Vikipedi

Smyrne Cassaba & Prolongements: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
düzeltme, değiştirildi: 1863 → 1863 (17), 10 Ekim → 10 Ekim (2) AWB ile
Hustle77 (mesaj | katkılar)
Beyaz liste
749 değişiklik
k Vikipedi standartlarınca düzeltildi
36. satır:
| intl =
}}
[[Dosya:Akalan 68@hotmail.com - panoramio - akalan68.jpg|350px|sol|küçükresim|Hattın başlangıç noktası [[Basmane Garı]]]]▼
'''Smyrne Cassaba & Prolongements''', (''[[Basmane Garı|İzmir-Basmane]] – [[Turgutlu Tren İstasyonu|Kasaba (Turgutlu)]] demiryolu ve uzantıları'' ya da kısaca ''İzmir – Kasaba (Turgutlu) demiryolu)'', [[Batı Anadolu]]'da 1863'ten 1934 yılında [[Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları|TCDD]] tarafından satın alınıncaya kadar işletilen demiryolu hattıdır.
 
Hattın toplam uzunluğu 695 km'dir ve [[standart hat açıklığı]]nda '''''(1.435 mm)''''' inşa edilmiştir. Demiryolu hattı 1863'ten 1893'e kadar '''"The Smyrna Cassaba Railway (SCR)" Şirketi"'''şirketi tarafından, 1893'ten 1934'te [[Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları|TCDD]] tarafından satın alınıncaya kadar ise '''"Société Ottomane du Chemin de fer de Smyrne-Cassaba et Prolongements (SCP)" Şirketi'''şirketi tarafından işletilmiştir. Hat günümüzde [[İzmir-Bandırma-Afyonkarahisar demiryolu|İzmir-Basmane – Bandırma – Afyonkarahisar demiryolu]] adıyla bilinmektedir. Demiryolu hattının sahibi [[Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları|TCDD]], sorumlusu [[TCDD 3. Bölge|TCDD 3.]] ve [[TCDD 7. Bölge|7. Bölge]] Müdürlükleri ve işleticisi ise [[TCDD Taşımacılık|TCDD Taşımacılık A.Ş.]]'dir.
[[Dosya:Chemin de fer de Smyrne–Cassaba et Prolongements.png|350px|sağ|küçükresim|Demiryolu hattının haritası]]
▲[[Dosya:Akalan 68@hotmail.com - panoramio - akalan68.jpg|350px|sol|küçükresim|Hattın başlangıç noktası [[Basmane Garı]]]]
== Tarihçe ==
Osmanlı Hükûmeti tarafından 4 Temmuz 1863 tarihinde [[İzmir]]'den eski adı Kasaba olan [[Turgutlu]]'ya bir demiryolu hattı inşa edilmesi için İngiliz '''"The Smyrna Cassaba Railway (SCR)" Şirketi"'''neşirketine demiryolu inşa etme ve işletme imtiyazı verilmiştir. Şirket demiryolu hattının başlangıç noktası olarak [[İzmir]] şehir merkezine oldukça yakın olan [[Basmane]] semtini seçmiştir. İzmir-Basmane – Turgutlu (Kasaba) demiryolu hattının inşası 1864 yılında başlamıştır. Demiryolu hattı, 10 Ekim 1865 tarihinde [[Manisa]]'ya, 10 Ocak 1866 tarihinde ise '''[[Turgutlu''']]'ya ulaşarak hizmete girmiştir. Ayrıca ana hat üzerindeki [[Halkapınar Aktarma Merkezi|Halkapınar (Mersinli)]]'dan [[Bornova]]'ya bir şube hattı inşa edilmiş ve şube hattı da 25 Ekim 1866'da açılmıştır. Şube hattının açıldığı gün [[Basmane Garı]] da hizmete girmiştir.
 
1866 yılında yaşanan borsa krizinde SCR Şirketi iflas etmiş ancak Osmanlı Hükûmeti tarafından iflastan kurtarılmıştır. Daha sonrasında şirkete yeni imtiyazlar verilerek hattın uzatılmasına devam edilmiştir. 1875 yılında demiryolu hattını doğuda '''Manisa''''dan [[Alaşehir]]'e, 1890 yılında da kuzeyde Manisa'dan [[Soma, Manisa|Soma]]'ya uzatılmıştır. Ancak bu hatlar Osmanlı Hükûmeti'nin finansmanı ile inşa edilmiştir. Sonrasında Osmanlı hükûmeti, demiryolu hattını '''rasyonalize etme''' kararı alarak tamamen satın almış (rachat hakkı) ve imtiyazı sonlandırmıştır. Ancak demiryolu hattı Osmanlı hükûmeti tarafından 17 Şubat 1893'te [[International Sleeping Car Company|Uluslararası Yataklı Vagon Şirketi]]'nin sahibi olan [[Georges Nagelmackers]]'a satılmıştır. 16 Temmuz 1893 tarihinde ise mevcut demiryolu hattını işletmek ve yeni demiryolu hatları inşa etmek için Fransız '''"Société Ottomane du Chemin de fer de Smyrne-Cassaba et Prolongements (SCP)" Şirketi''''şirketi kurulmuştur.▼
 
