Seyahatnâme (Evliya Çelebi): Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k 95.13.61.141 tarafından yapılan değişiklikler geri alınarak, MaXCoDeR tarafından değiştirilmiş önceki sürüm geri getirildi. Etiketler: Geri döndürme Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği Gelişmiş mobil değişikliği |
Teacher0691 (mesaj | katkılar) k düzeltme |
||
13. satır:
'''''Seyahatname''''' ({{Dil|ota|'''''سياحت نامه'''''|dil_adı=e}}) veya '''''Evliya Çelebi Seyahatnamesi''''' ({{Dil|ota|'''''اوليا چلبى سياحتنامه سى'''''|dil_adı=e}}), [[Evliya Çelebi]] tarafından 17. yüzyılda yazılmış olan [[gezi yazısı]] kitabıdır. On [[cilt]]ten oluşur. ''Seyâhatnâme'' ilk olarak 1848’de Kahire Bulak Matbaasında Müntehâbât-ı Evliya Çelebi adıyla yayımlanmıştır. İkdam Gazetesi sahibi Ahmed Cevdet Bey ile Necib Asım Bey, Pertev Paşa Kütüphanesindeki nüshayı esas alarak 1896 senesinde İstanbul’da basmaya başlamışlardır. 1902 senesine kadar ancak ilk altı cildi yayımlanabilmiştir. Yedinci ve sekizinci ciltleri 1928’de Türk Tarih Encümeni, dokuz ve onuncu ciltleri ise 1935-1938’de yeni harflerle Türkiye Cumhuriyeti Maarif Vekâleti tarafından yayımlanmıştır. ''Seyahatname''’nin 1814 yılında [[Hammer]] tarafından keşfedilmesinden sonra birçok yabancı bilim insanı Çelebi hakkında araştırmalar yapmış eseri birçok dile çevrilmiş ve yayımlanmıştır. Orhan Şaik Gökyay, ''Seyahatname''<nowiki/>'nin birinci cildini 1996’da Latin alfabesine çevirmiş ve bu tarihten sonra eser daha çok kişi tarafından incelenmeye başlanmıştır.<ref name= "Evliyaç" />
Haziran 2013’te [[UNESCO]] Dünya Belleği Listesine dahil edilmiştir.<ref name=kultur>{{Web kaynağı |url=http://www.kulturvarliklari.gov.tr/TR,76211/evliya-celebi-seyahatnamesi-unesco-dunya-belleginde.html, |başlık='''Evliya Çelebi Seyahatnamesi UNESCO Dünya Belleğinde''', ''Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü web sitesi, Erişim tarihi:08.02.2014'' |erişimtarihi=8 Şubat 2014 |arşiv-url=https://web.archive.org/web/20141108031050/http://www.kulturvarliklari.gov.tr/TR,76211/evliya-celebi-seyahatnamesi-unesco-dunya-belleginde.html, |arşiv-tarihi=8 Kasım 2014 |ölüurl=
== İçerik ==
Gerçekçi bir gözle izlenen olaylar, yalın ve duru, zaman zaman da fantastik bir anlatım içinde, halkın anlayacağı şekilde yazılmış, yine halkın anlayacağı deyimler çokça kullanılmıştır.
Evliya Çelebi, ''Seyahatname''<nowiki/>'sinde gezip gördüğü yerleri kendi üslubu ile anlatan, az sayıdaki [[17. yüzyıl klasik Türk edebiyatı nesir yazarları listesi|17. yüzyıl nesir yazarları]]ndandır. Evliya Çelebi'nin on ciltlik ''Seyahatname''<nowiki/>'si, bütün görmüş ve gezmiş olduğu memleketler hakkında oldukça önemli bilgiler içermektedir. Eser bu yönden Türk kültür tarihi ve gezi edebiyatı açısından önemli bir yere sahiptir. Eserinde; 17. yüzyıl Osmanlı coğrafyası, bu dönem konuşulan Türkçe ve ağız özellikleri, Gittiği bütün yerlerin genel durumu, coğrafi konumu, tarihi, halkının özellikleri, dili, dini, kıyafetleri, sanatları, gündelik yaşamları, tarih, karşılaştırmalı coğrafya, sanat tarihi ve etnografya açısından eşsiz bilgiler, Osmanlı toplumundaki müslüman-gayrimüslim ilişkileri, [[gayrimüslim]] halkların gündelik hayatları, ekonomik ve kültürel durumları, nüfusları, ibadet yerleri, inanç ve itikatları, farklı topluluklara ait öyküler, türküler, halk şiirleri, söylenceler, masal, mani, ağız ayrılıkları, halk oyunları, giyim-kuşam, düğün, eğlence, inançlar, komşuluk bağlantıları, toplumsal davranışlar, sanat ve zanaat varlıkları, gezilen yörelerin evlerinden, cami, mescid, çeşme, han, saray,konak, hamam, kilise, manastır, kule, kale, sur, yol, havra gibi değişik yapıların bütün özellikleri; bunların yapılış yılları, onarımları, yapan, yaptıran veya onaranlar, bulunduğu bölgelerin mutfak kültürü ile ilgili zengin bilgiler, gezilen bölgenin yönetiminden, eski ailelerinden, ileri gelen kişilerinden, şairlerinden, oyuncularından, çeşitli kademelerdeki görevlilerine kadar ayrıntılı bilgiler ile 17. yüzyıl Osmanlı araç gereçleri hakkında da yer yer bilgiler verilmektedir. Osmanlı mutfağı araştırmacısı Marianna Yerasimos, ''Seyahatname''’de 44 pilav, 40 çorba, 23 baharat, 90 balık, 80 üzüm, 27 armut, 50’ye yakın ekmek çeşidinden bahsedildiğini belirtmektedir.<ref name= "Evliyaç">{{Web kaynağı |url=http://www.turkiyat.hacettepe.edu.tr/Evliya_Celebi.pdf |başlık=Sorularla Evliya Çelebi, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, 2011-Ankara, Ülkü Çelik Şavk |erişimtarihi=11 Ocak 2015 |arşiv-url=https://web.archive.org/web/20150412111814/http://www.turkiyat.hacettepe.edu.tr/Evliya_Celebi.pdf |arşiv-tarihi=12 Nisan 2015 |ölüurl=
== Ciltler ==
| |||