Balkanlar: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
InternetArchiveBot (mesaj | katkılar)
Rescuing 0 sources and tagging 1 as dead.) #IABot (v2.0
düzeltme AWB ile
31. satır:
 
== Köken bilimi ==
Bölgenin adı olan ''Balkan'' veya ''Balkanlar'' sözü [[Türkçe]]dir.<ref>[http://tdkterim.gov.tr/bts/?kategori=verilst&kelime=Balkanlar&ayn=tam Türk Dil Kurumu – Büyük Türkçe Sözlük] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20100409194147/http://tdkterim.gov.tr/bts/?kategori=verilst&kelime=balkanlar&ayn=tam |datetarih=9 April 2010 }} "Balkanlar" sözü</ref> Bu söz [[Türk Dil Kurumu]] tarafından "öz. a. Hırvatistan, Sırbistan, Karadağ, Kosova, Slovenya, Arnavutluk, Makedonya, Bosna-Hersek, Bulgaristan, Macaristan, Yunanistan ve Trakya'yı içine alan bölge" şeklinde belirtilir. Kelimenin yapısında yer alan ''Balkan'' sözünün, "sarp ve ormanlık sıradağ; sık ormanla kaplı dağ; yığın, küme; sazlık, bataklık" gibi anlamları vardır.<ref>[http://tdkterim.gov.tr/bts/?kategori=verilst&kelime=Balkan&ayn=tam Türk Dil Kurumu – Büyük Türkçe Sözlük] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20091213095556/http://tdkterim.gov.tr/bts/?kategori=verilst&kelime=balkan&ayn=tam |datetarih=13 December 2009 }} "Balkan" sözünün anlamları ve köken bilgisi</ref> Dünyadaki diğer dillere de Türk dilinden geçmiştir.<ref>[http://www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=balkans&searchmode=none "Balkans."] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20140707151233/http://www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=balkans&searchmode=none |datetarih=7 July 2014 }} Online Etimology Dictionary. Erişim: 14 Temmuz 2013</ref>
 
Kelime, [[Osmanlı Türkçesi]]nde yaygın bir kullanıma sahip olmuştur (''Golyak Balkanı, Bor Balkanı, Bababalkanı'' vb.).<ref>Binbaşı M.Nasrullah; Kolağası M.Rüşdi; Mülazım M.Eşref, Osmanlı Atlası - XX. Yüzyıl Başları, (''Haz.: Yaşar Baş, Rahmi Tekin''), Osmanlı Araştırmaları Vakfı, İstanbul 2003, s. 28-40.</ref> Osmanlı son döneminde ünlü sözlük yazarı ve edebiyatçı [[Şemseddin Sami]] tarafından oluşturulan ''[[Kamus-ı Türkî]]'' adlı ünlü sözlükte "Sarp ve müselsel veya ormanla mestur dağ, silsile-i cibal" şeklinde ''Balkan'' sözünü belirtmiş, ayrıca "Rumeli kıtasını garbdan şarka şakk eden silsile-i cibal ki buna izafetle kıta-i mezkûreye Balkan şibh-i ceziresi denir." şeklinde de kelimenin gelişimini açıklamıştır.<ref>Şemseddin Sami, Kamus-ı Türkî, Dersaadet, 1317, s. 275. ''(Yeniden basımı: Eylül 1998, İstanbul)'' ISBN 975-316-007-0</ref>
41. satır:
Türkiye Türkçesi literatüründe ''Rumeli'' adlandırması da Balkanlar adlandırmasına denk veya ona yakın bir kullanıma sahiptir. Rumeli ismi ise, [[Osmanlı İmparatorluğu]]'nun [[Doğu Roma İmparatorluğu]]'ndan fethettiği topraklara verdiği Türkçe isimdir. Osmanlı Türkleri, Avrupa'ya ayak bastıktan sonra, burada fethettikleri yerlere Rumeli adını verdiler. Hâlbuki bu isim evvelce bugünkü Anadolu için kullanılmış, hatta Orta Çağ Avrupa kaynaklarında ''Romanie'' şeklinde tercüme edilmiş iken bu son şekil, Rumeli'nin Anadolu'ya mütenazır olarak kullanılması gibi, Balkan yarımadasına tatbik olunmuş ve garp kaynaklarında "Peninsule romaine" tarzında da kullanılmıştır. Yeni çağlardan itibaren, Avrupa harita ve kitaplarında bu yarımadaya "Turquie d'Europe" veya "Empire ottoman d'Europe" denildiği görülüyor ki, sonradan Türkçe neşriyatta, bu adlara muadil olmak üzere, "Avrupa-i Osmânî" ve "Rumeli-i Şâhâne" tabirleri kullanılmıştır.<ref name=IAMEB1/>
 
''Rum+el+[[İyelik ekleri|i]]'' (< Rum Eli: Rum (''Ad'') El (''Ad'') +i (''3. teklik iyelik eki'') yapısındaki sözün kökündeki "Rum" kelimesi "Doğu Roma İmparatorluğu sınırları içinde olan toprak, halklar"<ref>[http://tdkterim.gov.tr/bts/?kategori=verilst&kelime=Rum&ayn=tam Türk Dil Kurumu] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20100324113548/http://tdkterim.gov.tr/bts/?kategori=verilst&kelime=rum&ayn=tam |datetarih=24 March 2010 }} "Rum" sözü</ref> anlamıyla kelimenin yapısına katılmıştır. "Roma" sözünün bir biçimidir: (''Lat.'') Roma > Rum (''Osm.Tr.'').
 
== Coğrafya ==
{{Ana|Balkanlar coğrafyası}}
[[Dosya:Balkan topo tr.jpg|thumb|sağ|400px|Balkanlar'ın coğrafya haritası]]
Balkanlar, güneybatıda [[Adriyatik Denizi]] ve [[İyon Denizi]]; güneyde [[Akdeniz]]; güneydoğuda [[Ege Denizi]], [[Marmara Denizi]]; doğuda [[Karadeniz]] ile çevrili bir yarımadadır. Kuzey sınırlarını [[Tuna Nehri|Tuna]], [[Sava Nehri|Sava]] ve [[Kupa Nehri|Kupa]] nehirleri oluşturur.<ref name="Jelavich">[http://books.google.ie/books?id=qR4EeOrTm-0C&printsec=frontcover Barbara Jelavich, History of the Balkans: Eighteenth and Nineteenth Centuries, Cambridge University Press, Melbourne 1983, s.1.] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20121109015158/http://books.google.ie/books?id=qR4EeOrTm-0C&printsec=frontcover |datetarih=9 November 2012 }} ISBN 978-0-521-27458-6 {{İng}}</ref> Kuzeybatıdan ([[Trieste Körfezi]]) güneye ve doğuya dek olan bölge sınırları denizlerle çevrilidir: [[Adriyatik Denizi|Adriyatik]], [[İyon Denizi]], [[Akdeniz]], [[Ege Denizi]], [[Çanakkale Boğazı]], [[Marmara Denizi|Marmara]], [[İstanbul Boğazı]], [[Karadeniz]]. Karadeniz kıyılarında, [[Tuna]]'nın döküldüğü yerden Tuna boyunca kuzey sınır [[Belgrad]]'a ulaşır. Burada [[Sava Nehri|Sava]] boyunca devam edip Hırvatistan-Bosna-Hersek hudut hattından batıya ilerleyen kuzey sınırı Slovenya'ya girer. [[Čatež ob Savi]] köyünde [[Krka Nehri]]'nden devam eden kuzeybatı sınırı, nehrin ağzı [[Gradiček]]'in batısından [[Vipava Nehri]] üzerinden ilerleyip İtalya'ya geçer. [[Gorizia]] yakınlarında [[Soča Nehri]] ile birleşen sınır, [[Trieste Körfezi]] kıyısındaki [[Monfalcone]] yakınlarında Adriyatik'e bağlanır.{{ref label|Sınırlar|b}} Balkanlar'ın toplam yüzölçümü 504.884&nbsp;km²'dir. Ayrıca Balkan coğrafyasında [[UTC+01.00]] (Hırvatistan, Slovenya, Bosna-Hersek, Karadağ, Arnavutluk, Kosova, Sırbistan, Makedonya) ve [[UTC+02.00]] (Yunanistan, Bulgaristan, Romanya, Türkiye) olmak üzere iki [[zaman dilimi]] kullanılmaktadır.
 
Balkanlar'ın veya coğrafi adla Balkan Yarımadası'nın doğu, güney ve batı sınırları hakkında mevcut görüş birliğine rağmen, kuzey sınırları tartışmalıdır. Bazı coğrafyacılar kuzey sınırını [[Tuna]] ve [[Drava]] nehirleri olarak kabul eder, bazıları da sınır [[Karpat Dağları]]'nın doğusundan geçirir.<ref name="IA"/> Balkan Yarımadası'nın kıyıları, Akdeniz sistemine dâhil olan altı denize açılmaktadır. Bu durum, Balkanlar'ın, Akdeniz stratejisindeki çok boyutlu yerini vurguladığı gibi Balkan ülkelerinin çoğunun deniz ulaştırması ve denizcilik alanlarındaki gelişmelerine de ışık tutmaktadır.<ref>[http://www.cografya.gen.tr/siyasi/jeopolitik/balkanlar.htm "Balkanlar"] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20130307170241/http://www.cografya.gen.tr/siyasi/jeopolitik/balkanlar.htm |datetarih=7 March 2013 }} Coğrafya Dünyası</ref>
 
Balkanlar'da muhitlerin coğrafi yapısına bağlı olarak iklimde değişiklikler görülür. [[Adriyatik Denizi|Adriyatik]] ve [[Ege Denizi|Ege]] kıyılarında [[Akdeniz iklimi]] hâkimdir. [[Karadeniz]] kıyılarında iklim, nemli subtropikal ve [[ılıman okyanusal iklim|ılıman okyanus]] tipindedir. İç kesimlerde ise nemli kıtasal iklim görülür. Yarımadanın kuzeyi ile dağlık alanlarda kışlar soğuk ve karlı, yazlar sıcak ve kurudur. Güney kesimlerde kışları iklim hafiftir. Nemli kıtasal iklim, Slovenya geneli, [[Hırvatistan|Kuzey Hırvatistan]], Bosna-Hersek, Arnavutluk içleri, [[Karadağ|Kuzey Karadağ]], Kosova, [[Kuzey Makedonya|Makedonya]], [[Bulgaristan]], [[Sırbistan]] ve Romanya'da görülür. Geri kalan ve yaygın olmayan iklim tipleri olan nemli subtropikal iklim ve okyanus iklimi, Bulgaristan'ın Karadeniz kıyılarında ve Türkiye'de görülür. Akdeniz iklimi, Slovenya kıyılarında, [[Hırvatistan|Güney Hırvatistan]], Arnavutluk kıyı kesiminde, Yunanistan'da, [[Karadağ|Güney Karadağ]]'da ve Türkiye'nin Ege kıyılarında görülür.
55. satır:
[[Dosya:Kom stara planina pano.jpg|thumb|sağ|250px|Bulgaristan'da yer alan ve bölgeye adını verdiği belirtilen [[Balkan Dağları]]]]
{{Ana|Balkanlar'daki dağlar|Balkanlar'daki nehirler}}
Bölge alanının büyük kısmı dağlarla kaplıdır. Bu dağ yapıları genelde kuzeyden batıya veya güneyden doğuya uzanır. Balkan topraklarının en yüksek dağı 2925 metreye yükselen ve [[Bulgaristan]]'da bulunan [[Rila Dağı]]'dır.<ref>[http://www.prokarstterra.bas.bg/geo21/2007/5-07/pp21-22.html Илия Йовев. Колко е висок връх Мусала?] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20140705161803/http://www.prokarstterra.bas.bg/geo21/2007/5-07/pp21-22.html |datetarih=5 July 2014 }} {{Bg icon}}</ref> Rila Dağı'nı, 2917 metre ile [[Yunanistan]]'daki [[Olimpos Dağı]]<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/428145/Mount-Olympus Encyclopaedia Britannica "Mount Olympus"] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20120911222716/http://www.britannica.com/EBchecked/topic/428145/Mount-Olympus |datetarih=11 September 2012 }} {{İng}}</ref> ve 2914 metre ile [[Bulgaristan]]'daki [[Vihren]] takip eder.<ref>[http://peaklist.org/WWlists/ultras/EuroCoreP1500m.html#45 Europe Ultra-Prominences "99 Peaks with Prominence of 1,500 meters or greater" "Vikhren"] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20170609232220/http://www.peaklist.org/WWlists/ultras/EuroCoreP1500m.html#45 |datetarih=9 June 2017 }} peaklist.org {{İng}}</ref> Bu yüksek dağların yanı sıra, en büyük dağ yapıları [[Dinar Alpleri]], [[Arnavutluk Alpleri]], [[Şar Dağları]], [[Balkan Dağları]], [[Rodop Dağları]]'dır. Bu dağ dizilerinin dışında, daha küçük ve yerel dağlar da vardır.
 
