Kur'an: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
muhammed olan yerleri Hz.Muhammed (S.A.V) olarak değiştirdim |
Gerekçe: hz. ifadesi tarafsızlığa aykırı |
||
4. satır:
'''Kur’an''' ({{dil|dil_adı=e|ar|القرآن el-Kur'an}}) veya '''Kur'an-ı Kerim''', [[İslam]] dininin ana kitabıdır.<ref name="Britannica">{{Ansiklopedi kaynağı|soyadı=Nasr |ad=Seyyed Hossein | yazar=Seyyed Hossein Nasr | başlık=Qur'an |yıl=2007| ansiklopedi=Encyclopædia Britannica Online | erişimtarihi=4 Kasım 2007|yayıncı=|url=http://www.britannica.com/eb/article-68890/Quran|arşivurl=https://web.archive.org/web/20080226145309/http://www.britannica.com/eb/article-68890/Quran|arşivtarihi=26 Şubat 2008| authorlink=Seyyid Hüseyin Nasr|ölüurl=no}}</ref><ref name="books.google.com.tr">{{kitap kaynağı|url=http://books.google.com.tr/books?id=Ggc4AAAAIAAJ&printsec=frontcover&dq=quran&hl=tr&sa=X&ei=8Yc0UrPFIorGtAbn9oDwAg&redir_esc=y#v=onepage&q=quran&f=false|başlık=The Collection of the Qur'an|yazar=John Burton|tarih=1977|iş=Cambridge Üniversitesi|arşivurl=https://web.archive.org/web/20141007110247/http://books.google.com.tr/books?id=Ggc4AAAAIAAJ&printsec=frontcover&dq=quran&hl=tr&sa=X&ei=8Yc0UrPFIorGtAbn9oDwAg&redir_esc=y|arşivtarihi=7 Ekim 2014}}</ref><ref name="ReferenceA">{{kitap kaynağı|url=http://books.google.com.tr/books?id=F2oLiXT_66EC&printsec=frontcover&dq=quran&hl=tr&sa=X&ei=8Yc0UrPFIorGtAbn9oDwAg&redir_esc=y#v=onepage&q=quran&f=false|başlık=The Cambridge Companion to the Qur'an|yazar=Jane Dammen McAuliffe|tarih=2006|iş=Cambridge Üniversitesi|arşivurl=https://web.archive.org/web/20141008131800/http://books.google.com.tr/books?id=F2oLiXT_66EC&printsec=frontcover&dq=quran&hl=tr&sa=X&ei=8Yc0UrPFIorGtAbn9oDwAg&redir_esc=y#v=onepage&q=quran&f=false|arşivtarihi=8 Ekim 2014}}</ref> İslam hukukunun ([[şeriat]]) oluşturulmasında [[hadis]] ile birlikte dayanak alınır<ref>''Handbook of Islamic Marketing'', Page 38, G. Rice - 2011</ref> ve [[Müslüman]]lar ibadetlerinde Kur'an'dan çeşitli bölümleri okurlar.<ref name="ReferenceB">Literacy and Development: Ethnographic Perspectives - Page 193, Brian V Street - 2001</ref>
[[Müslüman]]lara göre, Kur'an [[ayet]]leri [[Allah]] tarafından [[Cebrail]] adındaki [[melek]] aracılığıyla [[Muhammed|İslam peygamberi
[[Müslümanlar]], Kur’an, [[İncil]], [[Tevrat]] ve [[Zebur]]'u Allah tarafından insanlara gönderilen [[İslam'da dört kitap|kutsal kitaplar]] olarak tanımlarlar.<ref name=sanigosian>{{Kitap kaynağı|soyadı=Nigosian|ad=S.A.|başlık=Islam : its history, teaching and practices|yıl=2004|yayıncı=Indiana Univ. Press|isbn=0-253-21627-3|sayfalar=65–80|baskı=[New ed.].}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|ad=Brannon M.