Aksiyon potansiyeli: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
düzeltme, değiştirildi: {{ana| → {{ana madde| AWB ile
Evrifaessa Bot (mesaj | katkılar)
k Bot: Kozmetik değişiklikler
1. satır:
[[Elektrofizyoloji]]de, '''aksiyon potansiyel''', bir hücrenin elektriksel zar potansiyelinin kısa bir süre içinde aniden yükselmesi ve azalmasıdır. Aksiyon potansiyeli, zar potansiyeli olarak adlandırılan [[Ökaryot#Hayvan hücresi|hayvan hücrelerinde]] birkaç türde meydana gelir. Bunlar, [[sinir hücresi|sinir hücreleri]] (nöron), [[kas lifi|kas hücreleri]] (veya kas lifleri) ve [[endokrin sistem|endokrin]] hücreler ve bazı bitki hücreleridir. Sinir hücrelerinde, hücreler arasındaki iletişimde başrol oynar. Diğer tür hücrelerde ana işlevi hücreler arası süreçleri etkinleştirmektir. Örneğin kas hücrelerinde bir aksiyon potansiyel, kasılmaya yol açan olaylar zincirinin ilk halkasıdır. [[Pankreas]]taki [[beta hücresi|beta hücrelerinde]], [[insülin]]in salınmasını sağlar. Sinir hücrelerindeki aksiyon potansiyeli ("sinir uyartıları" olarak da bilinir) ve aksiyon potansiyelinin geçici sıklığı "çivi treni" (İngilizce "spike train") olarak adlandırılan bir sinir hücresi tarafından oluşturulur . Aksiyon potansiyelini yayan sinir hücresine "ateş" (İngilizce "fire") denir.
 
Hayvan hücrelerinde iki tür birincil aksiyon potansiyeli vardır. Bir tür gerilim kapılı sodyum kanallar tarafından, diğeri de gerilim kapılı kalsiyum kanalları tarafından açığa çıkartılır. Sodyum tabanlı aksiyon potansiyelleri genellikle bir milisaniyeden daha az sürerken, kalsiyum tabanlı aksiyon potansiyelleri 100 milisaniye veya daha uzun sürebilir.
 
== Önsöz ==
=== İşlev ===
[[Dosya:Aksiyon Potansiyeli.png|alt=|thumbküçükresim|168x168px|Normal bir aksiyon potansiyeli grafiği]]
Hayvanlar, bitkiler ve [[mantarlar]]daki hemen hemen tüm hücreler, [[pil]]ler gibi işlev görür. Duyusal olarak, hücrenin içi ve dışı arasında bir gerilim farkı oluşturur. İç kısım pilin negatif kutbu olur. Bir hücredeki gerilim genellikle [[Volt|milivolt]] (mV) olarak ölçülür. Bir hayvan hücresinde normal gerilim 70 mV'tur. Çünkü hücreler çok küçüktür. Bu büyüklükteki gerilim, hücre zarı içinde çok güçlü elektrik kuvvet oluşturur.
 
Büyük hücrelerde, [[Zar potansiyeli|potansiyel]] zamanla çok az değişir. Bazı tür hücreler elektriksel olarak etkindir ve gerilim dalgalanır. Bunların bazılarında gerilim ara sıra, çok hızlı yükselip alçalarak dalgalanır. Böylece tekbiçimli form oluşur. Bu yükselip alçalma çevrimleri aksiyon potansiyeli olarak bilinir. Aksiyon potansiyellerinin süreleri farklılık gösterir. Bu yüzden bunlar [[analog veri|analog sinyalsinyaldir]]dir. Hayvanların beyin hücrelerinde tam yükselme ve alçalma çevrimi bir saniyenin binde birinden daha az bir zamanda olur. Diğer tür hücrelerde bu çevrim birkaç saniye olabilir.
 
== Nörotransmisyon ==
{{ana madde|Nörotransmisyon}}
=== Bir sinir hücresinin anatomisi ===
{{Sinir Hücresi}}
Bitki hücreleri, kas hücreleri, kalpteki özel hücreler gibi bazı hücre türlerinde aksiyon potansiyeli oluşur. Bununla birlikte ana tetikleyici hücre [[sinir hücresi]]dir ve aksiyon potansiyeli için en basit mekanizmaya sahiptir.