[[Dinar Alpleri]], Slovenya, Hırvatistan, Bosna-Hersek, Sırbistan, Arnavutluk, Karadağ ve Kosova topraklarında uzanan sıradağ dizisidir. [[Arnavutluk Alpleri]], Arnavutluk güneyinden Yunanistan'ın orta kesimine dek uzanır. [[Şar Dağları]] da bu sıradağların güneydoğusunda, Arnavutluk, Kosova ve Makedonya toprakları içinde yer alır. [[Koca Balkan Dağları]], Karadeniz kıyılarından Bulgaristan içlerine doğru yayılır. Hem Bulgaristan ve Yunanistan topraklarında yer alan [[Rodop Dağları]] da önemli dağ dizilerindendir.
64. satır:
 
==== Yüzey ve kaynaklar ====
Dağlarla yükselmiş ve üç denizle çevrili yapısıyla Balkan Yarımadası, coğrafi bakımdan etkileyici sayılabilir. Kuşlar her gün [[Tuna Deltası]]'nda görünür, bölgenin güney periferisinde deniz hayatı vardır. Bitki hayatı da yüksekte, denizden orman sınırına doğru görülür. Balkan coğrafyası, [[Avustralya]]'daki [[Büyük Mercan Resifi]] ve [[Ekvador]]'daki [[Galapagos Adaları|Galapagos Takımadaları]]'ndan sonra dünyanın biyolojik çeşitlilik bakımından üçüncü en önemli alanı olarak kabul edilmiştir.<ref name=visiteurope1>[http://www.visiteurope.com/Discover/Where-To-Go/Balkans/Flora-Fauna-Balkan-Peninsula Flora and Fauna in the Balkan Peninsula] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20130420010647/http://www.visiteurope.com/Discover/Where-To-Go/Balkans/Flora-Fauna-Balkan-Peninsula |datetarih=20 April 2013 }} Europe ''A Never-ending Journey'' {{İng}}</ref>
 
[[Macaristan]]'daki [[Tuna Deltası]], Avrupa deltaları içinde büyüklük bakımından ikinci, korunmuş alan bakımından ilk sıradadır.<ref>[http://whc.unesco.org/en/list/588 Danube Delta] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20080127014732/http://whc.unesco.org/en/list/588 |datetarih=27 January 2008 }} UNESCO {{İng}}</ref> Bu delta alanı akarsular, kanallar, ağaç saçaklı göller ve sazlık adalar barındırır. Burası kuş gözlemcileri ve yaban hayat tutkunları için bir cennettir. [[Bulgaristan]]'da [[Meriç|Meriç Vadisi]]'nde yer alan Zlato Pole Koruma Alanı, tehlike altındaki birçok tür için bir vaha özelliği gösterir. Koruma alanı, bitki ve hayvan çeşitliliği bakımından oldukça zengindir. [[Sırbistan]], [[UNESCO]] listesinde yer alan en az dokuz sulak alana sahiptir. Bunlar içinde Golija-Studenica Biyosfer Rezervi, sadece iyi korunmuş doğal kaynakları bakımından değil, aynı zamanda kültürel kaynakları bakımından da önemlidir. Avrupa'nın diğer bölgelerinde nesli tükenerek yok olmuş bitki ve hayvan türleri burada hâlen gelişmekte, Sırbistan'ın yeşil bataklıkları ve ormanlarında yaşamını sürdürmektedir.<ref name=visiteurope1/><ref>[http://www.unesco.org/new/en/natural-sciences/environment/ecological-sciences/biosphere-reserves/europe-north-america/serbia/golija-studenica/ Golija-Studenica] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20130309160502/http://www.unesco.org/new/en/natural-sciences/environment/ecological-sciences/biosphere-reserves/europe-north-america/serbia/golija-studenica/ |datetarih=9 March 2013 }} UNESCO resmî internet sitesi {{İng}}</ref>
 
Balkanlar'ın birçok kesiminde farklı doğal kaynaklar bulunur. Arnavutluk'un doğal kaynakları petrol, doğal gaz, kömür, boksit, kromit, bakır, demir cevheri, nikel, tuz, kereste, hidro-enerjidir.<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html Albania "natural resources"] {{Webarşiv|url=https://www.webcitation.org/5mpuVJuEi?url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html |datetarih=17 January 2010 }} The World Factbook {{İng}}</ref> 2009 yılı verilerine göre Arnavutluk, günde 5400 varil petrol üretmiştir.<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2173rank.html?countryName=Albania&countryCode=al&regionCode=eu&rank=91#al CIA The World Factbook: Oil producers] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20121119025030/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2173rank.html?countryName=Albania&countryCode=al&regionCode=eu&rank=91#al |datetarih=19 November 2012 }} {{İng}}</ref> Doğal gaz üretimi de 30 milyon metreküptür.<ref name="CIA - The World Factbook">{{Web kaynağı |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html |başlık=CIA – The World Factbook |erişimtarihi=21 Mart 2010 |arşivurl=https://www.webcitation.org/5mpuVJuEi?url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html |arşivtarihi=17 Ocak 2010 |ölüurl=no }}</ref> Bosna-Hersek'in doğal kaynakları kömür, demir cevheri, boksit, bakır, kurşun, çinko, kromit, kobalt, manganez, nikel, kil, alçı, tuz, kum, kereste, hidro enerjidir.<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/bk.html Bosnia and Herzegovina "natural resources"] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20110406114027/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/bk.html |datetarih=6 April 2011 }} The World Factbook {{İng}}</ref> Bulgaristan'ın doğal kaynaklarını ise boksit, bakır, kurşun, çinko, kömür, kereste, ekilebilir arazi oluşturur.<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/bu.html Bulgaria "natural resources"] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20180203085456/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/bu.html |datetarih=3 February 2018 }} The World Factbook {{İng}}</ref> Madenî yağ, az miktarda kömür, boksit, düşük nitelikli demir filizi, kalsiyum, alçı, doğal asfalt, silis, mika, kil, tuz, hidroelektrik Hırvatistan'ın;<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/hr.html Croatia "natural resources"] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20160704161208/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/hr.html |datetarih=4 July 2016 }} The World Factbook {{İng}}</ref> boksit, hidroelektrik Karadağ'ın doğal kaynaklarıdır.<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/mj.html Montenegro "natural resources"] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20090912043835/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/mj.html |datetarih=12 September 2009 }} The World Factbook {{İng}}</ref> Kosova'da nikel, kurşun, çinko, magnezyum, linyit, kaolen, krom, boksit bulunur,<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/kv.html Kosovo "natural resources"] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20080306223735/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/kv.html |datetarih=6 March 2008 }} The World Factbook {{İng}}</ref> ayrıca kömür ve gümüş yatakları vardır.<ref>[http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/country_profiles/3524092.stm Regions and territories: Kosovo, BBC News, 20.11.2009] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20090214231712/http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/country_profiles/3524092.stm |datetarih=14 February 2009 }} {{İng}}</ref> Makedonya'nın doğal kaynakları düşük tenörlü demir cevheri, bakır, kurşun, çinko, kromit, manganez, nikel, tungsten, altın, gümüş, asbest, alçı, kereste, ekilebilir arazidir.<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/mk.html Macedonia "natural resources"] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20180128152123/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/mk.html |datetarih=28 January 2018 }} The World Factbook {{İng}}</ref> Macaristan'da petrol (rezervler azalmaktadır), kereste, doğal gaz, kömür, demir cevheri, tuz, tarıma elverişli topraklar, hidroelektrik;<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ro.html Romania "natural resources"] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20140924094539/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ro.html |datetarih=24 September 2014 }} The World Factbook {{İng}}</ref> Sırbistan'da petrol, gaz, kömür, demir cevheri, bakır, çinko, antimon, kromit, altın, gümüş, magnezyum, pirit, kireç taşı, mermer, tuz, ekilebilir arazi;<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ri.html Serbia "natural resources"] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20140209210831/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ri.html |datetarih=9 February 2014 }} The World Factbook {{İng}}</ref> Slovenya'da linyit kömürü, kurşun, çinko, yapı taşı, hidroelektrik, ormanlar,<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/si.html Slovenia "natural resources"] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20180721183419/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/si.html |datetarih=21 July 2018 }} The World Factbook {{İng}}</ref> doğal kaynaklardandır. Türkiye'nin doğal kaynakları kömür, demir cevheri, bakır, krom, antimon, cıva, altın, barit, bor, sölestin (stronsiyum), zımpara, feldspat, kireçtaşı, magnezit, mermer, perlit, ponza, pirit (sülfür), kil, tarıma elverişli topraklar, hidroelektrik;<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/tu.html Turkey "natural resources"] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20170920072149/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/tu.html |datetarih=20 September 2017 }} The World Factbook {{İng}}</ref> Yunanistan'ın linyit, petrol, demir cevheri, boksit, kurşun, çinko, nikel, magnezit, mermer, tuz, hidroelektrik potansiyelidir.<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/gr.html Greece "natural resources"] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20110420004628/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/gr.html |datetarih=20 April 2011 }} The World Factbook {{İng}}</ref>
 
=== Ülkeler ===
74. satır:
[[Dosya:Salonica White Tower.jpg|thumb|sağ|250px|[[Selanik]]'te [[Beyaz Kule]]]]
[[Dosya:Sebilj, Sarajevo.jpg|thumb|sağ|250px|[[Saraybosna]]'nın simgesi [[Başçarşı]]'daki sebil]]
[[Arnavutluk]], [[Bosna-Hersek]], [[Bulgaristan]], [[Karadağ]], [[Kosova]], [[Kuzey Makedonya|Makedonya]] ve [[Yunanistan]] ülkeleri topraklarının tamamı Balkan coğrafyası içindedir. Balkanlar'da yer alan ülkelerden [[Hırvatistan]]'ın % 54,8'i{{ref label|HR|c}}, [[Macaristan]]'ın % 6,5'i{{ref label|RO|ç}}, [[Sırbistan]]'ın % 72,2'si{{ref label|SR|d}}, [[Slovenya]]'nın % 26,7'si{{ref label|SL|e}}, [[Türkiye]]'nin % 3'ü{{ref label|TC|f}} Balkan sınırları içinde yer alır. Toplam yüzölçümü 301.340&nbsp;km²<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/it.html İtalya Yüzölçümü] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20110211144943/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/it.html |datetarih=11 February 2011 }} The World Factbook {{İng}}</ref> olan [[İtalya]] topraklarının % 0.1'i (295,1&nbsp;km²){{ref label|IT|g}} Balkan coğrafyası içinde yer alır ancak İtalya, Balkan ülkesi sayılmaz.
 