|soyadı=Wheeler|yıl=2002|başlık=Prophets in the Quran: an introduction to the Quran and Muslim exegesis|yayıncı=Continuum|sayfa=15|ISBN=978-0-8264-4956-6}}</ref><ref>[http://tanzil.net/#trans/en.arberry/3:84 Quran 3:84]</ref> Bu sebeple Kur'an'da diğer kitaplardaki bazı anlatımların benzerlerinin olması doğal karşılanır.<ref>http://www.sorularlaislamiyet.com/article/2479/imanin-esaslarini-kisaca-anlatir-misiniz.html</ref> Ayrıca, diğer üç kitabın sonradan [[tahrif]] edildiği, ancak yeryüzüne indirilmiş son kutsal kitap olan Kur’an'ın [[İslam'da kıyamet|Kıyamet]]'e kadar Allah tarafından korunacağına inanılır.<ref name="ReferenceB"/><ref>Understanding the Qurán - Page xii, Ahmad Hussein Sakr - 2000</ref> İslam inancında, Kur’ân,
9. yüzyılda [[İtikadî mezhepler|İslam akait mezhepleri]] arasında Kur’ân’ın ezeli ve ebedi, olup olmadığı, bir diğer ifade ile yaratılmışlardan olup olmadığı konusu üzerinde büyük tartışmalar yaşanmıştır. Bazıları Kur’ân’ın Allah ile birlikte ezeli olarak var olduğu, dolayısıyla yaratılmadığı görüşünü benimsemişler, akılcılığı ön plana çıkaran [[Mutezile]] mezhebi ise Kur’ân’ın yaratılmış olduğu görüşünü benimsemiştir. Sufilere göre bu tartışma yapay ve yanlıştır.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.taqrib.info/turkish/index.php?option=com_content&view=article&id=331:mutezile-mezhebinin-tarihi-geliimi&catid=2:feraghe-kalami&Itemid=30 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=24 Haziran 2014 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20140714185036/http://www.taqrib.info/turkish/index.php?option=com_content&view=article&id=331:mutezile-mezhebinin-tarihi-geliimi&catid=2:feraghe-kalami&Itemid=30 |arşivtarihi=14 Temmuz 2014 |ölüurl=yes }}</ref>
31. satır:
== Tarihçe ==
{{Ana madde|Kur'an'ın tarihi|Vahiy|Vahiy kâtipleri}}
[[Dosya:Mohammed receiving revelation from the angel Gabriel.jpg|200px|left|[[
İslam inancına göre Kur'ân İslam peygamberi
[[Dosya:Iqra.jpg|thumb|[[
Kur’ân, [[vahiy kâtipleri]] tarafından zaman zaman deri, kemik gibi çeşitli nesneler üzerine yazıya geçirilmekle birlikte, tamamının [[
İlk [[halife]] [[Ebubekir]]
=== Mekke dönemi ===
46. satır:
=== Medine dönemi ===
[[Medine]] döneminde [[ibâdet]]ler, insanlar arası ilişkiler, toplumsal düzenlemeler, [[ahlak]]î kurallar ile ilgili âyetler vahyedilmiştir.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.nenedir.net/nedir/ilahiyat/187-kuran-kac-yilda-indirilmistir.html |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=3 Haziran 2013 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20130530123816/http://www.nenedir.net/nedir/ilahiyat/187-kuran-kac-yilda-indirilmistir.html |arşivtarihi=30 Mayıs 2013 |ölüurl=yes }}</ref><ref>http://www.islam-guide.com/frm-ch1-4.htm</ref><ref>http://www.quranexplorer.com/Default.aspx</ref> Bunun yanında insanın devletle olan ilişkilerini düzenleyen [[şeriat|şer'i hukuk]]un kuralları, anlaşmalar, barış ve savaş durumları söz konusu edilir. Bu dönemde, bu hükümleri uygulamak için yeterli güce sahip bir [[İslâm Devleti]],
