gelen kişilerden oluştuğu için onların arasındaki birliğin önemini vurguladı.
== Yazar ==
=== Kutsal Kitap'ın tanıklığı ===
Bu mektubun başlangıçında yazar kendini şu sözlerle tanıtır: „İsa Mesih’in hizmetkârı, elçi olmak üzere çağrılmış ve Tanrı’nın iyi haberine hizmet için ayrılmış olan Pavlus’un mektubu.“ (Romalılar 1:1)
Mektubu kaleme alan Tertius Pavlus'un yazmanıydı (Romalılar 16:22).
Pavlus, Benyamin kabilesinden olan bir Yahudi olarak Tarsus şehrinde doğdu (Filipililer 3:5; Elçilerin İşleri 21:39; 22:3). Anababası Yahudiliğin bir mezhebi olan Ferisilere ait idiler (Elçilerin İşleri 23:6; Filipililer 3:5). Doğumundan beri Roma'nın vatandaşlığına sahipti (Elçilerin İşleri 22:28). Çadırcı olarak geçimini sağladı (Elçilerin İşleri 18:3). Yeruşalim'de tahsili bir Ferisi olan Gamaliel tarafından öğretildi (Elçilerin İşleri 22:3). En az iki dil -İbranice ve Yunanca- konuşabildi (Elçilerin İşleri 21:37-40).
Pavlus, oradaki Hristiyanları tutuklu olarak Yeruşalim’e getirebilmek için Şam'a giderken olağanüstü bir görünüşte gökteki İsa'dan bir elçisi olarak seçildi (Elçilerin İşleri 9:1-16; Efesoslular 1:1).
Çocukluğundan beri o iki isme sahiptI: İbranice ismi Saul ve Romalı ismi Pavlus. Özellikle Yahudi olmayan insanlara iyi haberi duyurmak için görevlendirildiğınden dolayı Romalı ismini kullandı (Elçilerin İşleri 9:15; Galatyalılar 2:7, 8).
=== Tarihin tanıklığı ===
Romalılar Pavlus’un mektuplarından biri olarak kabul edilmiştir ve birinci yüzyılın sonları ile ikinci yüzyılın başlarında yaşamış Romalı Clemens, İzmirli Polykarpos ve Antakyalı İgnatios gibi ilahiyatçılar tarafından alıntılanmıştır.
Romalılar kitabı Pavlus’un diğer sekiz mektubuyla birlikte 2 numaralı Chester Beatty Papirüsü (P<sup>46</sup>) olarak adlandırılan bir kodekste bulunur. Bu çok eski kodeks hakkında Kutsal Kitap bilginlerinden Sir Frederic Kenyon şöyle yazmıştır: “Bu kodekste, üçüncü yüzyılın başlarında yazıldığı anlaşılan Pavlus’un Mektupları el yazmasının neredeyse tümünü bulabiliyoruz.” Chester Beatty koleksiyonundaki Yunanca Kutsal Kitap papirüsleri, Romalılar mektubunun yer aldığı M.S. dördüncü yüzyıldan kalma iki ünlü el yazmasından (Sina Yazması ve 1209 numaralı Vatikan Yazması) daha eskidir.
== Tarih ve Yer ==
=== Kutsal Kitap'ın tanıklığı ===
Pavlus mektubunu üçüncü vaizlik gezisinin sonunda Korintos’ta yazdı. O, mektubunu Korintos cemaatinin bir üyesi olan Gayus’un evinde yazdı. Mektupta Korintos’un limanı olan Kenhrea’da oturan Fibi tavsiye edildiğini okuruz. O Pavlus'un mektubunu büyük olasılıkla Roma’ya götürdü (Romalılar 16:1, 23; 1. Korintoslular 1:14). Pavlus: “Artık bu bölgede ayak basmadığım yer kalmadı” diye yazıp (Romalılar 15:23) bir sonraki ayette duyuru işini genişletmek amacıyla batıya, İspanya’ya doğru yolculuk etmek istediğini belirtir. Dolayısıyla Romalılara mektubunu üçüncü turunun sonlarına doğru, M.S. 56’nın başında yazmış olmalıdır.
Ondan sonra Yeruşalim'deki yoksul imandaşlarına yardım etmek için Makedonya ve Ahaya'da bulunan Hristiyanların topladıkları bir bağışla yola çıktı (Elçilerin İşleri 19:1-20:4; Romalılar 15:25, 26).