{| class="wikitable sortable" style="font-size:100%"
87. satır:
| {{ALB}}
| 28.748
| 28.748<ref name="Arnavutluk Verileri">[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html Arnavutluk Verileri] {{Webarşiv|url=https://www.webcitation.org/5mpuVJuEi?url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html |datetarih=17 January 2010 }} The World Factbook {{İng}}</ref>
| 2.831.741
| 2.831.741<ref name="ARnufusu">{{Web kaynağı |url=http://www.instat.gov.al/en/themes/population.aspx |başlık=Censusi i Popullsisë Dhe Banesave Në Shqipëri, Rezultatet Paraprake (2016) |erişimtarihi=17 Ocak 2017 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20130316054551/http://www.instat.gov.al/en/themes/population.aspx |arşivtarihi=16 Mart 2013 |ölüurl=yes }}</ref>
94. satır:
| {{BIH}}
| 51.197
| 51.197<ref name="Bosna">[http://www.bhas.ba/ Agencija za statistiku] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20170804170036/http://www.bhas.ba/ |datetarih=4 August 2017 }} Bosna Hersek Nüfus Enstitüsü 2016</ref>
| 4.613.414
| 4.613.414<ref name=Bosna/>
101. satır:
| {{BGR}}
| 110.879
| 110.879<ref name="Bulgaristan Yüzölçümü">[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/bu.html Bulgaristan Yüzölçümü] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20180203085456/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/bu.html |datetarih=3 February 2018 }} The World Factbook {{İng.}}</ref>
| 7.351.234
| 7.351.234<ref name="BUL">{{Web kaynağı |url=http://epp.eurostat.ec.europa.eu/tgm/table.do?tab=table&language=en&pcode=tps00001&tableSelection=1&footnotes=yes&labeling=labels&plugin=1 |başlık=Eurostat "Bulgaristan Nüfusu (1.1.2016)" |erişimtarihi=16 Mart 2010 |arşivurl=https://www.webcitation.org/616H7Ci44?url=http://epp.eurostat.ec.europa.eu/tgm/table.do?tab=table |arşivtarihi=21 Ağustos 2011 |ölüurl=no }}</ref>
108. satır:
| {{HRV}}
| 31.009 (% 54,8){{ref label|HR|c}}
| 56.594<ref name=Hr>[http://www.dzs.hr/ Popis stanovništva, kućanstava i stanova 2011] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20171113141928/https://www.dzs.hr/ |datetarih=13 November 2017 }} Hırvatistan Devlet İstatistik Enstitüsü {{Hr icon}}</ref>
| 1.725.656{{ref label|HR|c}}
| 4.290.612<ref name=Hr/>
115. satır:
| {{MNE}}
| 13.812
| 13.812<ref name="Karadağ Yüzölçümü">[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/mj.html Karadağ Yüzölçümü] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20090912043835/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/mj.html |datetarih=12 September 2009 }} The World Factbook {{İng}}</ref>
| 620.145
| 620.145<ref name="KAR">[http://epp.eurostat.ec.europa.eu/tgm/table.do?tab=table&language=en&pcode=tps00001&tableSelection=1&footnotes=yes&labeling=labels&plugin=1 Karadağ Nüfusu] {{Webarşiv|url=https://www.webcitation.org/616H7Ci44?url=http://epp.eurostat.ec.europa.eu/tgm/table.do?tab=table |datetarih=21 August 2011 }} 2016 Eurostat</ref>
| [[Podgorica]]
|-
| {{KOS}}{{ref label|Kosova|ğ}}
| 10.887
| 10.887<ref name="Kosova Yüzölçümü Bilgisi">[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/kv.html Kosova Yüzölçümü Bilgisi] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20080306223735/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/kv.html |datetarih=6 March 2008 }} The World Factbook {{İng}}</ref>
| 1.733.872
| 1.733.872<ref name="KS-Sayim">[http://epp.eurostat.ec.europa.eu/tgm/table.do?tab=table&language=en&pcode=tps00001&tableSelection=1&footnotes=yes&labeling=labels&plugin=1 2016 Nüfus Bilgisi] {{Webarşiv|url=https://www.webcitation.org/616H7Ci44?url=http://epp.eurostat.ec.europa.eu/tgm/table.do?tab=table |datetarih=21 August 2011 }} Kosova İstatistik Kurumu '''Not:''' 2016 nüfus sayımında Kosova'nın kuzey kesimindeki [[Zubin Potok]], [[Leposaviç]], [[Zveçan]] ve [[Mitroviça#.C4.B0ki Kesimli .C5.9Eehir: Mitrovi.C3.A7a|Mitroviça'nın kuzeyi]] belediyeleri sayıma katılmamıştır. Nüfus rakamında bu belediyeler yoktur.</ref>
| [[Priştine]]
|-
| {{HUN}}
| 15.570 (% 6,5){{ref label|HU|ç}}
| 238.391<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/hu.html Macaristan Yüzölçümü] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20090610082839/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/HU.html |datetarih=10 June 2009 }} The World Factbook {{İng}}</ref>
| 971.643{{ref label|HU|ç}}
| 21.498.616<ref name=HUN>1 Ocak 2009 {{Hu icon}}</ref>
136. satır:
| {{MKD}}
| 25.713
| 25.713<ref name="mfa.gov.mk">[http://www.mfa.gov.mk/default1.aspx?ItemID=244 Makedonya Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20081114151605/http://www.mfa.gov.mk//default1.aspx?ItemID=244 |datetarih=14 November 2008 }} 2002 Bilgileri (2,022,547) {{Mk icon}}</ref>
| 2.052.722
| 2.052.722<ref name="MAK">[http://epp.eurostat.ec.europa.eu/tgm/table.do?tab=table&language=en&pcode=tps00001&tableSelection=1&footnotes=yes&labeling=labels&plugin=1 "Makedonya Temel Göstergeler" (01.01.2016)] {{Webarşiv|url=https://www.webcitation.org/616H7Ci44?url=http://epp.eurostat.ec.europa.eu/tgm/table.do?tab=table |datetarih=21 August 2011 }} Makedonya Devlet İstatistik Enstitüsü {{Mk icon}}</ref>
| [[Üsküp]]
|-
| {{SRB}}
| 55.965 (% 72,2){{ref label|SR|d}}
| 77.474<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ri.html Serbia] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20140209210831/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ri.html |datetarih=9 February 2014 }} The World Factbook {{İng}}</ref>
| 5.207.777{{ref label|SR|d}}
| 7.120.666<ref name=SRnufusu>[http://media.popis2011.stat.rs/2011/prvi-rezultati.pdf Попис Становништва, Домаћинстава и Станова у Републици Србији 2011, Први Резултати, s. 15.] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20120425074037/http://media.popis2011.stat.rs/2011/prvi-rezultati.pdf |datetarih=25 April 2012 }} Sırbistan Cumhuriyeti İstatistik Ofisi {{Sr icon}}</ref>
| [[Belgrad]]
|-
| {{SVN}}
| 5.421 (% 26,7){{ref label|SL|e}}
| 20.273<ref>[http://europa.eu/abc/european_countries/eu_members/slovenia/index_en.htm Slovenya Yüzölçümü] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20100516164231/http://europa.eu/abc/european_countries/eu_members/slovenia/index_en.htm |datetarih=16 May 2010 }} Europa {{İng}}</ref>
| 299.644{{ref label|SL|e}}
| 2.056.262<ref name=SLOnufusu>[http://www.stat.si/eng/novica_prikazi.aspx?id=5087 Population by groups and sex, Slovenia, 1 July 2012] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20121113204259/https://www.stat.si/eng/novica_prikazi.aspx?ID=5087 |datetarih=13 November 2012 }} Slovenya Cumhuriyeti İstatistik Ofisi {{İng}}</ref>
| [[Ljubljana]]
|-
159. satır:
| 783.562<ref>[[Türkiye|Türkiye Cumhuriyeti Yüzölçümü]]</ref>
| 10.434.511{{ref label|TC|f}}
| 74.724.269<ref name=TCnufusu>[http://rapor.tuik.gov.tr/reports/rwservlet?adnksdb2&ENVID=adnksdb2Env&report=wa_turkiye_il_koy_sehir.RDF&p_kod=1&p_yil=2011&p_dil=1&desformat=html Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) Veri Tabanı (2011)] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20120804061407/http://rapor.tuik.gov.tr/reports/rwservlet?adnksdb2&ENVID=adnksdb2Env&report=wa_turkiye_il_koy_sehir.RDF&p_kod=1&p_yil=2011&p_dil=1&desformat=html |datetarih=4 August 2012 }} Türkiye İstatistik Kurumu</ref>
| [[Ankara]]
|-
| {{GRC}}
| 131.957
| 131.957<ref name="Yunanistan Yüzölçümü Bilgisi">[http://www.interkriti.org/greece.htm Yunanistan Yüzölçümü Bilgisi] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20100329230018/http://www.interkriti.org/greece.htm |datetarih=29 March 2010 }} Interkriti {{İng}}</ref>
| 11.305.118
| 11.305.118<ref name="YUN">[http://epp.eurostat.ec.europa.eu/tgm/table.do?tab=table&language=en&pcode=tps00001&tableSelection=1&footnotes=yes&labeling=labels&plugin=1 Yunanistan Nüfus Bilgisi (1.1.2016)] {{Webarşiv|url=https://www.webcitation.org/616H7Ci44?url=http://epp.eurostat.ec.europa.eu/tgm/table.do?tab=table |datetarih=21 August 2011 }} Eurostat {{İng}}</ref>
| [[Atina]]
|-
185. satır:
 
=== Antik Yunan ve Makedonya Krallığı dönemleri ===
Çeşitli Yunan şehir devletleri, milattan önceki yüzyıllarda Balkanlar'ın özellikle Ege ve Adriyatik kıyıları ile civarında hüküm sürmüştür. MÖ 500 sonrasında bu şehir devletlerine [[Atina]] ve [[Sparta]] liderlik etmiştir. Ancak bu dönemde şehirler doğudan fetih ve işgal amacıyla gelen güçlü [[Pers İmparatorluğu]]'nun baskısıyla karşılaşmışlardır. Bu mücadele şehir devletlerinin kültürel olarak zirveye ulaşacakları, felsefi gelişme yaratan iki yüzyılın oluşmasına yol açmıştır. Bu kültürel gelişkinlik, Avrupa'nın iki bin yıllık tarih sürecini beslemiştir. Şehir devletlerindeki bu ferah dönemini, Yunan şehir devletlerinin başka güçler tarafından ele geçirildiği aralıksız savaşlar takip etmiştir.<ref name=TimeMaps>[http://www.timemaps.com/history/ancient-greece-200bc Greece and the Balkans (200 BC)] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20121207053739/http://www.timemaps.com/history/ancient-greece-200bc |datetarih=7 December 2012 }} TimeMaps {{İng}}</ref>
 
[[Dosya:Napoli BW 2013-05-16 16-24-01.jpg|thumb|sağ|[[İssos Savaşı]] sırasında [[Büyük İskender]] ve atı [[Bukefalos]]]]
213. satır:
 