===Arkeolojik bulgular===
53. satır:
|video1=[https://www.youtube.com/watch?v=IOyWqHIbJHk ''The Sacred City'' (2016) (''Kutsal Şehir''), Türkçe]
}}
[[Muaviye]]'nin ölümü sonrasında çıkan iç karışıklıklarda Kabe [[Yezid]]'in askerlerince mancınıklar kullanılarak taşa tutulmuş, isabet alan karataş üç parçaya bölünmüş, Kabe yıkılmıştır.<ref>Orhan Gökdemir, Din ve Devrim, İstanbul: Destek Yayınları. 2010. s. 64</ref> Kanadalı arkeolog ve İslam tarihi araştırmacısı [[Dan Gibson]]'a göre bu yıkım bugünkü Mekke şehrinde değil, bundan yaklaşık 1200 kilometre kuzeyde, Petra'da gerçekleşmişti. Araştırmalarında ulaştığı en eski camilerin kıble duvarları ve mihrap yönlerinin [[Petra]]'yı göstermeleri nedeniyle, bu bulgularla ayet, hadis ve siyer kaynaklarındaki diğer ipuçlarını bir araya getiren Gibson
Konu ile ilgili ortaya atılan bir diğer iddia ise “bekke”’nin bekaa ile bağlantılı olarak ele alınan [[Kudüs]] kenti olduğu yönündedir.<ref>[http://19.org/tr/muhammed-nerdeydi/ "Muhammed Nerdeydi", 19.org]</ref>
61. satır:
[[Dosya:AndalusQuran.JPG|thumb|12. yüzyıldan kalma bir [[Endülüs]] Kur’ân'ı.]]
[[Dosya:Qur'anic Manuscript - Maghribi script.jpg|thumb|Chester Beatty [[Kütüphane]]si'nde segilenen 13-14üncü yüzyıllara ait olan [[Mağribî]] [[İslam hat sanatı|hat tarzı]]nda Kur’ân örneği, [[Dublin]], [[İrlanda]].]]
Kur’ân'ın bugünkü haliyle kitap halinde toplanılmış şekline ''"[[Mus'haf]]"'' denir. ''Mus'haf'', "sayfalar haline getirilmiş" ya da "iki kapak arasındaki sayfalar" anlamına gelir<ref>“Ana Hatlarıyla Kur’ân-ı Kerîm”, Prof. S. Yıldırım, s. 65</ref> ve S-H-F (sahife) kökünden gelir. ''Kur’ân''
;Kişisel mushaflar: A. Jeffery'e göre İslam’ın erken dönemlerinde yirmi sekiz adet şahsi mushaf bulunmaktaydı. Bu mushaflarda bugün resmi mushaflarda bulunanlardan farklı olarak İbn Mes‘ûd’un mushafında Fâtiha ve Muavvizeteyn sûrelerinin mevcut olmadığı, Übey b. Kâ‘b’ın mushafında kunut dualarının iki ayrı sure olarak yer aldığı, [[Ali]]’nin mushafını nüzûl sırasına göre tertip ettiği bilinmektedir.<ref>https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/354873</ref>
69. satır:
;Ehli Beyt/Şii iddiaları: Ali mushafı ile gündeme gelen önemli konulardan biri de Kur'anın toplanması esnasında ehli beytin faziletleri ile alakalı bazı parçaların Osman mushafına alınmadığı yani Kur’an’ın tahrif edildiği iddiasıdır. [[Şehristânî]] ilaveten aslında Ahzab suresinin Bakara suresine denk 300 ayetlik bir sure olduğunu ve recm âyetinin de onda bulunduğu ifade ederek, bu suredeki pek çok ayetin ridde savaşlarında kaybolduğuna dair bir dizi rivayete yer verir.<ref>https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/354873</ref>
