Belarus bayrağı: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
ülke için kullandığımız ad bu |
k düzeltme |
||
23. satır:
|kullanımı =
}}
'''Beyaz Rusya bayrağı''' ({{Dil|be|Сцяг Беларусі,{{#tag:ref|[[Beyaz Rusça]]da "Сцяг" bayrak, askerî şerit veya afiş anlamlarına gelebilir, hepsi aynı kelime ile tariflendirilir.<ref>{{kitap kaynağı |soyadı1=Spatkay |ad1=Leanid Uladzіmіravіç |başlık=Нацыянальныя і дзяржаўныя сімвалы Беларусі |tarih=2008 |sayfa = 64 |yayıncı=Издательские решения |isbn=9785448318757 |dil=
[[Sovyetler Birliği]] döneminde kullanılan eski bayraktan [[komünizm]]in sembolleri olan [[orak ve çekiç]] ve [[Kızıl yıldız (sembol)|kızıl yıldızın]] kaldırılması ve süsleme desenindeki beyaz-kırmızı renklerin tersine dönüştürülmesiyle tasarlandı. Günümüzde kullanılan tasarımı 2012 yılında Beyaz Rusya Devlet Standartlaştırma Komitesi tarafından [[1995 Beyaz Rusya referandumu|1995'teki referandumda]] kabul edilen bayrağın uyarlanması sonucu ortaya çıktı. Referandumdan bu yana, Beyaz Rusya devlet yetkilileri tarafından çeşitli yerlerde kullanılmak üzere bu bayraktan köken alan kullanımlar modellendi. Beyaz Rusya'nın 1918'de [[Sovyetler Birliği'nin cumhuriyetleri listesi|Sovyet cumhuriyeti]] olmadan önceki öncülü [[Belarus Halk Cumhuriyeti]] tarafından ve [[Sovyetler Birliği'nin dağılması]]ndan sonrası bağımsız olan Beyaz Rusya tarafından kullanılan [[Beyaz-kırmızı-beyaz bayrak|beyaz-kırmızı-beyaz bayrağın]] yerini aldı. Günümüzde beyaz-kırmızı-beyaz bayrağın kullanımı [[II. Dünya Savaşı]] sırasında [[Nazi Almanyası'nın Beyaz Rusya'yı işgali]]nin ve [[Mihver Devletleri ile işbirliği|Nazilerle yapılan işbirliğinin]] sembolü sayılması gerekçesiyle hükûmet tarafından kısıtlanmıştır. Hükûmet karşıtı muhalif gruplar bu bayrağı protestolarda ve ülke dışındaki [[Beyaz Rus diasporası]]nı desteklemek amacıyla kullanmaktadır.
56. satır:
=== Süsleme deseni ===
[[Dosya:Flag of Belarus (ornaments).svg|thumb|sağ|300px|Farklı dönemlerdeki bayrak süsleme desenleri]]
[[Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı]]nda olduğu gibi bayrağın göndere çekilme yerinde kullanan desen, [[Matrona Markeviç]] tarafından 1917'de, "Yükselen Güneş" adıyla havlu ve kadın giysileri için tasarlandı.<ref name="fedor">{{kitap kaynağı |yazar1=Fedor, Julie |yazar2=Kangaspuro, Markku |yazar3=Zhurzhenko, Tatiana |yazar4=Lassila, Jussi |başlık=War and Memory in Russia, Ukraine and Belarus |tarih=2017 |yayıncı=Springer |dil= İngilizce |isbn=9783319665238 |sayfa=84 |url=https://books.google.com.tr/books?id=m9FBDwAAQBAJ&pg=PA84&lpg=PA84&dq=Matrona+Markevich&source=bl&ots=1mlmdEWMpe&sig=ACfU3U3gS8rLBWVxdQb741aOgKXh24z5Lw&hl=tr&sa=X&ved=2ahUKEwi7o67amMznAhVKTsAKHQwsBFwQ6AEwCnoECAoQAQ#v=onepage&q=Matrona%20Markevich&f=false |erişimtarihi=12 Şubat 2020}}</ref><ref name=Polymya>{{dergi kaynağı |yazar1=Basay A. N. |yazar2=Kurkov I. M. |başlık=Флагі Беларусі ўчора і сёння |dergi=Polymya |tarih=1994 |sayfa=24 |dil=
Süsleme deseninin merkezinde, yükselen Güneş'in eski bir sembolü olarak bir [[eşkenar dörtgen]] kullanılmıştır. [[Syarhey Rassadzin]], desende kullanılan eşkenar dörtgen deseninin tarihsel olarak [[Üst Paleolitik]] döneme kadar uzandığını ve [[mamut]] dişinin bir bölümünde görülebilen doğal [[dentin]] şeklinde bir [[romboid]] modeline dayandığını belirtir.