==== Balkanlar'da hareketlilik ====
550'lerin ortalarında [[I. Justinianus]], Balkan sahasındaki birçok kesimde zaferler elde etti, Slavlar ve Gepidler üzerinde hâkimiyet kurdu. 559'da imparatorluk [[Kutrigurlar|Kutrigur]] ve [[Slavlar]]ın büyük istilalarıyla karşılaştı. Slav istilası 545, 577, 580, 586 yıllarında gerçekleşti ve [[Selanik|Thessalonikē]] muhitinde kalabalık bir Slav kolonisi oluştu.<ref name=Rastko1>[http://www.rastko.rs/arheologija/delo/13047 Đorđe Janković, The Slavs in the 6th century North Illyricum] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20130123101219/http://www.rastko.rs/arheologija/delo/13047 |datetarih=23 January 2013 }} {{İng}}</ref><ref>Cambridge Medieval Encyclopedia, Volume II. {{İng}}</ref> Heraclius zamanında çeşitli Slav kabileleri Balkanlar'ın kuzeyinde ve batısında (Dalmaçya, Hırvatistan, Sırbistan) yeniden yerleştiler.<ref>[http://archive.org/stream/earlyhistoryofsl00consrich#page/n9/mode/1up Constantine Porphyrogennetos, (Editör: J. B. Bury), The Early History of the Slavonic Settlements in Dalmatia, Croatia, Serbia, De Administrando Imperio, Chapters 29-36, London 1920, s. vi.] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20121017075445/http://archive.org/stream/earlyhistoryofsl00consrich#page/n9/mode/1up |datetarih=17 October 2012 }} {{İng}}</ref> I. Justinianus, başkomutan [[Belisarius]]'u çağırıp, yeni Hun akınını durdurdu. Tuna birliklerinin güçlendirilmesi [[Kutrigur]] [[Hunlar]]ının anlaşma yapmasına sebep oldu.<ref>[http://books.google.bg/books?id=xDNv6qZ_I-IC&dq=The+Emperor+Justinian+and+the+Byzantine+Empire James Evans, Allan Stewart, The World of Late Antiquity, The Emperor Justinian and the Byzantine Empire, Greenwood Publishing Group, 2005] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20121101151538/http://books.google.bg/books?id=xDNv6qZ_I-IC&dq=The+Emperor+Justinian+and+the+Byzantine+Empire |datetarih=1 November 2012 }} ISBN 0-313-32582-0 {{İng}}</ref><ref>[http://www.jstor.org/stable/41219761 Alexander Sarantis, War and Diplomacy in Pannonia and the Northwest Balkans during the Reign of Justinian: The Gepid Threat and Imperial Responses, Dumbarton Oaks Papers (Washington, DC: Dumbarton Oaks, Trustees for Harvard University), 2009, 63: s. 15-40.] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20160419021829/http://www.jstor.org/stable/41219761 |datetarih=19 April 2016 }} {{İng}}</ref> 582'de [[Avarlar]], ünlü Balkan kalelerinden Sirmium'u ele geçirdi. Bu süreçte Slavlar da Tuna boyunca çeşitli gedikler açtılar. [[Mauricius|İmparator Mauricius]], 602 yılı ile beraber [[Mauricius'un Balkan seferleri|Balkan topraklarındaki başarılı seferleri]] ile Avar ve Slavları [[Tuna]]'nın ötesine püskürttü.<ref>Andrew Louth, The Byzantine Empire in the Seventh Century, In Paul Fouracre and Rosamond McKitterick. The New Cambridge Medieval History (Volume I). Cambridge: Cambridge University Press, 2005 ISBN 0-521-36291-1.</ref><ref>[http://www.byzsym.org/index.php/bz/article/view/649/567 Μαρία Νυσταζοπουλου-Πελεκιδου, Συμβολὴ εἰς τὴν χρονολόγησιν τῶν Ἀβαρικῶν καὶ Σλαβικῶν ἐπιδρομῶν ἐπὶ Μαυρικίου (582-602) (μετ' ἐπιμέτρου περὶ τῶν Περσικῶν πολέμων)] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20120627021404/http://www.byzsym.org/index.php/bz/article/view/649/567 |datetarih=27 June 2012 }} {{Gr icon}}</ref>
 
Bu dönem Avar, Slav gibi Balkan topraklarında yayılım yapan boylarla Doğu Roma idaresi arasında mücadelelerle devam etti. Bulgarlar, 670 yılında [[Hazarlar]]ın varışları sırasında Tuna'nın güneyine geçti ve 680 yılında onları püskürtmek için gelen Doğu Roma ordusu bozguna uğradı. Sonraki yıl [[IV. Konstantinos]], [[Bulgar hükümdarların listesi|Bulgar Hanı]] [[Kağan Asparuh|Asparuh]] ile antlaşma imzalamış, [[Birinci Bulgar İmparatorluğu|Bulgar devleti]] bağımsızlık kazanmıştır. Böylece, bu devlet altındaki Slav kabileleri de Doğu Roma egemenliğinden çıkmıştır.<ref>[http://books.google.com.tr/books?id=pSHmT1G_5T0C&hl=tr John Haldon, Byzantium in the Seventh Century: The Transformation of a Culture, Cambridge: Cambridge University Press, 1990] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20130128041622/http://books.google.com.tr/books?id=pSHmT1G_5T0C&hl=tr |datetarih=28 January 2013 }} ISBN 0-521-31917-X. {{İng}}</ref>
 
==== İç savaş ve son yıllar ====
Doğu Roma için 1300'lerin ortasında yeni ve derin etkisi olan olumsuzluklar peyda olmuştur. [[III. Andronikos]]'un ölümü sonrasında yaşanan ve [[Bizans İç Savaşı (1341-1347)|6 yıl süren iç savaş]] (1341-1347) imparatorluğu harap etmiştir. Zorlaşan kontrol sebebiyle Sırp çarı [[Stefan Dušan]] imparatorluk topraklarının büyük kısmını almış ve kısa süre ayakta kalabilen [[Sırp İmparatorluğu]]'nu kurmuştur. Doğu Roma idaresi kendi sıkıntılarıyla uğraşırken [[Osmanlı Türkleri]] yayılan [[Sırplar]]ı yenmiş ve devletlerini [[Osmanlı İmparatorluğu]] toprakları katmış, egemenlik sağlamıştır. [[I. Kosova Muharebesi]] sonucunda da Balkan topraklarının büyük kısmı Osmanlı egemenliğine geçmiştir.<ref>[http://books.google.com.tr/books?id=Z6-kHUyyUIsC&hl=tr Stephen W. Reinert, Fragmentation (1204–1453), In Cyril Mango. The Oxford History of Byzantium. Oxford: Oxford University Press, 2002, s. 268, 270.] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20130128041619/http://books.google.com.tr/books?id=Z6-kHUyyUIsC&hl=tr |datetarih=28 January 2013 }} ISBN 0-19-814098-3. {{İng}}</ref>
 
=== Peçenek ve Kuman Türk boyları ===
263. satır:
{{Ana|İstanbul'un Fethi}}
 
Balkan tarihinde etkisi olan olaylardan birisi [[Konstantinopolis]] (İstanbul) şehrinin Osmanlı Türkleri tarafından fethedilmesidir. Bu etki [[Doğu Roma İmparatorluğu]]'nun yıkılışını getirmiş,<ref>Middle Ages, Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003 {{İng}}</ref> Balkan topraklarında sadece [[Mora]]'daki despotluk ve (Asya'daki) [[Trabzon İmparatorluğu]] birkaç yıl daha hüküm sürmüştür. Konstantinopolis şehrinin düşüşünün geniş kapsamlı sonuçları vardır çünkü bunun sonucunda Osmanlı Türkleri, Balkanlar'daki durumlarını tam olarak sağlamlaştırdılar ve artık onların Avrupa'daki fetihlerini, 1683 yılına dek ([[Viyana]]'da) hiçbir şey durduramadı.<ref>Робер Мантран, Историја Османског царства, Клио Београд 2002 {{Sr icon}}</ref><ref>[http://historymedren.about.com/cs/byzantinestudies/a/forgotten.htm Melissa Snell, The Forgotten Empire, About.com Guide] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20121118230237/http://historymedren.about.com/cs/byzantinestudies/a/forgotten.htm |datetarih=18 November 2012 }} {{İng}}</ref>
 
İstanbul'un fethi, 29 Mayıs 1453 tarihinde [[Doğu Roma İmparatorluğu]]'nun başkenti Konstantinopolis'in, [[Fatih Sultan Mehmet]] önderliğindeki [[Osmanlı ordusu]] tarafından alınmasıdır. Daha sonra şehir [[Osmanlı İmparatorluğu]]'na başkentlik yapmıştır. İstanbul'un fethi ile 1058 yıllık Doğu Roma İmparatorluğu sona ermiş, [[Orta Çağ]] kapanıp [[Erken Çağdaş Dönemi|Yeni Çağ]] süreci başlamıştır.
310. satır:
Soğuk Savaş döneminde Balkanlar'daki ülkeler, [[Sovyetler Birliği|Sovyetler]] destekli komünist yönetimlerin hâkimiyetinde olmuştur.
 
Bu dönemde Balkanlar'da [[Komünizm|komünist]]-[[Sosyalizm|sosyalist]] idareler altındaki ülkelerde milliyetçilik ortadan kalkmamıştı. 1984 yılında [[Todor Jivkov]]'un idaresindeki komünist [[Bulgaristan]]'da [[Türkler]] üzerine çok sert asimilasyon ve caydırma politikaları uygulanmıştır. O dönemde Bulgaristan nüfusunun çok ciddi bir bölümünü oluşturan Türklere, isim değiştirme, din değiştirme, [[Türkçe]] konuşma yasağı, zorunlu göç ettirme, işkence vb. yöntemlerle asimilasyon politikalarına girişilmiştir. Jivkov yönetimine karşı gelen Türkler, işlerini, eğitim haklarını ve hatta yaşamlarını kaybetmişlerdir. Bu dönemde baskılardan kaçmak için çeşitli yollarla [[Türkiye]]'ye doğru milyonları oluşturan bir Türk göçü yaşanmıştır. Diğer birçok Balkan ülkesinde olduğu gibi, Bulgaristan'da da camiler kapatılmış, İslami gereklerin yaşanmasına izin verilmemiştir. 1989'da devletin ağır politikalarına karşı koyan Türkler içinde 300.000'in çok üzerinde bir kesim ülkeden sürgün edilmiştir.<ref>[http://users.erols.com/mwhite28/warstat3.htm 20. Yüzyıldaki İkincil Savaş ve Zulüm] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20090506031637/http://users.erols.com/mwhite28/warstat3.htm |datetarih=6 May 2009 }} {{İng}}</ref>
 
Soğuk Savaş döneminde [[Josip Broz Tito]] yönetimindeki [[Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti]] (1948) ve [[Arnavutluk]] (1961) devletleri [[Sovyetler Birliği]] ile ayrı düştü. Bulgaristan ile birleşme fikirlerini geri çeviren Yugoslavya yönetimi, kısa bir zaman sonra kurulan [[Bağlantısızlar Hareketi]]'ne katılmıştır. Arnavutluk ise [[Çin|Komünist Çin]] ile kurulan ilişkilerin de etkisiyle dünyadan soyutlanmış, içe kapanık bir ülke hâlini almıştır. Bu dönemde Arnavutluk, [[Enver Hoca]] idaresinde katı bir rejim altında olmuştur.
372. satır:
20. yüzyılda Balkanlar'daki devletlerin gelişimleri kısım kısım farklı bir süreç izlemiştir. Yunanistan, 1952'den beri [[NATO]]'nun ve 1981'den beri de [[Avrupa Birliği]]'nin üyesidir. Yunanistan ayrıca, [[Eurozone]] ve [[Batı Avrupa Birliği]]'nin de üyesidir. Slovenya 2004'ten beri Avrupa Birliği'ne üyedir. Bulgaristan ve Romanya da 2007'de Avrupa Birliği bünyesine katılmışlardır. Türkiye, 1963'te Avrupa Birliği üyeliği için başvurmuş, 2005'te de üyelik görüşmelerine başlama hakkı elde etmiştir. Hırvatistan ve Makedonya, 2005 yılında Avrupa Birliği üyeliğine adaylık statüsü kazanmıştır. Karadağ ve Sırbistan da Avrupa Birliği üyeliği konusunda girişimleri olan diğer Balkan ülkelerinden biridir.
 
