Zürafa: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Nazlitanis (mesaj | katkılar) düzeltme |
|||
16. satır:
|dış_bağlantılar = {{commons-species|Giraffa camelopardalis}}
}}
'''Zürafa''' (''Giraffa camelopardalis''), [[Soy tükenmesi|soyu tükenmemiş]] canlılar arasında karada yaşayan en uzun ve [[gevişgetirenler]] arasında da en büyük; [[Afrika]]’da yaşayan [[Çift toynaklılar|çift toynaklı]] [[memeli]]dir. [[İkili adlandırma|Bilimsel tür adı]] [[deve]]ye benzer şekline ve [[pars|leopard]]a benzeyen beneklerine ithafen verilmiştir. Ana
Zürafalar [[Afrika]]'da kuzeyde [[Çad]] ile güneyde [[Güney Afrika]]; batıda [[Nijer]] ile doğuda [[Somali]] arasındaki bölgede yaşarlar. [[Güney Afrika]] ve [[Kuzey Afrika]] en çok bulundukları bölgelerdir. Genelde [[savan]]larda otlaklarda ve açık [[orman]]larda yaşamlarını sürdürürler. Ana besin kaynakları, diğer memelilerin erişemeyeceği yüksekliklerde yedikleri [[Akasya]] ağacının yapraklarıdır. Zürafalar [[aslan]]lar tarafından avlanırlar, ayrıca yavru zürafalar da [[pars|leopar]]lara, [[benekli sırtlan]]lara ve [[Afrika yaban köpeği|Afrika yaban köpekleri]]ne yem olurlar. Zürafalar toplu olarak yaşayan hayvanlardır ve büyük sürüler oluştururlar. Erkekler boyunlarını kullanarak yaptıkları dövüşler yoluyla sosyal hiyerarşiyi sağlarlar. [[Baskınlık (etoloji)|Baskın]] erkekler dişilerle çiftleşmeye hak kazanırlar. Yavrulara bakımdan yalnızca dişiler sorumludur.
27. satır:
==Sınıflandırma ve evrimi==
[[Dosya:Giraffidcomparison.jpg|thumb|200px|sağ|Soyu tükenmiş olan zürafa benzeri ''[[Samotherium]]'' (ortada) ile okapi (aşağıda) ve zürafanın karşılaştırması. ''Samotherium'' anatomisi zürafa benzeri boyna geçişi göstermektedir.]]
Zürafa [[Gevişgetirenler]] alt takımında sınıflandırılmaktadır. Gevişgetirenlerden çok sayıda tür [[Orta Asya]], [[Güneydoğu Asya]] ve [[Kuzey Amerika]]'da [[Eosen]] döneminin ortalarından kalma fosillerle tanımlanmıştır. Bu dönemdeki ekolojik koşullar bu türlerin hızlı dağılımını kolaylaştırmış olabilir. Zürafa, [[okapi]] ile birlikte [[Giraffidae]] familyasının yaşayan son iki bireyidir. Bu familyada 10'dan fazla fosille tanımlanan soyu tükenmiş cins bulunmaktadır. Bilinen en yakın akrabaları [[Climacoceratidae]] familyasına ait soyu tükenmiş geyik benzeri hayvanlardır. Yaşayan tek üyesi [[Amerika antilobu]] olan [[Antilocapridae]] familyası ile birlikte diğer iki
Boynun uzaması zürafa soyunda erken dönemlerde başlamış olarak görünmektedir. Zürafalar ve eski ataları arasında yapılan karşılaştırmalarda ilk olarak kafatasına yakın olan [[omur]]ların uzadığı sonraları uzamanın daha aşağıdaki omurlarda olduğu görülmektedir.<ref name="Danowitz2015">{{Dergi kaynağı|author1=Danowitz, M. |yazar2=Vasilyev, A. |yazar3=Kortlandt, V. |yazar4=Solounias, V. |yıl=2015|başlık=Fossil evidence and stages of elongation of the ''Giraffa camelopardalis'' neck|journal=Royal Society Open Science|cilt=2|sayfa=150393|doi=10.1098/rsos.150393}}</ref> Zürafa benzeri hayvanlardan biri çeşitli araştırmalara göre 25 ila 20 milyon yıl, 17 ila 15 milyon yıl ya da 18 ila 14,3 milyon yıl önce yaşadığı zannedilen ve kalıntıları [[Libya]]'da bulunan ''[[Canthumeryx]]'' cinsidir. Bu orta boyutlu hayvan ince ve antilop benzeri bir yapıya sahiptir. [[Hint altkıtası]]nda 15 milyon yıl önce ortaya çıkan ''[[Giraffokeryx]]'' cinsi okapi ya da küçük bir zürafaya benzer, boynu uzamış ve zürafalarda görülen boynuzlara sahiptir.<ref name="Mitchell20003"/> ''Giraffokeryx'', daha büyük boyutlu ''[[Sivatherium]]'' ve ''[[Bramatherium]]'' cinsi zürafa benzeri hayvanlarla aynı klâd içinde yer almış olabilir.<ref name="Danowitz2015"/>
| |||