Taoizm: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Orfeadk (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
k →‎top: çeşitli düzeltmeler, değiştirildi: bir çok → birçok, hiç bir → hiçbir AWB ile
4. satır:
Öğretinin başlangıç dönemi (M.Ö. 6.yy) bilimsel veya felsefi Dao olarak ele alınırken, ortaya çıkışından sekiz yüzyıl sonra halkın bazı kesimlerinde bir takım ritüelleri, uygulaması görülmüştür. Binlerce yıl sonra doğuya seyehat eden hiristiyan misyonerlerce yapılan çevirilerde kendi dini inançlarına bağlı kalarak kasıtlı ya da kasıtsız Dao Öğretisi bir çeşit farklı bir din, Dao'nun ise bir tür tanrı olabileceği ileri sürülmüştür. Ne Dao öğretisinde ne de Çin geleneksel yapısında tek veya çok tanrı anlayışı oluşmuştur. Ancak, günümüzde bile izleri görülen özellikle [[Konfüçyüs|Kongzi]] (Konfüçyüs) etkisiyle çok kuvvetli ve ayrıntılı bir ahlaki hiyerarşik anlayışın Çin toplum yapısında var olduğu bilinmektedir. Kongzi'nin bu kuvvetli ahlakçı anlayışı Laozi ve sonradan gelen Çuangzi gibi Dao Öğretis'nin önde gelen isimlerince eleştirilmiş ve doğanın yolunun bu olmadığı doğrultusunda karşı çıkmışlardır.
 
19. yüzyılın en ilgi çeken filozoflarından [[Georg Wilhelm Friedrich Hegel|Hegel, GW Friedrich]], din felsefesi tarihi ders notlarında, Çin hakkındaki bilgilere ulaştıştığı özellikle fransız misyonerlere çok şey borçlu olduğunu yazmaktadır. Burada bahsettiği kişinin ondan önce Çin hakkında yazan olmadığı için misyoner [[Antoine Gaubil]] (1689-1759) olduğu ön görülmektedir. Hegel, toplumsal yaşam hakkındaki bilgiler olmasa da misyonerlerin aktardığı Çin'deki inançlara ilişkin bilgilere şüpheyle yaklaşıp özellikle Laozi'nin görüşlerinin farklı bir yaklaşım sergilediğini dile getirmiştir. Ancak, kullanılan kavramların neyi anlattığı konusundaki eksik ve yer yer yanlış bilgiler, Avrupa ve ABD'deki akademik çevre üzerinde de kendini göstermiştir. Dao Öğretisinin batıda din gibi algılanmasının arkasında yatan sebeblerin en başında misyonerlerin bu öğretileri kendi inançlarına uyarlayarak aktarmaları olmuştur. Hegel de şüpheyi elden bırakmamasına karşın bir çokbirçok diğer düşünür gibi bu çevirilerin tek tanrıcı anlayışa uyarlanmış halleri üzerinden değerlendirme yapmıştır. Günümüzde ise tartışmalar bu öğretinin bir doğa dini mi yoksa felsefe mi ya da farklı bir tür bilim mi türü sorular yöneltilerek yürütülmektedir. Yanısıra, felsefe kavramının da batıya ait bir kavram olduğu anımsatılmaktadır.
 
Avrupa dillerine ilk çevrildiği günlerde ve bazen günümüzde bile sıklıkla yanlış çevirisi yapılan en önemli kavramlar şunlar olmuştur: ''Dao (Yol'') tanrı olarak, ''Tien-Di (Gök ve Yer)'' cennet, ''Shen'' ilahi ruh diye çevrilmiştir. Dao düşüncesinin bilgisel boyuttan alıp ritüelli inanç boyutuna taşıyan topluluklar olduğu görülmüştür ancak hiç birindehiçbirinde bu görüşlerin içinde ''tanrı'' kavramı olmamıştır. Dini anlamda kullanılan ''cennet'' kavramı yoktur. Shen; haleti ruhuye, psikoloji, akıl, zihin, gönül, duygular, duyular gibi halllerin tümünü içine almasına karşın ''dini anlamdaki ruh'' ile ilşkisi yoktur. Bu yüzden yanlış çeviriler Dao Düşüncesi'nin din gibi algılamasına yol açmıştır.
 
Dao Öğretisinin ele alındığı birinci kaynak kitaplardan Dao De Jing bahsettiği konular şunlardır. Dao her şeyin doğduğu ana gibidir ama kalıcı adı yoktur. Tüm doğuşların ilkininin de ilk kaynağıdır. Gök ve Yer Dao'dan doğar. Cismi yani madde gibi olan ve cismi olmayan yani elektromanyetik gibi her şey ise Yer ve Gök'ten doğar. Döngüsellik ilkesiyle her şey Dao'ya dönüşür, Dao tekrar her şeye dönüşür. Hareket ve değişim Yin ve Yang karşıtlarıyla başlar. Yin Yang ilkesine göre her şey karşıtıyla vardır ve mutlak değillerdir birbirine dönüşebilirler. Değişimi sürükleyen titreşimin iki temel taşı Yin ve Yang karşıtlığıdır ve bunlar bir birinin kopmaz parçasıdır. İlerleyen sayfalarda, değişimin döngüleri, boşluk ve doluluk, karşıtların birbiriyle olan temel ilişkileri, "yer" ve "gök" ile ilgili aktarımlar, su ve dao, boşluk ve dao gibi konulardan dem vurulur.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Taoizm" sayfasından alınmıştır