Akadca: Revizyonlar arasındaki fark

|görüntü=Cuneiform script.jpg|görüntüboyutu=250px|Kendi dilindeki adı={{cuneiform|{{Dil|akk|𒀝𒅗𒁺𒌑}}}}<br/>''akkadû''}}'''Akadca''' (<small>{{cuneiform|{{dil|akk|{{linktext|𒀝|𒅗|𒁺|𒌑}}}}}}</small> ''akkadû'', ''ak-ka-du-u₂''; logogram: <small>{{cuneiform|{{dil|akk|{{linktext|𒌵|𒆠}}}}}}</small> ''URI^KI''),<ref name=":0">John Huehnergard & Christopher Woods, "Akkadian and Eblaite", ''The Cambridge Encyclopedia of the World's Ancient Languages''. Ed. Roger D. Woodard (2004, Cambridge) Pages 218-280</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=-qIuVCsRb98C&lpg=PA10&vq=akkadu&pg=PA10#v=snippet|başlık=A Concise Dictionary of Akkadian|tarih=1 Ocak 2000|sayfa=10|yayıncı=Otto Harrassowitz Verlag|isbn=9783447042642|ad1=Jeremy A.|soyadı1=Black|ad2=Andrew|soyadı2=George|ad3=J. N.|soyadı3=Postgate|erişim-tarihi=15 Temmuz 2020|arşiv-url=https://web.archive.org/web/20200715003707/https://books.google.com/books?id=-qIuVCsRb98C&lpg=PA10&vq=akkadu&pg=PA10#v=snippet|arşiv-tarihi=15 Temmuz 2020|ölüurl=no}}</ref> [[Doğu Sami dilleri]]ne ait Antik [[Mezopotamya]]'da, özellikle [[Asur]] ve [[Babil]] imparatorluklarında kullanılmış ölü dil. Dil, kayda geçmiş ilk [[Sami dilleri|Sami dili]] olup,<ref>John Huehnergard and Christopher Woods, "Akkadian and Eblaite", in Roger D. Woodard, ed., ''The Ancient Languages of Mesopotamia, Egypt and Aksum'', Cambridge University Press, 2008, p.83</ref> aslen soysal açıdan akraba olmadığı [[Sümerce]] için kullanılmış [[çivi yazısı]] ile yazılmıştır. Akadca ismini [[Akad İmparatorluğu]]'nun başkenti [[Akad]] şehrinden almıştır. Bir [[izole dil]] olan Sümerce ve Akadcanın birbirleri üzerindeki karşılıklı etkileşimleri, bu iki dilin bir [[dil birliği]] içerisinde sınıflandırılmasına yol açmıştır.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Syntactic Change in Akkadian: The Evolution of Sentential Complementation|sayfalar=20–21|yayıncı=[[Oxford University Press]] US|yıl=2007|isbn=978-0-19-953222-3|yazar=Deutscher, Guy|yazarbağı=Guy Deutscher (linguist)}}</ref>

[[Dosya:Sargon de Acad de.svg|sol|küçükresim|300x300pik|[[Akad İmparatorluğu|Akad]] Kralı [[I. Sargon|Sargon]]'nun [[Mezopotamya]]'daki genişlemesi]]Akadca yer isimleri Sümer metinlerinde ilk olarak MÖ 3. binyılın ortalarında tespit edilmiştir.<ref>[http://eprints.soas.ac.uk/3139/1/PAGE_31%2D71.pdf] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20200731204154/https://eprints.soas.ac.uk/3139/1/PAGE_31-71.pdf |date=31 Temmuz 2020 }} Andrew George, "Babylonian and Assyrian: A History of Akkadian", In: Postgate, J. N., (ed.), ''Languages of Iraq, Ancient and Modern''. London: British School of Archaeology in Iraq, pp. 37.</ref> MÖ 25. ve 26. yüzyıllarda tamamen Akadca yazılmış metinler üretilmeye başlanmıştır. MÖ 10. yüzyılda ise dil, Babil ve Asur bölgelerinde Babil ve Asur Akadcası olmak üzere 2 [[değişke]]ye ayrılmıştır. Keşfedilmiş çoğu Akadca metin [[Yakın Doğu]]'da [[Demir Çağı]]'na düşen bu dönemde üretilmiş olup, dinî, hukukî, resmî ve askerî pek çok dokümanı içermektedir. Dil, [[Bronz Çağı Çöküşü]]'ne kadar Yakın Doğu'da ''[[lingua franca]]'' statüsüne sahip olmuştur.

Aşağıda 7. [[Hammurabi Kanunları|Hammurabi Kanunu]] yer almaktadır.<ref name=":1">{{Kitap kaynağı|url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f7/Code_of_Hammurabi_%281904%29.pdf|başlık=THE CODE OF HAMMURABI KING OF BABYLON ABOUT 2250 B.C.|erişimtarihi=15 Temmuz 2020|tarih=1904|dil=İngilizce|sayfa=|sayfalar=12-13|çalışma=Robert Francis Harper|yayıncı=The University of Chicago Press|isbn=|arşiv-url=https://web.archive.org/web/20190919113031/https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f7/Code_of_Hammurabi_%281904%29.pdf|arşiv-tarihi=19 Eylül 2019|ölüurl=no}}</ref> Çevrilmiş kelimelerin yanlarına hâl ve cinsiyetleri ile zaman ve şahıs bilgileri ''eğik'' olarak eklenmiştir.

''Bir kimse, tanık ya da yazılı bir anlaşma yokken başka bir adamın oğlundan ya da kölesinden gümüş ya da altın, erkek ya da kadın köle, öküz ya da koyun, eşek ya da başka bir şey satın alırsa ya da ücretini ödeyerek kiralarsa hırsız addolunur ve ölümle cezalandırılır.'' <ref name=":1" /><ref>{{Web kaynağı | url = http://www.sadab.org/FileUpload/bs701867/File/babil_hukuku_ve_hamurabi_kanunlari1.pdf | başlık = Babil Hukuku Ve Hamurabi Kanunları | erişimtarihi = | tarih = | çalışma = Tahsin Saygılı | yayıncı = Sosyal Araştırmalar ve Davranış Bilimleri Dergisi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200716011305/http://www.sadab.org/FileUpload/bs701867/File/babil_hukuku_ve_hamurabi_kanunlari1.pdf | arşivtarihi = 16 Temmuz 2020 | ölüurl = yes }}</ref>