{{kdş|Rassadzin|2009|p=9}} Eşkenar dörtgenin sağ ve solundaki figürler zenginliği sembolize eder. Eşkenar dörtgenin içinde aralarında dört nokta bulunan iki çapraz çizginin bulunduğu bir alan mevcuttur. [[Boris Rıbakov]], desende yer alan bu alanın [[wikt:田|田]] karakterine dayandığını belirtir ve etnograf [[Vladimir Bogdanov]]'un bir aile reisinin gelecekteki evin arsasını kutlaması hakkındaki 19. yüzyıl Beyaz Rus geleneği hakkındaki araştırmasına atıfta bulunur. Bu geleneğe göre aile reisi yere büyük bir kare çizer, ardından dört eşit kare parçaya böler ve daha sonra dört tarladan büyük bir taş alarak her karenin ortasına koyardı.{{kdş|Rassadzin|2009|pp=11-12}} Ayrıca olayların olumlu bir şekilde gitmesi arzusunu gösteren merkezi eşkenar dörtgen "mutluluğun anahtarı" olarak tarif edilirdi.{{kdş|Skobelev|1997|p=17}} Süsleme deseninin uçlarındaki eşkenar dörtgenler yaşamın devamını ve yiyecekleri sembolize eder. Merkezdeki ve uçtaki eşkenar dörtgenler arasında tire (-) şeklinde çizgiler bulunur. Bu çizgiler bir kişinin istediği her şeyin gerçekleşme arzusunu gösteren "adak işaretlerini" temsil eder.{{kdş|Skobelev|1997|p=17}} İçinde noktalar olan eşkenar dörtgenlerin yanı sıra, dört bölümün her birinde noktalı merkezî bir eşkenar dörtgen daha mevcuttur. Bunlar "kareli eşkenar dörtgenler"<ref>{{dergi kaynağı |ad1=Anatoli Konstantinoviç |soyadı1=Ambrose |başlık=Раннеземледельческий культовый символ («ромб с крючками») |dergi=Sovetskaya arkheologiya |tarih=1965 |sayı=1 |sayfa=22 |dil=Rusça |oclc=715183492}}</ref> veya "eşkenar dörtgen noktalı desenler"<ref>{{kitap kaynağı |soyadı1=Ribakov |ad1=Boris Aleksandroviç |başlık=Язычество древних славян |tarih=1981 |yayıncı=Hayka |isbn=978-5-02-009585-4 |sayfa=475-501 |dil=Rusça}}</ref> olarak adlandırılır. Bu eşkenar dörtgen desenlerine [[Bakır Çağı]]'ndaki [[Cucuteni-Tripoli kültürü|Tripoli kültüründe]] rastlanılır.{{kdş|Rassadzin|2009|pp=10-11}} Sovyet dönemimdeki bayrakta kırmızı zemin üzerine beyaz desen kullanılırken günümüzde kullanılan bayrakta, yeni desenin beyaz tabana uygulanan geleneksel Beyaz Rus süsleme sanatı ile daha uyumlu olacağı düşüncesinden ötürü tam tersi olarak beyaz zemin üzerine kırmızı renkteki desen kullanılmaktadır.{{kdş|Skobelev|1997|p=17}}
84. satır:
[[Dosya:Концерт в честь 100-летней годовщины образования БНР.jpg|thumb|sol|200px|[[Minsk]]'teki [[Özgürlük Günü (Beyaz Rusya)|Özgürlük Günü]] kutlamaları sırasında beyaz-kırmızı-beyaz bayrak taşıyan göstericiler]]
[[Dosya:Bundesarchiv Bild 146-2008-0042, Weißrussland, Minsk, Gebäude.jpg|thumb|sağ|200px|[[Mihver Devletleri ile işbirliği|Nazi işbirlikçisi]] [[Beyaz Rusya Merkez Konseyi]] binasında dalgalanan beyaz-kırmızı-beyaz bayrak (Haziran 1943)]]
19 Eylül 1991-5 Haziran 1995 tarihleri arasında kullanılan [[beyaz-kırmızı-beyaz bayrak|beyaz-kırmızı-beyaz bayrağın]] tasarımı ilk olarak [[Belarus Halk Cumhuriyeti]] döneminde tasarlandı.<ref>{{kitap kaynağı |yazar1=Grigoriĭ Viktorovich Ioffe |yazar2=Grigorij V. Ioffe |başlık=Understanding Belarus and how Western Foreign Policy Misses the Mark |tarih=2008 |yayıncı=Rowman & Liitlefield |isbn=9780742555587 |dil=İngilizce}}</ref> Bazı kaynaklar bu bayrağın tasarımının 1917'den önce [[Klaudziy Duj-Duşeuski]] tarafından tasarlandığını yazmaktadır.<ref>{{web kaynağı |başlık=Наша Ніва |url=http://www.nn.by/1998/06/14.htm |yayıncı=Naşa Niva |erişimtarihi=10 Şubat 2020 |arşivURL=https://web.archive.org/web/20090602180458/http://www.nn.by/1998/06/14.htm |arşivtarihi=2 Haziran 2009 |dil=
