Creative Commons: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Ottovondodo (mesaj | katkılar)
kDeğişiklik özeti yok
Etiketler: Görsel Düzenleyici Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği Gelişmiş mobil değişikliği
k düzeltme
43. satır:
|eski adı =
}}
'''Creative Commons''' (kısaca '''CC'''), kâr amacı gütmeyen, [[telif hakları]] alanında esneklik ve paylaşımı yaygınlaştırmak amacıyla kurulmuş bir düşünce hareketi ve organizasyonudur.
 
Bir eserin internet ortamındaki kullanım koşullarının telif sahibi tarafından belirtilmesini sağlayan, [[Creative Commons lisansı]] olarak adlandırılan, [[telif]] lisanslarını geliştirmiştir. "Her hakkı saklı" yerine, "bazı hakları saklı" yaklaşımı ile çalışır.<ref name="hakkinda">{{Web kaynağı | başlık = Creative Commons Nedir? | url = http://creativecommons.org.tr/hakkinda/ | yayıncı = Creativecommons.org.tr | erişimtarihi = 31 Ağustos 2020 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20140312013938/http://creativecommons.org.tr/hakkinda/ | arşivtarihi = 12 Mart 2014 | ölüurl = yes }}</ref>
 
2001 yılında ABD'de aralarında fikri mülkiyet konusunda uzman James Boyle, Michael Carroll, Molly Shaffer Van Houweling ve [[Lawrence Lessig]], [[Massachusetts Teknoloji Enstitüsü|MIT]]’de bilgisayar bilimleri profesörü Hal Abelson, hukuk kökenli belgesel filmci ve siber hukuk uzmanı Eric Saltzman gibi sanatçı ve entelektüellerin bulunduğu bir grup tarafından ''Center for the Public Domain''<ref>http://www.centerpd.org/bod.htm</ref> kuruluşunun desteğiyle kurulmuştur.
 
==Amaç==
Creative Commons amacına ulaşmak için sanatçılara ve genel olarak tüm eser sahiplerine, yasanın kendilerine tanıdığı kimi hakları kamuyla paylaşabilmelerine imkân verecek, özel olarak hazırlanmış telif lisansı sözleşmeleri önermektedir.<ref>{{Web kaynağı |url=http://creativecommons.org/about/history |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=16 Ağustos 2006 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20110623154611/https://creativecommons.org/about/history |arşivtarihi=23 Haziran 2011 |ölüurl=yesevet }}</ref> [[Özgür Yazılım Vakfı]] tarafından daha önce meydana getirilen [[GNU Genel Kamu Lisansı]] (GNU GPL) metinlerini temel alan bu sözleşmelerin özelliği, yaratıcı kişilere, telif hakkından tamamen feragat etmeksizin eserlerini paylaşıma açmalarına imkân tanımasıdır.<ref>E. Bayamlıoğlu, ''Creative Commons :"Some Rights Reserved"'', [http://www.linux.org.tr/wp-content/uploads/2010/04/penguence-sayi5.pdf Penguence Dergisi], Sayı 5, 09/5/2006</ref>
 
Sahibi tarafından Creative Commons lisans sözleşmesi altında kamuya sunulan eserler, ticaret dışı amaçlar için kullanımını destekleyerek (nc ile işaretlenmiş modellerde), internetin alışveriş kanalı yerine gerçek bir bilgiye erişim platformu haline gelebilmesi yönünde tamamen bağımsız ve gönüllü katkı anlamına gelmektedir.
61. satır:
{{Ana|Creative Commons lisansı}}
[[Dosya:Cc.logo.circle.svg|right]]
Creative Commons'un eser sahibinin isteğine uygun olabilecek değişik lisansları mevcuttur.<ref>{{Web kaynağı |url=https://creativecommons.org/licenses/ |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=19 Ocak 2015 |arşiv-url=https://web.archive.org/web/20180301094713/https://creativecommons.org/licenses/ |arşiv-tarihi=1 Mart 2018 |ölüurl=nohayır }}</ref>
Creative commons araçları sadece lisanslardan ibaret olmayıp buna kimi işaret, etiket ve diğer belgeler de eklenebilir. Bundan başka, CC lisanslı eserlerin Internet tarayıcı programlar tarafından algılanmasını sağlayan elektronik etiket de mevcuttur. Yukarıdaki etiketin bir eserle ilgili olarak kullanılması, eser sahibinin bazı haklarını elde tutarken, kimi bazı haklarını da kamuyla paylastığı anlamını taşır. Aşağıda açıklanacak 6 tip lisans için de aynı etiket kullanılır. Bir başka araç olan “commons deed”, kısaca kamuya ilgili lisans tipiyle ilgili bilinmesi gerekenleri açıklar. Aynı zamanda her bir lisans için kullanım kapsamını açıklayan basit semboller de bulunmaktadır.
{| class="wikitable" border="1" cellspacing="0" cellpadding="2" width="100%"