17 Ekim 2007 tarihinde Hırvatistan, 2008-2009 süreci için [[Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi]] geçici üyeliğine kabul edilmiştir. 2004 yılında Bulgaristan, Romanya ve Slovenya devletleri [[NATO]]'ya üye olmuşlardır. 2006 yılında Karadağ, [[Sırbistan-Karadağ]] federasyonundan ayrılmıştır. Bu ayrılık, birçok dünya devletinde Balkanlar'da yeni siyasi ve sosyal sıkıntıların sebebi olarak düşünülmüş olsa da herhangi bir sıkıntı yaratmamıştır. [[Kosova]], 17 Şubat 2008 tarihinde tek taraflı olarak Sırbistan'dan bağımsızlığını ilan etmiştir. Bağımsızlık ilanı sonrasında, en son Afrika ülkesi olan [[Çad]] 2 Haziran 2012 tarihinde Kosova'nın 17 Şubat 2008'de tek taraflı olarak ilan ettiği bağımsızlığını resmen tanıyan 91. ülke olmuştur. 2 Haziran 2012 itibarıyla, Kosova Cumhuriyeti, 91 ülke tarafından tanınan bir cumhuriyettir. Bu tanıma süreci sürekli gelişerek devam edecek bir seyir izlemektedir.<ref>[http://www.kosovothanksyou.com/ Kosovathanksyou.com] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20110222064427/http://www.kosovothanksyou.com/ |datetarih=22 February 2011 }} Kosova Cumhuriyeti'nin uluslararası tanınmasına dair internet sitesi {{İng}}</ref> Arnavutluk ve Hırvatistan, 1 Nisan 2009 tarihinde NATO'ya katılmışlardır.
 
Balkanlar'ın 19. yüzyıldaki son dalgalanmalar devrine girmesi, Birinci ve İkinci Balkan Savaşı'nı hazırlamış ve bu savaşlar sonucunda, Osmanlı İmparatorluğu'nun egemenliği ortadan kalkmıştır. Bu süreçlerde ciddi zararlardan birini Balkan Türkleri yaşamışlardır. Balkan Savaşları'nın yüz yılı civarında, Balkanlar'daki Türk nüfusu çok ciddi bir kayba uğramış, Türkleri azınlık hâline getiren süreçler yaşanmıştır. Bugün Türkler Balkanlar'da (Türkiye toprakları hariç tutulursa); Sırbistan'da % 0,26<ref>[http://webrzs.stat.gov.rs/WebSite/repository/documents/00/00/23/21/03_STANOVNISTVO.pdf Становништво, Према Старости И Полу (Општине у Србији, 2010)] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20110409090944/http://webrzs.stat.gov.rs/WebSite/repository/documents/00/00/23/21/03_STANOVNISTVO.pdf |datetarih=9 April 2011 }} Sırbistan İstatistik Enstitüsü {{Sr icon}} ''Not:'' 2010 yılı Sırbistan resmî belgesinde, Arnavutlar, Boşnaklar, Goralılar gibi İslam inancına mensup grupların yanında “Müslümanlar” (''Муслимани'') başlığı altında gösterilmiştir. ''bk.: Становништво, s. 60.</ref>; [[Kosova]]'da %4,5<ref name=Goltz>[http://www.pacificnews.org/jinn/stories/5.10/990520-turks.html Thomas Goltz, Minority Within a Minority- For Ethnic Turks, Serbian War is Another Chapter in a 600 Year Old Story (05-20-99)] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20110515065338/http://www.pacificnews.org/jinn/stories/5.10/990520-turks.html |datetarih=15 May 2011 }} {{İng}}</ref><ref>[http://www.balkanincileri.gen.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=133:kosovaturk&catid=45:yazi&Itemid=67 Can Karpat, Kosovalı Türkler] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20110904225450/http://www.balkanincileri.gen.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=133:kosovaturk&catid=45:yazi&Itemid=67 |datetarih=4 September 2011 }} Balkan İncileri</ref>; Makedonya'da %3,9 ila % 9,8<ref>[http://www.stat.gov.mk/pdf/kniga_13.pdf 2002 nüfus sayımı sonuçları] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20070708073549/http://www.stat.gov.mk/pdf/kniga_13.pdf |datetarih=8 July 2007 }} Makedonya Cumhuriyeti Devlet İstatistik Enstitüsü {{Mk icon}} {{İng}}</ref><ref>Fred Abrahams, A Threat to "Stability": Human Rights Violations in Macedonia, Human Rights Watch, 1996 ISBN 1564321703</ref><ref>[http://www.ucl.ac.uk/mariecuriesocanth/research_files/Poster_Oustinova.pdf Galina Oustinova-Stjepanovic, Religion and Politics of Sufi Turks in Macedonia A pre-field proposal, University College London, London 2008] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20121014222122/http://www.ucl.ac.uk/mariecuriesocanth/research_files/Poster_Oustinova.pdf |datetarih=14 October 2012 }} {{İng}}</ref>; Yunanistan'da (Batı Trakya ve Ege Adaları'nda) % 2 dolayında<ref>[http://www.ethnologue.com/show_country.asp?name=GR Languages of Greece: “Turkish”] {{Webarşiv|url=https://www.webcitation.org/6HtUo60Kk?url=http://www.ethnologue.com/country/GR |datetarih=5 July 2013 }} Ethnologue</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://www.atam.gov.tr/index.php?Page=DergiIcerik&IcerikNo=770 |başlık=Doç.Dr. İlker Alp, Batı Trakya Türkleri, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Sayı 33, Cilt: XI, Kasım 1995 |erişimtarihi=28 Eylül 2012 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20111210154843/http://www.atam.gov.tr/index.php?Page=DergiIcerik&IcerikNo=770 |arşivtarihi=10 Aralık 2011 |ölüurl=no }}</ref>; Bulgaristan'da alt sınır olarak % 9,5<ref>[http://bulgarian.name/blogcategory/naselenie-bolgarii/naselenie-bolgarii/ Bulgaristan nüfusu] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20110607040156/http://bulgarian.name/blogcategory/naselenie-bolgarii/naselenie-bolgarii/ |datetarih=7 June 2011 }} Население Болгарии {{Rus}}</ref><ref>[http://www.nsi.bg/Census/Ethnos.htm 2001 Bulgaristan 2001 nüfus sayımı sonuçları] {{Webarşiv|url=https://archive.is/20120527041503/http://www.nsi.bg/Census/Ethnos.htm |datetarih=27 May 2012 }} Население към 01.03.2001 г. по области и етническа група {{Bg icon}}</ref>; Balkanlar'ın uçlarındaki Romanya'da % 1 dolayına<ref name=Merkez>[http://www.edrc.ro/recensamant.jsp?regiune_id=0&judet_id=0&localitate_id=0 Structura etno-demografică pe arii geografice] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20190119100346/http://www.edrc.ro/recensamant.jsp?regiune_id=0&judet_id=0&localitate_id=0 |datetarih=19 January 2019 }} Etnokültürel Çeşitlilik Kaynak Merkezi {{Ro icon}}</ref><ref name="Phinnemore 2006 loc=157">{{Harvnb|Phinnemore|2006|loc=157}}.</ref><ref>{{Harvnb|Constantin|Goschin|Dragusin|2008|loc=59}}.</ref> civarlarında bir nüfus oranlarındadırlar. Osmanlı devrinde birçok bölgede nüfus oranı olarak üstün olan Türk nüfusunun büyük kısmı, 1912 yılı civarıyla beraber hızla Türkiye'ye akmıştır.<ref>Ahmet Halaçoğlu, Balkan Harbi Sırasında Rumeli'den Türk Göçleri, Türk Tarih Kurumu, Ankara 1995 ISBN 975-16-0606-3</ref><ref>Nedim İpek, Rumeli'den Anadolu'ya Türk Göçleri, Türk Tarih Kurumu, Ankara 1999 ISBN 9751605962</ref>
 
Bosna-Hersek, Osmanlı Devleti'nden 19. yüzyıl sonlarında ani bir ilhakla koparılıp Avusturya-Macaristan'a dâhil edilmişti. Bu süreçten günümüze dek Bosna-Hersek ve [[Boşnaklar]], oturmuş bir sisteme ve düzene sahip olamamışlardır. Son Yugoslavya savaşındaki katliamların yaralarını bugün bile sarmaya çalışan ülke, yasal olarak iki; fiilen üç parçalı bir idari yapıdadır. Sırbistan, Yugoslavya kurulana dek, Osmanlı devrinden beri büyüyegelen bir devlet yapısı hâlinde olmuştu. Yugoslavya'nın parçalanması ile yaşanan süreçler sonucunda kendi içinde yaşanan son çatışmalar ve savaşlarla şu an, en küçük sınırlarına yaklaşmıştır. Kuzeyindeki [[Voyvodina]] özerk bölgesi de bağımsız olur ise Sırbistan, Osmanlı İmparatorluğu'nda bağımsızlığını ilan ettiği dönemdeki sınırlarına çekilmiş, ilk sınırlarına geri dönmüş olacaktır. Karadağ, Yugoslavya'nın parçalanması akabinde Sırbistan ile hareket etmişti. Son süreçte bağımsızlığına kavuşarak yeni bir devlet oldu. Hâlihazırda, ülke olarak oturma evresindedir. Son bağımsız ülke [[Kosova]], dünya siyaset arenasında lobiler arası çalışmalarla kalıcı bir konum elde etme çabasındadır. Bu son süreçte Sırbistan ve onun ardındaki Ortodoks camia ile Batı dünyası ve Türkiye, iki ayrı kutup gibidirler.
 
Yunanistan, kuzeybatı kısımlarındaki ''Arnavut azınlık'' ve kuzeydoğusuyla adalarındaki ''Türk azınlık'' ile, kuruluşundan itibaren mücadele içindedir. Kuruluşundan itibaren Türkleri sürekli kontrol altında tutmakta ve anayasal olarak da kabul etmemektedir (Türk yerine Müslüman Helen tabiri).<ref>Prof. Dr. İlker Alp, Pomak Türkleri (Kumanlar-Kıpçaklar), Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınları: 2008/2</ref> [[Batı Trakya]]'nın [[Lozan Antlaşması]] ile resmen Yunanistan'a bırakıldığı günden beri Batı Trakya Türk Azınlığı (BTTA)'nı Türkiye'nin Yunan topraklarındaki doğal uzantısı olarak gören Yunan yönetimleri Azınlık'ı potansiyel bir tehdit ve tehlike olarak değerlendirmişler; bu çerçevede şekillendirdikleri Azınlık politikalarıyla da BTTA'nı göçe zorlamak, bu mümkün olmadığı takdirde de Türk toplumunu asimile etmek hedeflerini gütmüşlerdir. Batı Trakya Türk Azınlığı 1920'li yıllarda Batı Trakya nüfusunun %65'ini oluştururken, günümüzde bu oran %30'lara gerilemiştir.<ref>[http://www.mfa.gov.tr/bati-trakya-turk-azinligi.tr.mfa Batı Trakya Türk Azınlığı] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20140903075849/http://www.mfa.gov.tr/bati-trakya-turk-azinligi.tr.mfa |datetarih=3 September 2014 }} Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı resmî internet sitesi</ref> Ülkedeki çeşitli olumsuz politik çalışmalar yurt dışına göçe sebep olmuş, Yunanistan'daki Türk nüfusu azalmıştır. Aynı şekilde, Kuzeybatıda Arnavutluk sınırlarındaki Arnavut nüfus konusunda da bazı politik sıkıntılar vardır.
 