'''SCP Şirketi''''neşirketine, mevcut demiryolu hattını doğuda [[Alaşehir]]'den [[Afyonkarahisar]]'a uzatmak için yeni bir imtiyaz verilmiştir. Ancak Afyonkarahisar bölgesindeki demiryolları ve [[Ali Çetinkaya Garı|Afyonkarahisar Garı]]'nı inşa etme ve işletme hakkı [[Chemins de Fer Ottomans d'Anatolie|Anadolu Demiryolları (CFOA)]] Şirketi'ne ait olduğu için, CFOA Şirketi ile SCP Şirketi arasında bir anlaşma imzalanmış ve Alaşehir-Afyonkarahisar hattı 1899 yılında hizmete girmiştir.▼
Şirket mevcut hattın kuzeyde Soma'dan [[Bandırma]]'ya uzatılmasını ise 1912'de tamamlamıştır. Böylece [[Bandırma]]'daki feribot bağlantısı ile [[İzmir]]-[[İstanbul]] arasındaki '''en kısa yol''' oluşturulmuştur.▼
 
1914 yılında [[I. Dünya Savaşı]]'nın başlaması üzerine demiryolu çalışmaları durmuştur. 1923 yılında [[Türkiye|Türkiye Cumhuriyeti]] kurulmuştur. Yeni Türk hükûmeti '''demiryollarını millileştirme''' kararı almış ve demiryolu hattını 1934 yılında satın alarak feshetmiş ve daha sonrasında [[Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları|TCDD]]'ye bağlamıştır.▼
 
▲1866 yılında yaşanan borsa krizinde SCR Şirketi iflas etmiş ancak Osmanlı Hükûmeti tarafından iflastan kurtarılmıştır. Daha sonrasında şirkete yeni imtiyazlar verilerek hattın uzatılmasına devam edilmiştir. 1875 yılında demiryolu hattını doğuda '''Manisa''''dan [[Alaşehir]]'e, 1890 yılında da kuzeyde Manisa'dan [[Soma, Manisa|Soma]]'ya uzatılmıştır. Ancak bu hatlar Osmanlı Hükûmeti'nin finansmanı ile inşa edilmiştir. Sonrasında Osmanlı hükûmeti, demiryolu hattını '''rasyonalize etme''' kararı alarak tamamen satın almış (rachat hakkı) ve imtiyazı sonlandırmıştır. Ancak demiryolu hattı Osmanlı hükûmeti tarafından 17 Şubat 1893'te [[International Sleeping Car Company|Uluslararası Yataklı Vagon Şirketi]]'nin sahibi olan [[Georges Nagelmackers]]'a satılmıştır. 16 Temmuz 1893 tarihinde ise mevcut demiryolu hattını işletmek ve yeni demiryolu hatları inşa etmek için Fransız '''"Société Ottomane du Chemin de fer de Smyrne-Cassaba et Prolongements (SCP)" Şirketi'''' kurulmuştur.
 
== Ayrıca bakınız ==
▲'''SCP Şirketi''''ne, mevcut demiryolu hattını doğuda [[Alaşehir]]'den [[Afyonkarahisar]]'a uzatmak için yeni bir imtiyaz verilmiştir. Ancak Afyonkarahisar bölgesindeki demiryolları ve [[Ali Çetinkaya Garı|Afyonkarahisar Garı]]'nı inşa etme ve işletme hakkı [[Chemins de Fer Ottomans d'Anatolie|Anadolu Demiryolları (CFOA)]] Şirketi'ne ait olduğu için, CFOA Şirketi ile SCP Şirketi arasında bir anlaşma imzalanmış ve Alaşehir-Afyonkarahisar hattı 1899 yılında hizmete girmiştir.
▲Şirket mevcut hattın kuzeyde Soma'dan [[Bandırma]]'ya uzatılmasını ise 1912'de tamamlamıştır. Böylece [[Bandırma]]'daki feribot bağlantısı ile [[İzmir]]-[[İstanbul]] arasındaki '''en kısa yol''' oluşturulmuştur.
 
* [[Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları]]
▲1914 yılında [[I. Dünya Savaşı]]'nın başlaması üzerine demiryolu çalışmaları durmuştur. 1923 yılında [[Türkiye|Türkiye Cumhuriyeti]] kurulmuştur. Yeni Türk hükûmeti '''demiryollarını millileştirme''' kararı almış ve demiryolu hattını 1934 yılında satın alarak feshetmiş ve daha sonrasında [[Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları|TCDD]]'ye bağlamıştır.
* [[Türkiye`deki demiryolları]]
 
== Dış bağlantılar ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Smyrne_Cassaba_%26_Prolongements" sayfasından alınmıştır