Çatalköprü, Ardahan: Revizyonlar arasındaki fark

Tarihsel [[Tao-Klarceti]] sınırları içinde yer alan Şadevan köyünün kuruluşuna ilişkin bilgi yoktur. Bununla birlikte, eski Akameti köyünü de kapsayan Çatalköprü’deki kiliselerin varlığı köyün yeni bir yerleşme olmadığını göstermektedir.<ref name="Kültürel Anıtlar Kataloğu 2018">''Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu'' (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 188, 201, ISBN 9789941478178.</ref> Şadevan’ın bulunduğu bölge, erken ortaçağda [[Gürcü Krallığı]] sınırları içinde kalıyordu. Bu bölgeye 11. yüzyılda bir süre [[Büyük Selçuklular]] hakim oldu. 13. yüzyılın ikinci yarısından itibaren Şadevan Gürcü [[Cakeli Hanedanı|Cakeli sülalesi]]nin yönettiği [[Samtshe-Saatabago]] sınırları içinde yer aldı. Bu prensliğin topraklarını [[Osmanlılar]]ın 16. yüzyılın son çeyreğinde tamamen ele geçirmesinden kısa süre sonra, 1595 tarihinde yaptıkları [[tahrir]]de Şadevan’ın kaydedilmiş olması, köyün Gürcü yönetimi sırasında Şadevani adıyla var olduğunu göstermektedir. 1595 tarihli ''[[Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan]]''’da Şadevan [[Ardahan|Ardahan-i BüzürgPoshov]] [[liva]]sında Güney (Mzvari) nahiyesine bağlı bir köydü. Bu tarihte köyde 59 hane yaşıyordu. [[Osmanlı Devleti]]’ne 10.000 [[akçe]] vergi veren Şadevan, büyük bir köy sayılıyordu.<ref>''Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan'' (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1958, 3. cilt, s. 509-510.</ref> Şadevan 17. yüzyılın sonlarında, ''Defter-i Caba-i Eyalet-i Çıldır'' adlı [[tahrir defteri]]ne göre aynı idari statüye sahipti. 1723 (Hicri 1136) yılında İbrahim adında birinin oğulları olan Mehmed, Mustafa, Hüseyin ve Osman müşterek olarak köyün mülkiyetine sahiptiler ve devlete 11.265 akçe vergi ödüyorlardı.<ref>''Defter-i Caba-i Eyalet-i Çıldır 1694-1732'' (Gürcüce ve Osmanlıca), (Yayıma hazırlayan) Tsisana Abuladze, Tiflis, 1979, s. 178, 268.</ref> 1595 tarihli tahrir defterindeki Gürcü erkek adlarına (İason, Gogiça, Elia, Grigol, Papuna, Garsevan, İakob, Giorgi, Saba vb) bakarak, 1723 tarihinde köyün Müslümanlaşmış olduğu ya da köyün toprak mülkiyetinin Müslüman kardeşlere verildiği sonucuna varılabilir.<ref>''Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan'' (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1. cilt (1947), s. 422; 2. cilt (1941), s. 413.</ref>