Şuşa: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Etiketler: Geri alındı potansiyel vandalizm referans etiketleri kaldırıldı Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği |
Gerekçe: + nedensiz içerik silinmesi Etiket: Elle geri alma |
||
66. satır:
| website =
}}
'''Şuşa''' ({{Dil|az|Şuşa}}, [[Ermenice]]: Շուշի ''Şuşi''), [[Kafkasya]]'nın [[Toprak anlaşmazlıkları listesi|toprak anlaşmazlığı]] bulunan [[Dağlık Karabağ]] bölgesinde yer alan bir şehir. Hukuken [[Azerbaycan]]'da yer alan ve [[Şuşa Rayonu|Şuşa Rayonu']]nun idarî merkezi olan yerleşim, 1992'de [[Ermenistan Silahlı Kuvvetleri]] tarafından işgal edilmiş ve günümüzde hiçbir ülke tarafından [[Diplomatik tanıma|tanınmayan]] [[Dağlık Karabağ Cumhuriyeti]]'nin yönetimi altına girmiştir. Şehir deniz seviyesinden 1300 ila 1600 metre yükseklikte bulunur. 2015 verilerine göre şehrin nüfusu yaklaşık 4 bin kişidir. [[İlham Aliyev]] [[8 Kasım]] [[2020]] [[Şehitler Hiyabanı]]nıda yaptığı konuşmada Azerbaycan ordusunun Şuşa'yı işgalden kurtardığını duyurdu.<ref>https://www.aa.com.tr/tr/azerbaycan-cephe-hatti/azerbaycan-cumhurbaskani-aliyev-kritik-oneme-sahip-susa-kenti-isgalden-kurtarildi/2036118</ref> <ref>https://www.aa.com.tr/tr/azerbaycan-cephe-hatti/azerbaycan-cumhurbaskani-aliyev-kritik-oneme-sahip-susa-kenti-isgalden-kurtarildi/2036118</ref> Aliyev'in konuşması bazı Türk televizyon kanalları tarafından canlı olarak yayınlandı.
== Etimoloji ==
86. satır:
1805 yılında [[Rus İmparatorluğu]]nun Karabağı ele geçirmesine kadar, Şuşa birkaç defa [[Kaçar Hanedanı|Kaçarlar]] tarafından kuşatılmıştır. Rus İmparatorluğu'nun yönetimi altında da Karabağ, Azerbaycan kültürünün, edebiyatının ve müziğinin merkezi olmuştur.
1851'de Şuşa'nın toplam nüfusu 15.194 olup,<ref>''Kavkazskiy kalendar'', 1853, p. 128</ref> 1886'da 30.000,<ref>''A.g.e.'', p. 319</ref> 1910'da 39.413,<ref>''"Obzor Yelizavetpolskoy goubernii za 1910 g."'', Tbilisi, 1912, p. 141</ref> 1916'da 43.869 kişi ile önemli bir büyüme göstermiştir.<ref>''Kavkazskiy kalendar'', p. 190</ref> 1916'da nüfusun çoğunluğunu 23.396 kişi ve %53 oran ile Ermeniler oluştururken, Azeriler de 19.121 kişi ile halkın %44'ünü oluşturmuştur.<ref>''A.g.y.''</ref>
Rus İmparatorluğu'nun yıkılmasından sonra gerçekleşen [[Azerbaycan-Ermenistan Savaşı]]'nın bir sonucu olarak Azeri kuvvetleri şehirdeki Ermeni nüfusunu öldürülmüş veya göçe zorlamış, şehrin Ermeni mahallelerini de yakmıştır. Yaklaşık 600 ila 20.000 kişinin öldüğü düşünülen bu pogroma [[Şuşa katliamı]] denilmektedir.
=== Sovyetler Birliği ===
Satır 240 ⟶ 241:
|-
|}
1823 Rus nüfus sayımına göre Şuşa'da 1,111 (72.5%) Müslüman, 421 (27.5%) Ermeni aile yaşamaktaydı.<ref name="Tbilisi 1866">"Description of the Karabakh province prepared in 1823 according to the order of the governor in Georgia Yermolov by state advisor Mogilevsky and colonel Yermolov 2nd" (''"Opisaniye Karabakhskoy provincii sostavlennoye v 1823 g po rasporyazheniyu glavnoupravlyayushego v Gruzii Yermolova deystvitelnim statskim sovetnikom Mogilevskim i polkovnikom Yermolovim 2-m"'' in Russian), Tbilisi, 1866.</ref> Yedi yıl sonraki 1830 verilerine göre Şuşa'daki Müslüman ailelerin sayısı 963'e (55.8%) gerilemiş, Ermeni aile sayısı ise 762'ye (44.2%) çıkmıştır .<ref name="penny">[https://books.google.com/books?vid=OCLC02041456&id=lD97QrsCTIMC&pg=PA175&lpg=PA175&dq=Penny+cyclopaedia+karabagh ''The Penny Cyclopædia of the Society for the Diffusion of Useful Knowledge''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160610105524/https://books.google.com/books?vid=OCLC02041456&id=lD97QrsCTIMC&pg=PA175&lpg=PA175&dq=Penny+cyclopaedia+karabagh|date=2016-06-10}}. 1833.</ref><ref>"Review of Russian possessions in Transcaucasus" (''"Obozreniye Rossiyskih vladeniy za Kavkazom"''), vol. III, St.-Petersburg, 1836, p. 308</ref> Bölgeyi 1824'de ziyaret etmiş İngiliz general [[Albemarle]] [[Earl|earlü]] [[George Keppel]] Şuşa'nın 2000 ev ihtiva ettiğini, kasabada yaşayanların dörtte üçünün Tatar, geri kalanının da Ermeni olduğunu kaydetmiştir.<ref>George Thomas Keppel; earl of Albemarle. Personal Narrative of a Journey from India to England. {{ISBN|1-4021-9149-9}}.</ref> [[1826-1828 İran-Rus Savaşı]] sonucunda bu nüfus değişimi ve göçlerin baş
1851'de Şuşa'nın nüfusu 15.194 kişi olup,<ref name="Caucasus Calendar" /> 1886'da 30.000,<ref>{{in lang|ru}} Caucasian Calendar (Кавказский Календарь), 1886, p. 319</ref> 1910'da 39.413<ref>"Review of the Yelizavetpol goubernia as of 1910" (''"Obzor Yelizavetpolskoy goubernii za 1910 g."'' in Russian) Tbilisi, 1912 p. 141</ref> ve 1916'da 43.869 kişiye yğkselmiştir. 1916'da 23.396 (53%) kişinin Ermeni, 19.121 (44%) kişinin Tatar olduğu tespit edilmiştir.<ref name="kalendar1917" />
| |||