Dünya: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
→‎top: düzeltme AWB ile
YBot (mesaj | katkılar)
Arşiv bağlantısı eklendi
91. satır:
 
== Etimoloji ==
Dünya''',''' [[Arapça]]'da yeryüzü anlamına gelen ve ''dnw'' köküne dayanan ''dunyāˀ'' (دُنْياء) sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük  "daha aşağıda veya beride olan" manasındaki Arapça ''adnā'' (أدنَى) kelimesinin fuˁlāˀ vezninde sıfat dişilidir. Bu sözcük ise ''danī'' "aşağı, beride" sözcüğünün kıyas hali olup, “[[Ahiret|öte taraf]]” ile bir karşıtlığı ima etmesi bakımından [[İslam]] dini kökenli bir kavramdır. Kelimenin bir Türki dilde kaydedilmiş en eski kullanımı 11. yüzyıla tarihlenen [[Kutadgu Bilig]]'e dayanmaktadır.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.nisanyansozluk.com/?k=d%C3%BCnya&view=compact | başlık = dünya | erişimtarihi = | tarih = | çalışma = | yayıncı = [[Nişanyan Sözlük]] | arşivurl = https://web.archive.org/web/20130615173321/https://www.nisanyansozluk.com/?k=d%C3%BCnya&view=compact | arşivtarihi = 15 Haziran 2013}}</ref>
 
Yer, [[Eski Türkçe]] yeryüzü, dünya, zemin anlamına gelmiş ''yér'' kelimesi kökenlidir. Sözcüğün en eski kullanımı, 8. yüzyıla tarihlenen [[Orhun Yazıtları]]'nda "''üze kök teŋri asra yagız yir kılındukda"'' (üstte mavi gök altta kara yer yaratıldığında) söz öbeği içerisinde kaydedilmiştir. Yeryüzü kelimesinin yazılı ilk kullanımı ise 1330 senesinde, [[Âşık Paşa]]'nın [[Garibnâme]] eserinde geçmektedir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.nisanyansozluk.com/?k=yer&lnk=1 | başlık = yer | erişimtarihi = | tarih = | çalışma = | yayıncı = [[Nişanyan Sözlük]] | arşivurl = https://web.archive.org/web/20130421075135/https://www.nisanyansozluk.com/?k=yer&lnk=1 | arşivtarihi = 21 Nisan 2013}}</ref>
 
Arz, yerküre anlamına gelen başka bir sözcüktür. Kelime [[Arapça]]'da yeryüzü, ülke veya genişlik anlamlarına gelebilen ''arḍ'' (أرض) sözcüğünden alıntı olmaktadır.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.nisanyansozluk.com/?k=arz2&view=annotated | başlık = arz | erişimtarihi = | tarih = | çalışma = | yayıncı = [[Nişanyan Sözlük]] | arşivengelli = evet}}</ref> Âlem ve cihan, biri Arapça diğeri İrani kökenli sözcükler olup, hem yerküreyi, hem de evreni tanımlamak için kullanılabilirler.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.nisanyansozluk.com/?k=cihan | başlık = cihan | erişimtarihi = | tarih = | çalışma = | yayıncı = Nişanyan Sözlük | arşivurl = https://web.archive.org/web/20130629051414/https://www.nisanyansozluk.com/?k=cihan | arşivtarihi = 29 Haziran 2013}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://www.nisanyansozluk.com/?k=%C3%A2lem&lnk=1 | başlık = âlem | erişimtarihi = | tarih = | çalışma = | yayıncı = [[Nişanyan Sözlük]] | arşivurl = https://web.archive.org/web/20130628063619/https://www.nisanyansozluk.com/?k=%C3%A2lem&lnk=1 | arşivtarihi = 28 Haziran 2013}}</ref>
 
== Tarihi ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Dünya" sayfasından alınmıştır