Köprülüzade Numan Paşa: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Tarih bağlantısı düzenleme
Sabri76 (mesaj | katkılar)
kDeğişiklik özeti yok
13. satır:
|ölüm_yeri = [[Kandiye]]
}}
'''Köprülüzade Numan Paşa''' veya '''''Köprülüzade Damat Numan Paşa''''' (d. 1670 İstanbul - ö. 1719, [[Kandiye]]), [[III. Ahmed]] saltanatında, 16 Haziran 1710 - 18 Ağustos 1710 tarihleri arasında iki ay sadrazamlık yapmış bir [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] devlet adamıdır.
 
==Hayatı==
Köprülüzade Numan Paşa 1670'te İstanbul'da [[Köprülü Fazıl Mustafa Paşa]]'nın büyük oğlu olarak doğmuştur.<ref name="sicılliosmani">Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), ''Sicill-i Osmani'', İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları ISBN 975-333-0383 C.IV s.568-569 [http://archive.org/details/sicilliosmani01sruoft]</ref> Çağının prestijli medreselerinden ve en önde giden bilim adamlarından çok iyi bir medressmedrese eğitimi aldı. Babasının 1691'de vefatından somra Köprülü vakıflarının mütevelli idareceisi oldu.<ref name="yaşamyapıt">Toksoy, Cemal "Numan Paşa (Köprülüzade)" (1999) ''Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi'', İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş. C.1 s.543 ISBN 975-08-0072-9</ref> 1696'da Avusturya seferine katıldı. 1697'de altıncı vezirlik verilip kubbe veziri oldu.
 
Sırayla 1700'de [[Erzurum]] valisi, 1703'de Anadolu Beylerbeyi, Aralık 1703'de [[Eğriboz]] muhafızlığı, Şubat 1705'te [[Kandiye]] valisi, 1706'de Boğaz Muhafızı, 1707'de tekrar Kandiye valisi ve Temmuz 1709'da [[Belgrad]] valisi oldu. 1710'da Sultan [[II. Mustafa]]'nın kızı Ayşe Sultan'la nikahlanıp saraya damat oldu.
22. satır:
Sultan III. Ahmed Rusya ile yapılacak anlaşmada başarı sağlıyacağını düşünerek onu [[Çorlulu Damat Ali Paşa]] yerine 16 Haziran 1710'da sadrazam yaptı. Fakat Rusya ile yapılan anlaşma Sultan'ın beklediğinin hilafına olmuştu. Muhalifleri de devlet ricali içinde yıpratıcı bir kampanya gütmekteydiler. Bunun üzerine üç ay sedarette kaldıktan sonra 18 Ağustos 1710'da azledildi.
 
Önce tekrar Eğriboz muhafızlığı görevi verildi. Aynı yıl [[Hanya]] valisi yapıldı. 1711'de ikinci kez Kandiye muhafızlığı görevine getirildi. 1713'de [[Yanya]] valiliği kendisine arpalık olarak verildi. 1714'te [[Bosna]] Valisi iken [[Karadağ]] isyanını gayet şiddetle bastırdı. Bunun olası bir Osmanlı-Venedik savaşını önlediği kabul edilmektedir.<ref name="sicılliosmani"/>
 
1716'da [[Kıbrıs]] valiğinevaliliğine tayini çıktı. Fakat [[1715-1718 Osmanlı-Avusturya-Venedik Savaşı]]'nın 1616 evresinde Osmanlı ordusu Avusturyalılara karşı yenilmiş ve Avusturyalılar Bosna'ya göz dikmiş olarak ilerlemeye başlamıştı. Kıbrıs Valiliği hala kendi uhdesinde olarak Bosna'ya cepheye gönderildi. Avusturya ordularının diğer cephelerde başarılarına karşıt olarak onların Bosna içlerine girme hedeflerine erişmelerini başarılı direnişlerle (örneğin Ekim 1717'de Îzvornik kalesi savunması) imkansız kıldı. Bu savaşının bitişini sağlayan [[Pasarofça Antlaşması]]'nın imzalanmasına kadar Bosna'da kaldı.
 
Paşarofça Anlaşması'nin imzalanmasından sonra kendi isteğiyle Ağustos 1718'de dördüncü defa Kandiye valisi tayin edildi. Kısa bir müdddet sonra burada 28 Ocak 1719 hummadan daha 49 yaşında iken vefat etti. Cenazesi İstanbul'a getirilip Köprülü türbesine gömüldü.