Yeni fethedilen yerlerdeki kavim ve kabilelerin Müslüman oluşu farklı şive ve lehçelere göre okuyuş ayrılıklarını ortaya çıkarmıştır. 648'de [[Ermenistan]] ve [[Azerbaycan]]'ın fethinde Şamlı ve Iraklı askerlerin farklı okuyuşları tartışma ortaya çıkardı. Bu tartışma üzerine Huzeyfe bin Yemân, Halife [[Osman bin Affan]]'a başvurarak bu durumun düzeltilmesini, ihtilafın ortadan kaldırılmasını istedi. Bunun üzerine Osman bin Affan, Zeyd bin Sâbit'i tekrar görevlendirerek, Ebû Bekir'in emriyle derlenmiş olan Kur’ân'ın çoğaltılmasını emretmiş ve çoğaltılan mushaflar çeşitli İslam merkezlerine gönderilmiştir.<ref name=sbukhari1>{{Web kaynağı | soyadı = al-Bukhari | ad = Muhammad | başlık = Sahih Bukhari, volume 6, book 61, narrations number 509 and 510 | url = http://www.sahih-bukhari.com/Pages/Bukhari_6_61.php | eser = 810-870 CE | yayıncı = http://www.sahih-bukhari.com | erişimtarihi = Aug 2013 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160204172409/http://sahih-bukhari.com/Pages/Bukhari_6_61.php | arşivtarihi = 4 Şubat 2016 | ölüurl = no }}</ref> Böylece,
En erken Kur’ân yazımı esnasında, Arap alfabesi, bugün kullanılan 28 harfe karşılık 22 harfi karşılayan 15 farklı noktalama işaretsiz yazım (harf)'ten oluşmaktaydı.<ref name="en.wikipedia.org">http://en.wikipedia.org/wiki/History_of_the_Arabic_alphabet#Origins</ref> Kur’ân'ın ilk yazılışındaki alfabeye bağlı olarak kıraat mezhepleri ortaya çıkmıştır.<ref>http://eskidergi.cumhuriyet.edu.tr/makale/945.pdf</ref> [[Haccac]] zamanında birbirine benzer harfleri ayırt edebilmek için imla işaretleri ve sesli harfler oluşturuldu.<ref>{{Web kaynağı| url = http://www.nurislam.org/kuranin-yazilis-tarihi.html | başlık = Kur’ân'ın Yazılış Tarihi | erişimtarihi =30 Mart 2009|arşivurl=https://web.archive.org/web/20111227143714/http://www.nurislam.org/kuranin-yazilis-tarihi.html|arşivtarihi=27 Aralık 2011}}</ref> Kur’ân'a eklenen yeni işaret ve harekeler renkli olarak yazılmaya başlandı ve asıl metinin bir parçası kabul edilmedi.<ref name="Britannica"/> Başlangıçta Kureyş lehçesi ile okunan Kur’ân'ın sonradan 7 Arap lehçesiyle okunmasına müsaade edilmiştir.<ref>http://ilhan-arsel.zzl.org/kissa221.htm</ref>
88. satır:
== İslam toplumundaki yeri ==
[[Dosya:Mohammed Splits the Moon.jpg|
===[[Şeriat]] ve [[fıkıh]]ta ===
102. satır:
=== Kur’ân'ın mucize olduğu inancı ===
{{ana madde|Kur'an mucizeleri|Kur'an ve Bilim}}