İkinci yüzyılda yaşamış Romalı bir yazar olan Suetonius, Klaudius’un hükümdarlığı sırasında (M.S. 41-54) Yahudilerin Roma’dan kovulduğunu bildirir.<ref> Sueton: Claudius 25,4.</ref> Ancak Akuila ve Priskilla’nın Roma’da bulunmasından anlaşıldığı gibi, daha sonra geri döndüler. Pavlus’la Korintos’ta karşılaşan bu Yahudi çift Klaudius’un buyruğu üzerine Roma’dan ayrılmış, ancak Pavlus Roma cemaatine mektubunu yazdığı sırada oraya geri gelmişti (Elçilerin İşleri 18:1, 2; Romalılar 16:3).
=== Tarihin tanıklığı ===
Kutsal Kitap yorumcuları Pavlus’un bu mektubu üçüncü vaizlik turunun sonlarına doğru birkaç ay kaldığı Yunanistan’da, muhtemelen Korintos’ta yazdığı konusunda hemfikir. Teologların ekseriyeti Pavlus'un Romalılara yazdığı mektubunu M.S. 55-56'a tarihlendirmektedirler.<ref>Michael Theobald: Der Römerbrief. Wissenschaftliche Buchgesellschaft, Darmstadt 2000, ISBN 3-534-10912-0, S. 27. </ref>
==Kanon Dizileri ve El Yazmaları ==
Kartaca Konsili’nden önce (M.S. 397) hazırlanmış dördüncü yüzyıla ait listelerden birçoğu Yunanca Kutsal Metinlerin günümüzde kabul edilen dizisiyle tamamen uyuşur.
El yazmalarına gelince yazarlar ilk önce papirüs kullandılar. Papirüs, aynı adı taşıyan bir su bitkisinden yapılır. Yazıcılar yaklaşık M.S. 4. yüzyıldan itibaren el yazmalarında papirüs yerine genellikle dana, kuzu ya da keçi derisinden yapılan ve daha dayanıklı bir malzeme olan vellum (bir parşömen türü) kullanılmaya başladılar. Bu vellumlardan günümüze dek ulaşan bazıları çok önemli Kutsal Kitap el yazmalarını içerir.
=== Kanon Dizileri ===
[[Dosya:Codex Sinaiticus Matthew 8,28-9,23.JPG|küçükresim| Kodeks Sinaiticus: Matta 8:28-9:23]]
[[Dosya:Codex claromontanus greek (The S.S. Teacher's Edition-The Holy Bible - Plate XXVII).jpg|küçükresim|Kodeks Claromontanus (6. yüzyıl), Grekçe metin]]
[[Dosya:Codex claromontanus latin (The S.S. Teacher's Edition-The Holy Bible - Plate XXVIII).jpg|küçükresim|Kodeks Claromontanus (6. yüzyıl), Latince metin]]
Yuhanna İncili Kutsal Kitabın erken kanon dizilerinde geçer:
{| class="wikitable"
|+<big>Kanon Dizileri</big>
!
!İsim
!Yıl (M.S.)
|-
|1
|Muratori Fragmanı (İtalya)
|170
|-
|2
|İrenaeus (Anadolu)
|180
|-
|3
|İskenderiyeli Clemens
|190
|-
|4
|Tertullianus (Kuzey Afrika)
|207
|-
|5
|Origenes (İskenderiye)
|230
|-
|6
|Eusebios (Filistin)
|320
|-
|7
|Kudüslü Kyrillos
|348
|-
|8
|Cheltenham-Listesi (Kuzey Afrika)
|365
|-
|9
|Athanasios (İskenderiye)
|367
|-
|10
|Epiphanios (Filistin)
|368
|-
|11
|Nazianzoslu Gregorios (Anadolu)
|370
|-
|12
|Amphilokhios (Anadolu)
|370
|-
|13
|Philaster (İtalya)
|383
|-
|14
|Hieronymus (İtalya)
|394
|-
|15
|Augustinus (Kuzey Afrika)
|397
|-
|16
|Kartaca Konsili (Kuzey Afrika)
|397
|}
=== Papirüs El Yazmaları ===
Matta İncil'inin bazı ayetleri eski Papirüs El Yazmalarında bulunur.
{| class="wikitable"
|+Papirüs El Yazmaları
!
!Simge
!İsim
!Tarih (M.S.)
!Dil
!Bulundukları Yer
!İçerik
|-
|1
|P<sup>46</sup>
|Chester Beatty II
|200
|Yunanca
|Dublin (İrlanda), Ann Arbor (Michigan, ABD)
|Pavlus'un 9 mektubu
|}
=== Vellum ve Deri El Yazmaları ===
Matta İncili'nin tümü de bazı meşhur Vellum ve Deri El yazmalarında bulunur.
{| class="wikitable"
|+Vellum ve Deri El Yazmaları
!
!Simge
!İsim
!Tarih (M.S.)