Bulgaristan yönetimi, 1980'lerde ülkede azımsanmayacak bir nüfus oranına sahip Türklerle şiddet, asimilasyon gibi yöntemlerle uğraşmış, bu nüfusun haklardan mahrumiyetine veya göç etmesine (Türkiye'ye) sebep olmuştur. [[Avrupa Birliği]] tam üyeliği gibi 2000'li yılların süreciyle beraber, ülkedeki Türk nüfus biraz rahatlamış gibidir.
406. satır:
| style="text-align:center" | {{Nts|23726}}
| style="text-align:center" | {{ref label|TC|f}}
| style="text-align:center" | {{Nts|11224439}}{{ref label|TC|f}}<ref>http://www.nufusu.com/ {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20161119061035/http://www.nufusu.com/ |datetarih=19 November 2016 }} 2016 Edirne Kırklareli Tekirdağ tamamı İstanbul Avrupa Yakası ve Çanakkale Avrupa Yakası nüfusunu içerir.</ref>
|-
| align=“left” | {{bayraksimge|Bulgaristan}} [[Bulgaristan]]
583. satır:
 
=== Din ===
Bölgenin yerleşik dinleri [[Hristiyanlık]] ([[Ortodoks]] ve [[Katolik]]) ve [[İslam]] dinleridir.<ref>[http://www.oup.com/us/catalog/general/subject/HistoryWorld/European/EasternEurope/?view=usa&ci=9780199213917 Robin Okey, Taming Balkan Nationalism, The Habsburg 'Civilizing Mission' in Bosnia 1878-1914, Oxford] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20121120121704/http://www.oup.com/us/catalog/general/subject/HistoryWorld/European/EasternEurope/?view=usa&ci=9780199213917 |datetarih=20 November 2012 }} {{İng}} ISBN13: 9780199213917 ISBN10: 0199213917</ref> En kalabalık din grubunu Ortodokslar oluşturur. Yunanlar, Sırplar, Bulgarlar, Rumenler, Makedonlar ve Karadağlılar Ortodoks kilisesine bağlıdırlar. Arnavutlar içinde küçük ir kesim de Ortodoks inancı içindedir. Balkanlar’da ikinci büyük din grubunu Müslümanlar oluşturur. Türkler, Arnavutlar (Büyük kısmı), Boşnaklar, Pomaklar, Goralılar, Tatarlar da bölgede Müslüman inancına sahip gruplardır. Üçüncü din grubunu Katolikler oluşturur. Bu inanç grubuna Macarlar, Slovenler, Hırvatlar dâhildir. Arnavutlar arasında da Katolik vardır.<ref name=IA27>İslam Ansiklopedisi (Türkiye Diyanet Vakfı), Cilt 5, s. 27.</ref> Sözü edilen büyük ve yaygın dinler dışında [[Yahudilik]], bölgede bazı küçük kesim veya yerleşim yerlerinde inanırlara sahiptir.
 
Hristiyanlığın Ortodoks kolu Balkanlar’ın birçok ülkesinde yaygındır. Bu yaygınlık özellikle yarımadanın güneyinde ve doğusunda daha yoğundur. Bazı ülkelerde de bir kesimin dinidir. En büyük din grubu Ortodoks olan ülkeler şunlardır:
621. satır:
[[Dosya:History of NATO enlargement.svg|thumb|sağ|250px|2000’lerde Balkan ülkelerinin üye olduğu [[NATO]]’nun Avrupa’daki genişleme tarihi]]
 
Günümüzde Balkan ülkelerinin tümü [[cumhuriyet]]tir. Ancak, [[II. Dünya Savaşı]]’na kadar [[Türkiye]] dışında kalan ülkelerin tamamı monarşi ile yönetilmişlerdir. Romanya ve Bosna-Hersek [[yarı başkanlık sistemi]]ne, diğer ülkeler [[parlamenter cumhuriyet]]tirler. Bütün ülkelerde açık [[serbest piyasa ekonomisi]] hâkimdir.<ref name=IMF>[http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2011/02/weodata/weorept.aspx?sy=2009&ey=2016&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=914%2C962%2C943%2C963%2C918%2C960%2C968%2C942%2C961%2C174%2C186%2C967&s=PPPPC&grp=0&a=&pr1.x=41&pr1.y=12 Report for Selected Countries and Subjects, IMF, 2009-2016] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20180702150744/http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2011/02/weodata/weorept.aspx?sy=2009&ey=2016&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=914%2C962%2C943%2C963%2C918%2C960%2C968%2C942%2C961%2C174%2C186%2C967&s=PPPPC&grp=0&a=&pr1.x=41&pr1.y=12 |datetarih=2 July 2018 }} {{İng}}</ref>
 
Slovenya, Hırvatistan ve Yunanistan’da 12.000 $ üstü gelir, diğer ülkelerde 4.000 -12.000 $ dolayı gelir söz konusudur. Balkan ülkelerinin çoğu, daha önceleri [[Doğu Bloku]] sisteminde bir ekonomik yapıya sahiptiler. [[Türkiye]] yıldan yıla artan bir ekonomik gelişme göstermiştir. Sadece [[Yunanistan]] ekonomisi 2012 yılında gerilemiştir. Bu ülke ekonomisinin 2013 yılında büyüme gerçekleştireceği düşünülmektedir. Kişi başına düşen [[Gayrısafî yurtiçi hâsıla]] ([[Satın alma gücü paritesi]]) Slovenya ve Yunanistan’da (25 $ üstü) en yüksektir. Bunu Hırvatistan (20 $ üstü); Türkiye, Bulgaristan, Romanya, Karadağ, Sırbistan, Makedonya (10-15 $); Bosna-Hersek, Arnavutluk ve Kosova (10 $ civarı) takip eder.<ref name=IMF/>
 
1980’lerin sonlarında dünyada yaşanan gelişmelere paralel Balkanlar coğrafyasında meydana gelen rejim değişiklikleri ile hem demokrasiye hem de serbest piyasa ekonomisine geçiş yaşanmıştır. Bu tarihe kadar, Batı Avrupa’daki ekonomik kalkınma modelinden farklı bir sisteme sahip olan bölge ülkeleri, bugün temel dış politika hedeflerinden biri hâline gelen [[Avrupa Birliği|AB]]’nin temelleri atılırken de doğal olarak bu yapılanmanın dışında kalmıştır. Rejim değişikliğinin hemen ardından ise yüzlerini Batı’ya dönerek, mevcut devletler sistemindeki yeni yerlerini almışlardır. Bu kapsamda, bölge ülkelerinin geçirdiği değişim ve dönüşüm sürecinde ABD ve AB belirleyici aktörler olarak ön plana çıkmış; [[Uluslararası Para Fonu|IMF]], [[Dünya Bankası]] ve [[NATO]] gibi uluslararası örgütler yoğun bir şekilde kullanılmıştır. Gelinen noktada Balkan ülkeleri, 20 yıllık bir süreç içerisinde hem NATO ve AB üyesi olmuş (veya üyelik yolunda ciddi mesafe kat etmiş); hem de dünya politik ekonomisinde önemli bir jeoekonomik geçiş noktasını temsil etmeye başlamıştır.<ref name=Vatansever>[http://www.usak.org.tr/makale.asp?id=1703 Muzaffer Vatansever, Balkanların Ekonomik Potansiyeli: 20 Yıllık bir Evrim] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20130128034637/http://www.usak.org.tr/makale.asp?id=1703 |datetarih=28 January 2013 }} Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu</ref>
 
Son dönemde bölge ülkelerinin gerek kendi iç ekonomi-politik yapılarının iyileştirilmesinde gerekse dış pazarlara açılmada ciddi adımlar attığı görülmektedir. AB’ye uyum çerçevesinde birçok yasa çıkartılmış ve reformlar gerçekleştirilmiştir. Avrupa’da kurumlar vergisinin en düşük olduğu ülkeler bu coğrafyada yer almaktadır. Henüz AB üyesi olmamalarına rağmen Kosova ve Karadağ para birimi olarak Avro’yu kullanmaktadır. Vergi muafiyetleri, sübvansiyonlar ve bürokrasinin azaltılması gibi devlet tarafından sağlanan teşvikler; ikili ve çok-taraflı serbest ticaret anlaşmaları ve özelleştirmeler bir taraftan yabancı yatırımcıların iştahını kabartırken diğer taraftan da söz konusu ülkelerin ekonomik kalkınması için önemli sıçrama taşlarını oluşturmaktadır. 20. yüzyıl boyunca sürekli çatışmalarla anılmış olan Balkanlar coğrafyası, günümüzde dünya politik ekonomisinin en yeni ve umut vadeden pazarlarını temsil etmektedir. 1990’larda yaşanan rejim değişikliği ile serbest piyasa ekonomisine geçen bu ülkeler, süreç içerisinde hızla gerçekleştirdiği reformlarla yatırımcılar için görece uygun bir zemin sunacak hâle gelmişlerdir. Bu kapsamda, kurumsal yapılanmalarını büyük ölçüde tamamlamış, yatırımcılar karşısındaki bürokrasiyi azaltmış, ticari mevzuatı sadeleştirerek hukuki yapısını bu yönde yeniden düzenlemiştir. İlaveten ikili ve çoklu serbest ticaret anlaşmaları ile vize muafiyeti anlaşmaları imzalama yoluna gitmiştir. Dünyanın ekonomik ağırlık merkezinin yer değiştirdiği günümüzde Balkanlar, jeoekonomik tartışmalar açısından kilit konumda bulunmakta; dolayısıyla bölgenin ekonomik istikrarı büyük bir hinterlandı doğrudan ilgilendirmektedir.<ref name=Vatansever/>
643. satır:
[[Kuzey Makedonya|Makedonya]] ise bölgede yatırımcıları bekleyen önemli bir ekonomik potansiyel barındırmaktadır. Bilhassa Türk yatırımcılar için cazibe merkezi konumunda olan bu ülkede, 250’yi aşkın Türk firma faaliyet göstermektedir.<ref name=Vatansever/>
 
[[Bulgaristan]] ekonomisi, 2012 yılı itibarıyla iyi sayılamayacak bir durumda belirtilmektedir. Bulgar analist Ivan Krastev’e göre, Bulgaristan 20 yıllık büyük umutların ardından [[Yunan hükümeti borç krizi|Yunanistan gibi kötü durumda]] olabilir. Uzun zaman öne ülkede ekonomi ve Avro krizi yaşanmış, işsizlik % 12’nin üstüne çıkmıştı. 2011 yılında Bulgaristan’da yıllık ekonomik büyüme % 1,7 olmuştur. 2008 yılındaki resmî verilere göre ülke ekonomisinin % 30 kadarı kayıt dışıdır ve ülke, Avrupa Birliği’nin en fakir ülkesidir.<ref>[http://www.economist.com/node/21558288 Bulgaria’s economy: In a rough region] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20130116031258/http://www.economist.com/node/21558288 |datetarih=16 January 2013 }} The Economist {{İng}}</ref>
 
Balkanlar’da turizm denildiğinde ilk akla gelen ve bu sektörde en hızlı büyüyen ülkelerden biri olan [[Karadağ]] da son dönemde yatırımcılar açısından oldukça ilgi görmektedir. IMF, Dünya Bankası ve Avrupa Yatırım Bankası üyesi olan, AB, NATO ve Dünya Ticaret Örgütü ile ise üyelik müzakerelerine devam eden bu ülke, son dönemde özellikle ulaştırma projeleri ile dikkat çekmektedir. Bu anlamda ülkenin en büyük yatırım projesi 7 ülkeden geçmesi planlanan Adriyatik-İyonya otoyoludur.<ref name=Vatansever/>
649. satır:
[[Kosova]], uluslararası sistemde tam bir aktör hâline gelememiş ve bu yönüyle devlet inşa sürecini henüz tamamlayamamıştır. Söz konusu durum, ekonomik kalkınmanın önündeki en temel engellerden birini de oluşturmaktadır. Kosova’nın sağlıklı bir şekilde piyasa ekonomisine geçişi, dünya devletleri ile ticaret yapabilmesi ve bu şekilde halkın refahının arttırılması ve yoksulluğun giderilmesi yönündeki uluslararası çabalar devam etmektedir. Tanınma sorunu nedeniyle ekonomik anlamda da izole edilmiş olan Kosova’nın Türkiye ile ticari ilişkileri hayati öneme sahiptir.<ref name=Vatansever/>
 
[[Yunanistan]]’ın yıllık büyümesi Kasım 2012 itibarıyla % -1,8 ve kişi başına düşen GSYİH 21.750 $ olmuştur. Altı yıllık durgunluğunda ülke ekonomisi, 2013 sonu itibarıyla mevcut durumundan da küçük hâle gelecektir.<ref>[http://www.economist.com/news/21566489-greece?zid=309&ah=80dcf288b8561b012f603b9fd9577f0e The world in figures: Greece] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20130220215437/http://www.economist.com/news/21566489-greece?zid=309&ah=80dcf288b8561b012f603b9fd9577f0e |datetarih=20 February 2013 }} The Economist {{İng}}</ref>
 