1921-1939 arasında beyaz-kırmızı-beyaz bayrak, [[İkinci Polonya Cumhuriyeti]]'nin bir parçası olan [[Batı Belarus]]'taki gruplar, [[Belarus Köylü ve İşçi Birliği]] ve [[Belarus Hristiyan Demokrasisi (1917)|Belarus Hristiyan Demokrasisi]] gibi siyasi örgütler tarafından kullanıldı.<ref name=Arche>{{dergi kaynağı |ad1=Andrey |soyadı1=Vashkeviç |başlık=Нашы сцягі над Заходняй |dergi=Arche |tarih=2007 |cilt=4 |sayı=55 |url=https://web.archive.org/web/20071020013758/http://arche.bymedia.net/2007-04/vaskievic704.htm |erişimtarihi=10 Nisan 2020 |dil=
1941'de bayrak [[Nazi Almanyası'nın Beyaz Rusya'yı işgali]] sonrası Naziler ve [[Mihver Devletleri ile işbirliği|işbirlikçileri]] tarafından kullanılmaya başlandı. [[Heer (Wehrmacht)|Nazi ordusu]] ve [[Waffen-SS]] bünyesindeki Beyaz Rus işbirlikçilerinin kol armaları üzerinde beyaz-kırmızı-beyaz bayrak mevcuttu. [[Beyaz Rusya Merkez Konseyi]] de 1943-1944 yılları arasında bu bayrağı kullandı. [[II. Dünya Savaşı]]'nın sona ermesinden sonra Batı ülkelerindeki [[Beyaz Rus diasporası]] ve Beyaz Rusya'daki bazı Sovyet karşıtı gruplar tarafından kullanıldı. [[Sovyetler Birliği'nin dağılması]] sürecinde 1980'lerin sonlarında bayrak "[[Romantik milliyetçilik|ulusal canlanma]]" ve "[[Demokrasi|demokratik]] değişikliklerin" sembolü olarak kullanıldı. [[Belarus Halk Cephesi]] önerisi ile bayrak 1991'deki bağımsızlık sonrası Beyaz Rusya'nın resmî bayrağı haline geldi.<ref name=Arche /> [[Aleksandr Lukaşenko]] beyaz-kırmızı-beyaz bir bayrağı bir devlet bayrağı olarak benimsemenin aceleyle verilmiş bir karar olduğunu savundu.{{kdş|Skobelev|1997|p=4}}
1995 referandumundan sonra Minsk'teki [[Beyaz Rusya Yüksek Sovyeti]] binasının üstündeki gönderden indirilen bayrak parça parça kesildi ve her biri ayrı olarak satıldı.<ref name="fedor"/> 1995'ten sonra beyaz-kırmızı-beyaz bayrak, özellikle [[2006 Beyaz Rusya devlet başkanlığı seçimi|2006]] ve [[2010 Beyaz Rusya devlet başkanlığı seçimi|2010 devlet başkanlığı seçimlerinden]] sonraki protestolarda, [[Özgürlük Günü (Beyaz Rusya)|Özgürlük Günü]] kutlamalarında ve [[Dziady]] törenlerindeki kitlesel mitinglerde Lukaşenko hükûmeti muhaliflerinin sembolü olarak kullanıldı. Bayrağın kamusal kullanımı resmî olarak yasaklanmasa da, yetkililer tarafından kayıt dışı bir sembol olarak ele alınır. Bu durum, söz konusu bayrağın siyasi aktivistler veya spor taraftarları tarafından kullanılması sonucu kovuşturmalar veya tutuklanmaların gerçekleşebileceği sonucunu doğurmaktadır.<ref>{{web kaynağı |başlık=Затрыманьні на рыцарскім фэсьце |url=http://www2.polskieradio.pl/eo/dokument.aspx?iid=38706 |yayıncı=Polskie Radio |erişimtarihi=11 Şubat 2020 |arşivURL=https://web.archive.org/web/20160305064916/http://www2.polskieradio.pl/eo/dokument.aspx?iid=38706 |arşivtarihi=5 Mart 2016 |dil=
=== 1995 referandumu ===
126. satır:
[[Dosya:Belarus Flagpole.jpg|thumb|sağ|180px|[[Devlet Bayrağı Meydanı (Minsk)|Devlet Bayrağı Meydanı]]'nda dalgalanan bayrak]]
{{ana madde|Devlet Bayrağı Meydanı (Minsk)}}
Bayrak onuruna düzenlenen, Minsk'teki [[Zafer Bulvarı (Minsk)|Zafer Bulvarı]] ile [[Orlovskaya Caddesi]]'nin kesiştiği bölgedeki [[BelEkspo|BelEkspo Ulusal Sergi Merkezi]]'nin önünde yer alan [[Devlet Bayrağı Meydanı (Minsk)|Devlet Bayrağı Meydanı]], 2 Temmuz 2013'te gerçekleştirilen törenle açıldı.<ref>{{web kaynağı |başlık=Аб прысваенні найменняў састаўным часткам г.Мінска |url=https://minsk.gov.by/ru/normdoc/3535/ |yayıncı=Minsk Kent Yürütme Konseyi |erişimtarihi=12 Şubat 2020 |arşivURL=https://web.archive.org/web/20160305010820/https://minsk.gov.by/ru/normdoc/3535/ |arşivtarihi=5 Mart 2016 |dil=
==Galeri==
|