!Dil
!Bulundukları Yer
|-
|1
|א
|Kodeks Sinaiticus
|4. yüzyıl
|Yunanca
|Londra (İngiltere)
|-
|2
|A
|Kodeks Alexandrinus
|5. yüzyıl
|Yunanca
|Londra (İngiltere)
|-
|3
|B
|Kodeks Vatikanus 1209
|4. yüzyıl
|Yunanca
|Vatikan Kütüphanesi
|-
|4
|C
|Kodeks Ephraemi Syri reskriptus
|5. yüzyıl
|Yunanca
|Paris (Fransa)
|-
|5
|D<sup>P</sup>
|Kodeks Claromontanus
|6. yüzyıl
|Yunanca / Latince
|Paris (Fransa)
|}
== İçerik ==
* Bölüm 1: Giriş sözleri (1-7); Pavlus Roma'yı ziyaret etmek istiyor (8-15); doğru olan imanından dolayı yaşayacak (16, 17); Tanrıtanımazların mazeretleri yok (18-32): Tanrı'nın nitelikleri yaratılışta görülüyor (20).
* Bölüm 2: Tanrı'nın Yahudiler ve Yunanlılar üzerindeki hükmü (1-16): vicdanın çalışması (14, 15); Yahudiler ve kanunu (17-24); yüreğin sünnetliliği (25-29).
* Bölüm 3: Sünnetin yararı (1-8); Yahudiler ve Yunanlılar günahın elindedir (9-20); doğruluk imanla ortaya çıkarılıyor (21-31): hiç kimse Tanrı'nın yüceliğini yansıtamaz (23).
* Bölüm 4: İbrahim imanından dolayı doğru sayıldı (1-12): İbrahim iman edenlerin babasıdır (11); imanından dolayı vaadini aldı (13-25).
* Bölüm 5: Mesih aracılığıyla Tanrı'yla barışta kalmak (1-11); Adem'den ölüm, Mesih'ten hayat gelir (12-21): günah ve ölüm tüm insanlara geçti (12), birinin temize çıkaran davranış tarzı (18).
* Bölüm 6: Mesih ile birlik içinde olmak üzere vaftiz edilenlerin yeni hayatı (1-11); günah bedende kral olarak hüküm sürmemeli (12-14); günahın köleliğinden doğruluğun köleliğine geçmek (15-23): günahın ücreti: ölüm, Tanrı'nın hediyesi: hayat (23).
* Bölüm 7: Kanundan serbest bırakılmak (1-6); günah kanun aracılığıyla görülür (7-12); günaha karşı mücadele (13-25).
* Bölüm 8: Hayat ve özgürlük ruhun kanunundan gelir (1-11); ruhla yönlendirilenler Tanrı'nın çocukları olurlar (12-17); yaratılış Tanrı'nın çocuklarının özgürlüğünü bekler (18-25); önceden kararlaştırılan kişiler (26-30); Tanrı'nın sevgisinden dolayı zafer (31-39).
* Bölüm 9: Pavlus İsraillilerden dolayı kederlidir (1-5); İbrahim'in hakiki soyu (6-13); Tanrı'nın yaptığı tartışılmaz (14-26); ancak bir azınlık kurtulacak (27-29); İsrail tökezledi (30-33).
* Bölüm 10: Tanrı'nın doğruluğuna nasıl erişilir (1-15): imanı ağızla bildirmek (10), Tanrı'ya adıyla yakarmak (13), iyi haberi duyurmak (15); iyi habere itaat edilmiyor (16-21).
* Bölüm 11: İsrail'in tümü ret edilmedi (1-16); zeytin ağacının örneği (17-32); Tanrı'nın hikmetinin derinliği (33-36).
* Bölüm 12: Bedenimizi bir kurban olarak sunmak (1, 2); bir beden fakat değişik yetenekler (3-8); yaşam tarzı için öneriler (9-21).
* Bölüm 13: Baştaki yetkililer (1-7); sevgi gösteren kanunun gereğini yapmıştır (8-10); uykudan uyanma (11-14).
* Bölüm 14: Başkalarını yargılamamak (1-12); başkalarını tökezletmemek (13-18); barış ve birliğı sağlamak (19-23).
* Bölüm 15: Önceden yazılmış olan her şey eğitilmemiz için yazıldı (1-6); başkalarını kabul etmak (7-13); Pavlus milletler için bir hizmetçidir (14-21); Pavlus'un yolculuk planları (22-33).
* Bölüm 16: Pavlus Fibi'yi tanıtıyor (1, 2); Roma'daki Hristiyanlara selamlar (3-16); bölücü etki yapanlara uyarı (17-20); Pavlus iş arkadaşlarını selamlıyor (21-24); kutsal sır ortaya çıktı (25-27).
== Kaynakça ==
{{kaynakça}}
== Ayrıca bakınız ==
[[Yeni Ahit'in Papirüsler Listesi]]
{{Otorite kontrolü}}
| |||