Kıbrıslı Mehmed Emin Paşa: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Madrox (mesaj | katkılar)
Victor Trevor (mesaj | katkılar)
k →‎Hayatı: Yönergelere uygun olarak, değiştirildi: vefat etti → öldü (2) AWB ile
59. satır:
18 Ekim 1859'da ikinci kez sadrazam oldu. Fakat padişah olan [[I. Abdülmecid]] ile devletin mali durumu ve alınan dış borçlar dolayısıyla anlaşmazlığa düştü. Kırım Savaşı döneminde savaş harcamalarını karşılamak nedeni ile Osmanlı Devleti İngiltere ve Fransa'dan büyük dış borçlar almıştı. Bu dış borçlar Osmanlı devleti hazinesine büyük külfet yüklemekte idi. Buna rağmen Sultan ve saray sorumsuz şekilde harcamalar yapmaya devam etmekte idiler. Özellikle yaptırılan yeni [[Dolmabahçe Sarayı]], padişahın adını taşıyan kışlalar ve okulların yapımı, ordunun gereksinimleri için İngiltere ve Fransa'dan dış borçlar alınmaya devam edilmişti. Kırım Savaşı için 24 Ağustos 1854'te alınan birinci dış borçlanmayı; ikinci kez 1855'te; üçüncü kez 1858'de dördüncü kez 1860'ta dış borçlanmalar izlemişti. Devletin Galata sarraflarından yüksek faizlerle aldığı iç borçlar nedeni ile Galata bankerlerine olan borçlanma miktarı 80 milyon altın lirayı aşmıştı. Bu iç borçlanma için rehin olarak verilen mücevherler ve borç senetleri de yabancı bankerler ve yabancı tüccarlar eline geçmiş ve efektif olarak dış borçlanma olmuşlardı. Sadrazam olarak Kıbrıslı Mehmet Emin Paşa bu yüksek dış borçlanmayı gayet sert olarak tenkit etmeye başladı. Bu eleştiriler Sultan I. Abdülmecid tarafından gayet kötü karşılandı ve Kıbrıslı Mehmet Emin Paşa 23 Aralık 1859'da azledildi.<ref name="sicilliosmani"/><ref name="yaşamyapit"/>
 
Sultan I. Abdülmecid daha genç olmakla beraber saltanatının son yıllarını gayet zor durumlarda geçirdi. Alkolik içki müptelası olmuştu ve veremden müztarıptı. 1861'ın ilkbaharında padisahın sağlığı büsbütün bozuldu. Osmanlı devletinin Rumeli'ndeki Balkanların batı bölgelerinde davamlı hoşnutsuzluk bulunduğu açıkça ortada idi. Develtin bu kötü durumuna el atabilecek tecrübeli bir sadrazam istenmekteydi. Bu nedenle 27 Mayıs 1860'ta Kıbrıslı Mehmed Emin Paşa üçüncü defa sadrazamliğa getirildi. Sadrazam oluşunun ikinci haftası içinde Kıbrıslı Mehmed Emin Paşa kendine Rumeli müfettişi unvanını da vererek Rumeli ve doğu Balkanlarda hoşnutsuzluğu kendi gözüyle görüp incelemeye koyuldu. Bu Rumeli inceleme gezisinden Eylül 1860'ta geri döndü. Bu sedareti döneminde Sultan I. Abdülmecid 25 Haziran 1861'de 38 yaşında iken vefat ettiöldü. Bir önceki gün Sultan mükellef bir ziyafete katilmıştı ve bu ziyafet sonunda rahatsızlanmış ve Ihlamur Köşkü'ne getirlmiş idi. Ölüm yatağında iken Sultan'in odasında doktorlar, sadrazam Kıbrıslı Mehmed Emin Paşa, Serasker Rıza Paşa, Kaptan-ı Derya [[Damad Mehmed Ali Paşa]] bulunmaktydi. I. Abdülmecid'in cenazesi öldüğü gün kılınan cenaze namazından sonra hemen kaldırıldı ve Yavuzselim Camii avlusundaki türbeye gömüldü. Yine o gün Topkapı Sarayı Babülsaade önünde yapılan geleneksel cülus töreni yapılarak yerine yine II. Mahmud'un oğlu olan kardeşi Sultan [[Abdülaziz]] Osmanlı tahtına çıktı. Sultan Abdülaziz tahta çıkmasından hemen sonra 6 Ağustos 1861'de Kıbrıslı Mehmed Emin Paşa'yı sadrazamlıktan azletti.<ref name="yaşamyapit"/><ref name="sakaoğlu">Sakaoğlu, Necdet, (1999), ''Bu Mülkün Sultanları'', İstanbul: Oğlak Yayıncılık ISBN 9751292956</ref>
 
Kıbrıslı Mehmet Emin Paşa bundan sonra Eylül 1861'de Edirne Valiliğine atandı. Bu görevinde Nisan 1864'te azledilinceye kadar kaldı. Bundan sonra 1865'te Mecalis-i Aliye'de üyelik yaptı. 1866'de bu görevden azledilerek yeni kurulan "Meclis-i Ali-i Hazine"''nin (sonra daki ismi ile "Meclis-i Vala-yı Akhkam-ı Adliye"'nin) başkanlığına atandı.<ref name="yaşamyapit"/>
 
Kıbrıslı Mehmed Emin Paşa İstanbul'da [[Kandilli, Üsküdar]]'da bulunan [[Kıbrıslı Yalısı]]'nda Eylül 1871'de vefat ettiöldü ve Sultan Mahmud Türbesi bahçesine defnedildi.<ref name="sicilliosmani"/>
 
==Değerlendirme==