Müslümanlar arasında Kur’ân’ın harf, kelime sayıları, anlatım özellikleri, gelecekten ve bilimsel keşiflerden haber verme gibi değişik alanlarda büyük mucize örnekleri sergilediğine ve Kur’ân’ın bu sebeplerle taklit edilemeyeceğine inanılır. İ'caz-ül-Kur’ân ilmi, Kur’an’ı dil, anlatım gibi [[estetik]] yapısını ilgilendiren konuları araştırır, mucize oluş iddialarını <ref name="islamiyet.gen.tr"/> ve bunun dayanaklarını inceler. [[Kamer suresi]]ndeki "Kıyamet yaklaştı ve ay yarıldı" ifadeleri ile bağdaştırılan [[Ay'ın ikiye bölünmesi]] mucizesi
;'''Evren modeli''': [[Kur'an]]'a göre [[Evren]]'in [[Dünya]] merkezli olarak tanımlandığı düşünülmektedir.<ref>{{Web kaynağı | başlık = The Geocentric Qur'an | url = http://wikiislam.net/wiki/The_Geocentric_Qur%27an | yayıncı = wikiislam | erişimtarihi = 15 Mart 2013 | dil = İngilizce | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150712102135/http://wikiislam.net/wiki/The_Geocentric_Qur'an | arşivtarihi = 12 Temmuz 2015 | ölüurl = no }}</ref> Kur'an ayetlerinde yeryüzü insanlar için dümdüz bir döşek haline getirilmiş, ([[Naziat Suresi]] 30) gökler (evren, sema) Dünya üzerinde [[Yedi kat gök|7 kat]] olarak düzenlenmiş, gök lambaları olan yıldızlar 1. kat göğe ([[s:Mülk Suresi]]: 5) yerleştirilmişlerdir.<ref>{{Web kaynağı | url = http://webcache.googleusercontent.com/search?hl=tr&q=cache:2iMXGTS-fVQJ:http://www.cemvakfi.org.tr/murat-sahin/kurandaki-bazi-kavramlarin-tarihsel-kokenleri-2/%2Bbrahman+brahma+rahman+yemen&gbv=2&gs_l=heirloom-hp.3...5937.20890.0.22046.27.27.0.0.0.0.672.5628.0j9j13j1j0j1.24.0...0.0...1c.1.57mBPwfwP4U&ct=clnk | başlık = KUR'AN’DAKİ BAZI KAVRAMLARIN TARİHSEL KÖKENLERİ | yayımcı = googleusercontent | dil = Türkçe | erişimtarihi = 15 Mart 2013 | arşivengelli = evet}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://www.agnostik.org/12321-kurandan-bilim-turetmek.html | başlık = Kur’ân'dan bilim türetmek | tarih = 4 Temmuz 2010 | yayımcı = agnostik | dil = Türkçe | erişimtarihi = 15 Mart 2013 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20130814005446/http://www.agnostik.org/12321-kurandan-bilim-turetmek.html | arşivtarihi = 14 Ağustos 2013 | ölüurl = yes }}</ref> [[Allah]] [[islam mitolojisi]]'nde [[gök katları|Gök]]te [[Arş]] üzerinde oturarak Dünyayı idare eder. Ayrıca bu evren içerisinde [[melek]]ler, [[ifrit]]ler, [[cin]]ler, [[şeytan]]lar gibi [[islam mitolojisi|mitolojik]] yaratıklar bulunur. Yıldızlar ([[s:Mülk Suresi]]: 5) zaman zaman haber çalmak için göğe yükselen şeytanları kovmak için fırlatılan taşlar olarak kullanılır.
131. satır:
[[Dosya:Iranischer Meister 001.jpg|thumb|Bir [[İran]] minyatürü, 16. yy, [[Zülkarneyn]] [[Cin]]lerin yardımıyla [[Yecüc ve Mecüc]]'ü medenilerden uzak tutan seddi inşa ediyor.]]
[[Dosya:Quran cover.jpg|thumb|Hafızlar tarafından ezberlenen ve okunan Kur'an'ın dış görünümü.]]
