1995 Türkiye genel seçimleri: Revizyonlar arasındaki fark

| after_party = Anavatan Partisi

}}

'''1995 Türkiye genel seçimleri'''; 24 Aralık 1995 tarihinde yapılan, [[TBMM 20. dönem milletvekilleri listesi|TBMM 20. dönem üyelerinin]] belirlendiği seçim. 79 ilde, 83 seçim çevresinde % 10'luk ülke barajlı [[D'Hondt sistemi]] uygulanarak yapılan seçimlerde 29.189.146 seçmen toplam 138.608 sandıkta oy kullandı.

 

 

5 Ekim 1995'te kurulan Tansu Çiller başkanlığında kurulan DYP azınlık hükûmeti 15 Ekim’de TBMM'de yapılan oylamada güvenoyu alamadı. Başarısız güven oylamasından sonra, 16 Ekim'de bir araya gelen Çiller ve Baykal erken seçime gidilmesi koşuluyla DYP-CHP hükûmetinin kurulması konusunda anlaşmaya vardı.<ref>[http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/143732/Baykal_in_37_yillik_siyasi_seruveni.html# Baykal'ın 37 yıllık siyasi serüveni], Cumhuriyet, 10 Mayıs 2010.</ref>

27 Kasım 1995’te partiler aday listelerini açıkladılar. Listeler hemen hemen bütün partilerde karışıklıklara yol açtı. Hâlen milletvekili olup listelerdeki yerlerini beğenmeyen küskünler, Meclis Başkanlığı’na başvurarak, erken genel seçimleri ertelemek amacıyla, tatilde bulunan Meclis’i toplantıya çağırdılar. Ama 4 Aralık’ta yapılan birleşimlerde Meclis’te çoğunluk sağlanamadı ve küskünlerin bu girişimi sonuçsuz kaldı.<ref>[http://arsiv.taraf.com.tr/yazilar/ahmet-demirel/1995-seciminden-post-modern-darbeye/29918/ 1995 seçiminden post-modern darbeye] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20150203005946/http://arsiv.taraf.com.tr/yazilar/ahmet-demirel/1995-seciminden-post-modern-darbeye/29918/ |tarih=3 Şubat 2015 }}, Taraf, 1 Haziran 2014.</ref>

 

Seçim öncesi yapılan kanun değişikliğiyle seçmen yaşı 20’den 18’e indirildiğinden 18-20 yaş grubundakiler ilk kez bu seçimde oy kullanabildi, ceza ve tutukevlerinde tutuklu olarak bulunanlara da oy kullanma hakkı tanındı. Yine aynı düzenlemeyle TBMM'nin üye sayısı 450’den 550’ye çıkartıldı ve bu 550 milletvekilinden 100’ünün seçim çevrelerine bağlı kalmaksızın, partilerin ülke genelinde aldıkları oylar esas alınarak “Türkiye milletvekili” olarak seçilmeleri öngörüldü. Yüzde 10'luk ülke barajı korunurken, seçim çevresi barajları yüzde 10'a indirildi. 1991 seçimlerinden önce uygulamaya konan kontenjan adaylığı uygulamasına ise son verildi. Aynı düzenlemeyle seçim çevreleri de genişletildi. Önce her ile bir milletvekilliği dağıtıldıktan sonra son genel nüfus sayımındaki rakam kalan milletvekili sayısına bölünecek ve il nüfusunun bu sayıya bölünmesi ile her ilin çıkaracağı milletvekili sayısı belli olacaktı. Çıkaracağı milletvekili sayısı 18’e kadar olan iller bir seçim çevresi, sayısı 19’dan 35’e kadar olanlar iki; 36 ve daha fazla milletvekili düşenler ise üç seçim çevresine ayrıldılar. Bu düzenlemeyle İstanbul üç, Ankara ve İzmir ikişer seçim çevresine bölündü, öteki illerin her biri ise birer seçim çevresi olarak düzenlendi.

 

{{Küçük|² En son 1977 genel seçimlerine katıldı. 1980 Darbesi sonrasında tüm siyasi partilerle birlikte kapatıldı. 1993 yılında tekrar açıldı.}}

 

İllere göre 24 Aralık 1995 genel seçim sonuçları;<ref>[http://www.secim-sonuclari.com/1995 1995 Yılı Seçim Sonuçları ]</ref>

{| class="wikitable sortable" style="text-align:center; font-size:90%"