[[Romanya]]’da iki yıllık (2010-2011) durgunluk ve tasarrufun ardından ülke ekonomisi 2011’in üçüncü çeyreği itibarıyla % 4,4 büyümüştür. Bütün gelirleri, emekli aylıklarını, kiraları, ödeme gücünü geliştirmek için sosyal katılım devam ettirilecektir.<ref>[http://www.economist.com/node/21541402 Romania’s economy: Buckle up] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20121212171938/http://www.economist.com/node/21541402 |datetarih=12 December 2012 }} The Economist {{İng}}</ref>
 
AB’nin 2004 genişlemesi çerçevesinde Birliğe üye olan [[Slovenya]], ekonomik ve ticari ilişkilerini o tarihten bu yana AB’nin Gümrük Birliği politikaları çerçevesinde yürütmektedir. Özellikle makine, elektrik-elektronik ve otomotiv yan sanayinde oldukça gelişmiş bir endüstriye sahiptir. Avrupa pazarlarına yakınlığı ve üretim maliyetlerinin düşük olması ülkeye birçok [[doğrudan yabancı yatırım]]ın gelmesini sağlamaktadır. Ayrıca, diğer Orta Avrupa ülkeleri gibi turizm cenneti olan Slovenya, turistik tesisleri ve kapasitesi ile bu sektörde de iddialı olduğunu göstermektedir.<ref name=Vatansever/>
715. satır:
Balkan ülkelerinin kendisine has coğrafi özelliklerine bağlı olarak turizm yapısı da değişkenlik gösterir. Bölgenin deniz kıyısı, düzlük ve göl alanları en çok yaz döneminde yoğundur. [[Adriyatik Denizi|Adriyatik]] ve [[Ege Denizi|Ege]] muhitinde yer alan [[Slovenya]], [[Hırvatistan]], [[Karadağ]], [[Arnavutluk]], [[Yunanistan]] ülkelerinin sahil yerleri yurt içi ve yurt dışı turizm etkinliklerinin merkez noktalarıdırlar. Deniz ve göl turizmi dışında, yine bölgenin çeşitli ülkelerinde dağ turizmi de yaygındır. Birçok yerde gelişkin kış turizmi alanları, kayak merkezleri vardır.
 
Bölge çapında, ülkelerdeki telefon kulübeleri genellikle jetonlu telefonlardır. Posta servisi yeterlidir. İletişim imkânları Slovenya’da, diğer Balkan ülkelerinden daha iyi durumda. 220 volt AC 50 herz yapısına sahip iki delikli silindirik geçmeli priz, Balkanlar’ın tamamında standarttır. Turistler, seyahat güvenliği açısından Arnavutluk, Kosova ve Makedonya’da çatışma, hırsızlık ve halk kargaşası açısından dikkatli olmalıdırlar. Ayrıca, Slovenya ve Sırbistan’da güvenlik endişesi yaratabilecek durumlar, siyasi konularda alınabilecek sert ve hassas tepkilere ilişkindir.<ref name=emta1>[http://www.emta.org.au/the-balkans The Balkans] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20120825200833/http://www.emta.org.au/the-balkans |datetarih=25 August 2012 }} emta.org.au {{İng}}</ref>
 
=== Kara ulaşımı ===
2000 yılı verilerine göre bölgedeki dokuz ülkede (Arnavutluk, Bosna-Hersek, Bulgaristan, Karadağ, Kosova, Hırvatistan, Makedonya, Romanya, Sırbistan) 140.000 kilometreden fazla ana ve yan yol vardır. 1400&nbsp;km civarı otoyol hattı mevcuttur. Oysa 1970 ve 1980’lerdeki geliştirme çalışmalarına kadar ülke ağları oldukça engebeli idi ve onarım çalışmalarında ciddi yığılmalar vardır.<ref name=IRFSofia>[http://internationaltransportforum.org/IntOrg/ecmt/southeast/pdf/JSbalk00.pdf Jack Short, “Transport in the Balkan Region”] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20120813024410/http://internationaltransportforum.org/IntOrg/ecmt/southeast/pdf/JSbalk00.pdf |datetarih=13 August 2012 }} European Conference of Ministers of Transport, International Road Congress for South Eastern Europe (IRF), Sofia (Bulgaria), 18-20 September 2000 {{İng}}</ref>
 
Trafik yönü sağdan ilerler. [[Slovenya]] ve [[Sırbistan]] genelindeki yol standardı üst düzeydedir. [[Arnavutluk]] ve [[Kuzey Makedonya|Makedonya]]’da belli merkezler arası yollar iyi ancak yol kalitesi yoğun kullanımdan ötürü zayıflamaktadır.<ref name=emta1/> [[Hırvatistan]] kara ulaşımı bakımından orta-üst sayılabilecek bir seviyededir. [[Yunanistan]]’ın kara ulaşımı ağı da geneli bakımından iyi sayılabilir. Kosova’da ana yollar dışındaki karayolları orta seviyededir. Son dönemde yapımına başlanıp Kosova tarafındaki inşaatı hâlen devam eden [[Arnavutluk-Kosova Otoyolu]], Balkanlar’ın bu kesimindeki kara ulaşımına büyük rahatlık getirmiştir. Projenin tamamlanmasıyla [[Arnavutluk]]’taki [[Adriyatik Denizi|Adriyatik]] sahili yakınlarından [[Kosova]] içlerine kadar otoyol ulaşımı sağlanacaktır. Ekim 2012 itibarıyla ulaşım Kosova ortasına ([[Suvareka]] yakınları) kadar sağlanmıştır.
735. satır:
 
=== Hava ulaşımı ===
Balkan çapında yaygın bir havalimanı ağı var olup her ülkede uluslararası havalimanı mevcuttur. Havalimanlarında geliştirilme ihtiyacı görülür.<ref name=IRFSofia/> Bölgedeki birçok havalimanı için geliştirme çalışmaları yapılmıştır. Bunlardan birkaçı Makedonya’da [[Üsküp]] ve [[Ohri]] şehirlerinde gerçekleştirilmiştir. [[Üsküp Havalimanı]] için 2010 yılında Türkiye firması [[TAV]] tarafından başlatılan yenileme 2011 yılında tamamlanmış, havalimanı 8 Eylül 2011 tarihinde operasyonlara başlamıştır.<ref>[http://www.tavhavalimanlari.com.tr/tr-TR/Macedonia/Pages/SkopjeAlexanderTheGreatAirport.aspx Üsküp Büyük İskender Havalimanı] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20121220013241/http://www.tavhavalimanlari.com.tr/tr-TR/Macedonia/Pages/SkopjeAlexanderTheGreatAirport.aspx |datetarih=20 December 2012 }} TAV Havalimanları</ref> [[Ohri Havalimanı]] yenilemesi de Nisan 2011’de tamamlanmıştır.<ref>[http://www.tavhavalimanlari.com.tr/tr-TR/Macedonia/Pages/OhridStPaulAirport.aspx Ohri St. Paul The Apostle Havalimanı] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20121116234527/http://www.tavhavalimanlari.com.tr/tr-TR/Macedonia/Pages/OhridStPaulAirport.aspx |datetarih=16 November 2012 }} TAV Havalimanları</ref> Kosova’daki [[Priştine Uluslararası Havalimanı]] da yenileme kapsamındadır. [[Türkler|Türk]]-[[Fransızlar|Fransız]] konsorsiyumu yüzde 90 Limak ve yüzde 10 Aeroport de Lyon ortaklığı, Mayıs 2010 tarihinde 20 yıl havalimanını işletme sözleşmesi imzaladı. Yatırımların 2012 yılında tamamlanması öngörülüyor.<ref>[http://www.limak.com.tr/index.php?p=haberler&sub=2011&sid=83 “Limak, Priştine Havalimanı’nı yeniliyor”]{{Ölü bağlantı|date=Mart 2020 }} Limak</ref><ref>[http://www.setimes.com/cocoon/setimes/xhtml/tr/features/setimes/roundup/2010/10/08/roundup-bs-04 “İş dünyası: Priştine havaalanında trafik arttı”] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20121216151416/http://setimes.com/cocoon/setimes/xhtml/tr/features/setimes/roundup/2010/10/08/roundup-bs-04 |datetarih=16 December 2012 }} SETimes</ref> Yenileme çalışmaları Makedonya ve Kosova dışındaki birçok ülkede de görülür. Slovenya’da Ljubljana Havalimanı ticaret planına göre havalimanı 2017 yılına kadar geliştirilecek. Bu çalışma Haziran 2012’de başlatılmıştır.<ref>[http://www.lju-airport.si/eng/about-the-company/building-for-the-future/?url=/about-the-company/building-for-the-future/&ID=&fName=eng/vsebina.asp&IDM=155 We build for the future] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20121027093444/http://www.lju-airport.si/eng/about-the-company/building-for-the-future/?url=%2Fabout-the-company%2Fbuilding-for-the-future%2F&ID=&fName=eng%2Fvsebina.asp&IDM=155 |datetarih=27 October 2012 }} Ljubljana Havalimanı resmî internet sitesi {{İng}}</ref> Hırvatistan’daki [[Zagreb Havalimanı]] için 11 Nisan 2012 tarihinde Aeroports de Paris şirketi ile Hırvatistan Hükûmeti arasında 30 yıllık kullanım anlaşması imzalandı.<ref>[http://www.vlada.hr/hr/naslovnica/novosti_i_najave/2012/travanj/potpisan_ugovor_o_koncesiji_za_izgradnju_i_upravljanje_zracnom_lukom_zagreb “Potpisan Ugovor o koncesiji za izgradnju i upravljanje Zračnom lukom Zagreb”] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20120701144934/http://www.vlada.hr/hr/naslovnica/novosti_i_najave/2012/travanj/potpisan_ugovor_o_koncesiji_za_izgradnju_i_upravljanje_zracnom_lukom_zagreb |datetarih=1 July 2012 }} Hırvatistan Hükümeti resmî internet sitesi {{Hr icon}}</ref> Bosna-Hersek’teki [[Saraybosna Uluslararası Havalimanı]]’nda başlayan geliştirme çalışmalarının 2013 yılında bitmesi planlanıyor.<ref>[http://www.airportcentersarajevo.com/info.php A new shopping experience in Sarajevo!] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20131105003825/http://www.airportcentersarajevo.com/info.php |datetarih=5 November 2013 }} Saraybosna Havalimanı Merkezi {{İng}}</ref> Sırbistan’daki [[Belgrad Nikola Tesla Havalimanı]] modernizasyonu kapsamında Şubat 2012’de çalışmalar başlatılmıştır.<ref>[http://exyuaviation.blogspot.com/2012/02/belgrade-airport-overhaul-in-full-force.html “Belgrade Airport overhaul in full force”] EX-YU Aviation News {{İng}}</ref> Türkiye’deki [[Atatürk Havalimanı]]’nda TAV Havalimanları, Dış ve İç Hatlar Terminali ile otoparkta yolculara sunulan konfor ile hizmet kalitesinde ve hava yollarına sağlanan hizmette ivme yaratmak amacıyla Şubat 2010’da da yeni bir genişletme projesi gerçekleştirildi. İstanbul Atatürk Havalimanı, mimarisi, yolcu akış hızı ve sunduğu hizmet kalitesiyle sadece Türkiye'nin en büyük havalimanı değil, aynı zamanda tüm Avrupa'da önemli havalimanlarından biri konumunda bulunuyor.<ref>[http://www.tavhavalimanlari.com.tr/tr-TR/Turkey/Pages/IstanbulAtaturkAirport.aspx İstanbul Atatürk Havalimanı] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20121127200023/http://www.tavhavalimanlari.com.tr/tr-TR/Turkey/Pages/IstanbulAtaturkAirport.aspx |datetarih=27 November 2012 }} TAV Havalimanları</ref>
 