[[Müslüman]]lar, Kur’ân'ın ''"Allah"'' tarafından aslen bir [[ümmi]] olan
Geleneksel anlayışta Kur’ân abdest alınarak tutulur. Bunun sebebi [[Vakıa Suresi]] 79. ayetinde '' "O'na (Kur’ân'a), ancak tertemiz olanlar dokunabilir."'' denilmesidir.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.diyanet.gov.tr/kuran/meal.asp?page_id=536 |başlık=Kuran-ı Kerim ve Türkçe Meali, Diyanet İşleri Başkanlığı |erişimtarihi=6 Haziran 2007 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20070607183016/http://www.diyanet.gov.tr/kuran/meal.asp?page_id=536 |arşivtarihi=7 Haziran 2007 |ölüurl=yes }}</ref> Kur’ân'ın bütün metnini ezberleyen kişiye ''[[hâfız]]'' denir. [[
=== İslâm sanatında kullanımı ===
195. satır:
== Kur'an'ın eleştirisi ==
{{ana madde|Kur'an'a eleştiriler}}
[[Kur'an'a eleştiriler]], metodolojik olarak değişik başlıklar altında yapılmıştır. Bunlar bilimsel, tarihsel, ve iç tutarlılığı, kaynakları, dili (gramer, üslup) vb. başlıklardan oluşur. Bunun yanında, Kur’ân'nın yorumu neticesinde ortaya çıkmış hukuk sistemi [[şeriat]]’ın günümüzdeki değerlere olan uyumluluğu ve Kur’ân'ın sadece ilahi bir [[vahiy]] olduğu inancı eleştirilmektedir. Kur'an, eleştirenler tarafından
Kur'ân'da geçen; evren ve dünyanın yaratılması, insan hayatının kökenleri, biyoloji, doğa bilimleri ve benzeri konular ile ilgili açıklama ve beyanlar bilim insanları tarafından kendi içinde çelişkili olma, bilimsel olmama ve gelişen bilimsel teorilere tezatlık oluşturma gibi nedenlerden ötürü eleştirilmektedir.<ref>Cook, Michael, ''The Koran: A Very Short Introduction'', Oxford University Press, (2000), s. 30</ref><ref>see also: Ruthven, Malise, ''A Fury For God'', London ; New York : Granta, (2002), s. 126</ref><ref>{{Web kaynağı|url=http://www.secweb.org/index.aspx?action=viewAsset&id=168|başlık=Secular Web Kiosk: The Koran Predicted the Speed of Light? Not Really|yayıncı=|deadurl=yes|arşivurl=https://web.archive.org/web/20080209094954/http://www.secweb.org/index.aspx?action=viewAsset&id=168|arşivtarihi=9 Şubat 2008|df=dmy-all}}</ref> Bunun dışında Eski [[Arapça]] ve Arap kültürü üzerine uzman pek çok akademisyen Kur'ân'a karşı, açık ve anlaşılır bir kitap olduğunu iddia etmesine rağmen bu özellikleri barındırmaması ve kendini sürekli tekrar eden, anlamsız ve anlaşılmaz kısımlara sahip olması savına dayanaraktan eleştiriler yapmaktadır.{{refn|<ref>{{Kitap kaynağı |soyadı=Leirvik |ad=Oddbjørn |tarih=2010 |başlık=Images of Jesus Christ in Islam: 2nd Edition |url=https://books.google.com/?id=IEUdCgAAQBAJ&pg=PR5&dq=child+jesus+islam#v=onepage&q=child%20jesus%20islam&f=false |konum=New York|yayıncı=[[Bloomsbury Publishing|Bloomsbury Academic]]; 2nd edition |sayfalar=33–66 |isbn=978-1441181602}}</ref><ref>Gerd Puin is quoted in the Atlantic Monthly, January, 1999:«The Koran claims for itself that it is 'mubeen' or 'clear'. But if you look at it, you will notice that every fifth sentence or so simply doesn't make sense... the fact is that a fifth of the Koranic text is just incomprehensible...«</ref><ref>Wansbrough, John (1977). ''Quranic Studies: Sources and Methods of Scriptural Interpretation''</ref><ref>[[Norman Geisler|Geisler, N. L.]] (1999). In Baker encyclopedia of Christian apologetics. Grand Rapids, MI: Baker Books. Entry on ''Qur'an, Alleged Divine Origin of.''</ref><ref>{{Haber kaynağı| url=https://www.theatlantic.com/doc/199901/koran | yayıncı=The Atlantic Monthly | başlık=What Is the Koran? | yazar=Toby Lester |tarih=Ocak 1999}}</ref>}}
|