=== Alışveriş ve tüketim ===
748. satır:
Balkanlar’da çok kültürlü yapı içerisinde, her kültür-dil dairesi içinde çeşitli edebî faaliyetler yapılmış ve yapılmaya devam edilmektedir. Bu şekilde oluşturulan eserler, ilgili dilin edebiyat dünyası içinde yer almışlardır. Bazı eserler ise, yazıldığı dilin dışında başka bazı dillere de çevrilmiş, [[Nobel Edebiyat Ödülü]] gibi ödüller kazanmıştır.<ref>Robert D. Kaplan, "A Reader's Guide to the Balkans". New York Times, (April 18, 1993) {{İng}}</ref> Bugünkü Balkan edebiyatı, dil ağacının beş ayrı kolunda yer alan sekiz millî dil ile yazılır. Bu edebiyatı anlamada, Nikos Kazancakis’in “Zorba”sı, Ivo Andrić’in “Drina Köprüsü” adlı meşhur eseri, Yaşar Kemal’in “İnce Memed”i, Fahir İz’in “An Anthology of Modern Turkish Short Stories” adlı antolojisi, Ismail Kadare’nin “''Kronikë në gur''” (Taştaki Kronik) eseri, Aleksandros Kotzias’ın “Jaguar”ı, “An Anthology of Romanian Women Poets” (Adam J. Sorkin, Kurt W. Treptow) adlı antoloji, Elisaveta Bagryana’nın “Penelope of the Twentieth Century” eseri, Hristo Boyçev’in “Albay Kuş’u yardımcı olabilir.<ref>[https://files.nyu.edu/cgk207/public/Syllabi/BalkLitSyll99.pdf Christina Kotchemidova, Balkan Literature]{{Ölü bağlantı|date=Nisan 2020 }} {{İng}}</ref>
 
Mantık kurgusunu sempatik bir şekilde gösteren ‘''kültürel kavşak''’, ‘''köprü''’ tabirleri Balkanlar için edebiyatta en çok kullanılan [[mecaz]]ların başında gelir. Söz konusu mecazlar, bölgeye bir kimlik verir. Balkan edebiyatını açıklamada “dil” ölçüt olarak koyulursa, hata kaçınılmaz olur. Slav dilleri ve dil bilimi yani ‘Balkan dil birliği’ içinde yer alan belirsiz konuşur, okur veya edebiyatta yer alan kişi ve Balkanlar’daki bütün dillerde paylaşılan yüzlerce [[Türkçenin verintileri|Türkçe alıntı kelime]]nin dışında, Balkan dilleri bugün hâlâ yanlış yolda, yabancı ve zordur.<ref>[http://www.bridge-mag.com/index.php?option=com_content&view=article&id=72:culture-8-2006&catid=5:culture-2006&Itemid=7 Alexandra D. Ioannidou, "The quest for a modern Balkan literature", The Bridge] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20140704085131/http://www.bridge-mag.com/index.php?option=com_content&view=article&id=72:culture-8-2006&catid=5:culture-2006&Itemid=7 |datetarih=4 July 2014 }} {{İng}}</ref> Balkan edebiyatı içinde yer alan bazı edebiyatçılar aşağıda belirtilmiştir.
 
<div class="references" style="-moz-column-count:4; -webkit-column-count:4; column-count:4;">
814. satır:
Balkan ülkelerinde yapılan müziğin bölge içinde ortak özellikleri vardır. Balkan müzikleri hareketli ve armoni zenginliği açısından, farklı bir zevk verir. Buna, etnik bir müzik türü de denebilir. Balkanlar’ın hemen hemen tüm ülkelerinde kulağa hitap eden melodiler çok benzer ve coşkuları da aynıdır. Balkan müziğinde Rumeli Türk müziğinin etkisi de vardır. Bunun gibi küçücük etnik grupların renkliliklerini kattıkları koca bir oluşumdur. Dikkat edilirse, yeryüzünün ürettiği müzik birikimlerinin içinde kendini hemen belli eden, hem melodilerinin hem de bunları yorumlayış biçimlerinin çok net karakteristikleri olan bir müzik geleneğidir. Bu özel oluşumun temelinde kabaca, geçmişi Hristiyanlık öncesi döneme denk gelen [[Slavlar|Slav]] geleneğiyle [[Doğu Roma İmparatorluğu|Doğu Roma]] ve [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]]’dan ögelerin bir bileşimi yer alır. Slav geleneği, Yunan ögeleri ve Osmanlı ile Bizans’ı kapsayan Anadolu renkleri, özgün bir etkileşim ile bugün Balkan müziği denilen zengin müzik birikimini oluşturmuştur.<ref name=Kasif>{{Web kaynağı |url=http://www.magusa.org/festival/festival2004/Basin/basin240604_1.htm |başlık=Ersin Kaşif, “Balkan Müziği’ne Bir Bakış ve Etnik Etkileşim”, Yenidüzen, 24 Haziran 2004 |erişimtarihi=15 Kasım 2012 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20090105222450/http://www.magusa.org/festival/festival2004/Basin/basin240604_1.htm |arşivtarihi=5 Ocak 2009 |ölüurl=no }}</ref>
 
Balkan müziği, Türk kültürüne çok yakındır. Yıllarca aynı topraklarda yaşandığı ve benzer kültürler paylaşıldığı Balkan ve Doğu Avrupa ülkelerinin olduğu kadar, Türkiye’deki Çingenelerin de müziği budur. Balkanlar’daki müzik, Avrupa’nın geri kalanından epey farklılık göstermiştir çünkü Balkan halklarından hepsinin [[Osmanlı İmparatorluğu]] ile kültürel geçmişi mevcuttur ve bu müziğin en önemli özelliği karmaşık ritmidir.<ref name=Alternation>[http://alternationbypedro.blogspot.com/2007/04/balkan-folk-mzii.html Balkan Folk Müziği] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20160305092101/http://alternationbypedro.blogspot.com/2007/04/balkan-folk-mzii.html |datetarih=5 March 2016 }} Alternation</ref>
 
=== Mutfak ===
{{Ana|Balkan mutfağı}}
 
Balkanlar’ın genelinde belli oranda ortaklıklara sahip bir mutfak kültürüdür. Bu mutfak içinde Balkan ülkelerinin kendisine ait özellikleri vardır ve [[Akdeniz mutfağı]]ndan etkilenmiştir.<ref name=Bradatan1>[http://scholarworks.dlib.indiana.edu/journals/index.php/aeer/article/viewFile/362/437 Cristina Bradatan, “Cuisine and Cultural Identity in Balkans”, Anthropology of East Europe Review, Volume 21, Number 1, Pennsylvania State University, s. 43-47.] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20140703235333/http://scholarworks.dlib.indiana.edu/journals/index.php/aeer/article/viewFile/362/437 |datetarih=3 July 2014 }} {{İng}}</ref> Balkan yemek kültürü Türk, Yunan, İtalyan, Avusturyalı, Macar ve yerel yemek ve pişirme kültürlerinin karışımıdır.<ref name=emta1/> Kültürel kimliğin ortaya koyulmasında Balkan mutfağının ciddi bir form olabileceği öne sürülmüştür. Bu mutfakla ilgili iki görüş vardır: 1) Balkan bölgesinde yaygın şekilde paylaşılan bir beslenme yapısı vardır. 2) İnsanlar benzer temel yiyecekleri tüketir. Alexander Kiossev’e göre Balkan kimliğinin varlığını ispat etmek için en az iki yol var; ırk özellikleri ve mutfak. Kiossev’e göre, Balkanlar’ın dışında bulunan bir Balkanlı, başka bir Balkanlı kişiyi yüz özellikleri, yürüyüş tarzı ile genellikle tanır. Mutfak, birçok Balkanlı için bir diğer paylaşılan şeydir.<ref name=Bradatan1/>
 
=== Kültürel etkileşim ===
Balkanlar’da yaşamış olan ve yaşayan birçok millet, birbirleri ile değişen derecelerde etkileşim içinde olmuşlardır. Bu etkileşim ortak hayat, evlenme, göç, savaş gibi çeşitli olaylarla kurulmuş ve günümüze gelmiştir. Bölgede birçok millet ve bunların kültürel özellikleri içinde bazı kültürler daha baskın olmuşlardır. Bölgede tarihten günümüze dek Slav kültürü, Türk kültürü, Yunan kültürü ağırlıklı yapılar oluşmuştur. Balkan kültürü olarak da belirtilen bu kültür, belli başlı kültürlerin beraberliğinden, harmanından ortaya çıkmış, bugüne ulaşmıştır.
 
Kültürel etkileşimin temel taşıyıcısı olan dil, bölgedeki birçok millet üzerinde etkileşimi sağlamıştır. Bu kültürel etkileşimde Türkçe, [[Osmanlı İmparatorluğu]]’nun bölgede idaresini kurduğu 14. yüzyıldan itibaren merkezî bir yere sahiptir. Türkçe, bölgedeki birçok dili etkilemiştir.<ref name="Verintiler">[http://www.abercilasun.com/?p=201#more-201 Günay Karaağaç, Türkçe Verintiler Sözlüğü, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2008, LXXIV+957 s.] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20111128072034/http://www.abercilasun.com/?p=201#more-201 |datetarih=28 November 2011 }} ISBN 978-975-16-2021-7</ref>
 
Türkçe, bugün yaşayan dillerin en yaşlılarından biridir ve bu tarih derinliği yanında mekânca da geniş bir coğrafyaya sahiptir. Türkçenin konuşucuları, bu geniş tarih ve coğrafya diliminde birçok devlet kurmuşlar, komşuluklarında yer alan kavimlerden birçok bilgi öğrenmişler ve komşularına da birçok bilgi öğretmişlerdir. Türklerin komşularına öğrettikleri ile komşularından öğrendikleri bilgilerin adları, Türkçe ile ona komşu olarak yaşayan başka diller arasında, oldukça zengin bir söz alışverişine yol açmıştır.<ref name=Verintiler/>
834. satır:
 
==== Balkan dillerindeki alışveriş ====
Türk dili ile Macar dili etkileşiminde Türkçedeki Macarca alıntılar ''varos'' “şehir” > ''varoş'' “şehirlerin sur dışı mahallesi” gibi birkaç kelimeyle sınırlıdır. Macarcadaki Türkçe ögeler ise çeşitli dönemlerde olmuştur. 15. yüzyıla kadar Macarcaya geçen 485 kelime uzun uzun müzakere edilmiştir. Macarcaya Osmanlı döneminde 1312 kelime yanında, 402 şahıs adı ve 224 yer adı bulunmaktadır. Rumencede 1700-3000 arası Türkçe alıntı, Güney Slavlarının dillerinde (Sırp-Hırvatça) 8742 Türkçe kelime alıntılandığı belirtilmiştir. Bulgarcada en az 3500 Türkçe alıntı vardır. Bulgarların yeni dili olan Bulgar Slavcasından Türkçe ''çete, gocuk, kuluçka'' gibi birkaç söz geçmiştir. Arnavutçadaki Türkçe unsurları gösteren bir sözlükte varyantlarıyla birlikte 4078 madde yer alır. Olivera Yaşar-Nasteva’nın Makedoncadaki Türkçe unsurları değişik yönleriyle inceleyen eserinde, 3089 Türkçe söz yer almaktadır.<ref name="Verintiler2">[http://www.abercilasun.com/?p=201#more-201 Günay Karaağaç, Türkçe Verintiler Sözlüğü, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2008, s. XXXI-LXVII.] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20111128072034/http://www.abercilasun.com/?p=201#more-201 |datetarih=28 November 2011 }} ISBN 978-975-16-2021-7</ref>
 
Yunanca ile Türkçe etkileşiminde Türkçedeki Yunanca unsurların sayısı çeşitli yayınlarda 347-900 arasında belirtilmiştir. Yunancadaki Türkçe unsurların sayısı ise K. Kukkidis’e göre 3000 ve P. Georgidas’a göre 1968’dir.<ref name=Verintiler2/>
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Balkanlar" sayfasından alınmıştır