Vikipedi

Josef Stalin: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
Botlar
1.112.861 değişiklik
k →‎Bibliyografya: Düzenlemeler, değiştirildi: {{cite book| → {{Kitap kaynağı | AWB ile
düzeltme AWB ile
130. satır:
===İnsan hakları ihlalleri===
[[Dosya:Katyn - decision of massacre p1.jpg|thumb|[[Lavrenti Beriya]]'nın Stalin'e Polonyalı subayların idamını teklif eden 5 Mart 1940 tarihli nottan bir parça]]
1939'da ve 1940'ların başında 300.000 Polonyalı tutsak alındıktan sonra,<ref name="PWN">{{pl icon}} [http://encyklopedia.pwn.pl/haslo.php?id=3949396 obozy jenieckie zolnierzy polskich] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20131104032626/http://encyklopedia.pwn.pl/haslo.php?id=3949396 |datetarih=4 Kasım 2013 }} (Prison camps for Polish soldiers) [[Internetowa encyklopedia PWN|Encyklopedia PWN]]. Retrieved 28 November 2006</ref><ref name="Wojsko">{{pl icon}} Edukacja Humanistyczna w wojsku. 1/2005. Dom wydawniczy Wojska Polskiego. {{ISSN|1734-6584}}. (Official publication of the Polish Army)</ref><ref name="Молотов">{{Rus}} Молотов на V сессии Верховного Совета 31 октября цифра «примерно 250 тыс.» (Please provide translation of the reference title and publication data and means)</ref><ref name="Отчёт">{{Rus}} Отчёт Украинского и Белорусского фронтов Красной Армии, Мельтюхов, p. 367. (Report of the Ukrainian and Belorussian fronts of the Red Army, Melyukhov)</ref> 5 Mart 1940'ta [[Lavrenti Beriya]]'nın Stalin'e gönderdiği bir nota istinaden 25.700 Polonyalı tutsağın idam edildiği iddia edilmektedir.<ref name="Fischer">[[Benjamin B. Fischer]], "[https://www.cia.gov/library/center-for-the-study-of-intelligence/csi-publications/csi-studies/studies/winter99-00/art6.html The Katyn Controversy: Stalin's Killing Field]", ''[[Studies in Intelligence]]'', Winter 1999–2000</ref><ref name="kmw_resolution">Excerpt from the minutes No. 13 of the Politburo of the Central Committee meeting, shooting order of 5 March 1940{{web kaynağı|url=http://www.electronicmuseum.ca/Poland-WW2/katyn_memorial_wall/kmw_resolution.html |başlık=Electronicmuseum.ca |erişimtarihi=19 Aralık 2005|deadurl=bot: unknown |arşivurl=https://web.archive.org/web/20050921034703/http://www.electronicmuseum.ca/Poland-WW2/katyn_memorial_wall/kmw_resolution.html |arşivtarihi=21 Eylül 2005 |df=dmy }} . Retrieved 19 December 2005, original in Russian with English translation</ref> Bu olay [[Katyn Katliamı]] olarak bilinir.<ref name="Fischer" /><ref name="Sanford">[[George Sanford (scholar)|George Sanford]], [https://books.google.com/books?vid=ISBN0415338735&id=PZXvUuvfv-oC&pg=PA20 Katyn and the Soviet massacre of 1940: truth, justice and memory], Routledge, 2005, ISBN 0-415-33873-5 pp. 20–24</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://www.cia.gov/library/center-for-the-study-of-intelligence/kent-csi/vol43no3/pdf/v43i3a06p.pdf | başlık = Stalin's Killing Field | erişimtarihi = 19 Temmuz 2008 | biçim = PDF | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160413232951/https://www.cia.gov/library/center-for-the-study-of-intelligence/kent-csi/vol43no3/pdf/v43i3a06p.pdf | arşivtarihi = 13 Nisan 2016 | ölüurl = no }}</ref> İddiaya göre Stalin şahsen bir Polonyalı generale [[Mançurya]]'da kaybolduklarını söylerken,<ref name="Biuletyn">{{web kaynağı|url=http://www.udskior.gov.pl/kombatant/200306_spec.pdf|başlık=Kombatant Bulletin|erişimtarihi=3 Ağustos 2011|deadurl=bot: unknown|arşivurl=https://web.archive.org/web/20090303231404/http://www.udskior.gov.pl/kombatant/200306_spec.pdf|arşivtarihi=3 Mart 2009|df=dmy}} Special Edition of Kombatant Bulletin No.148 6/2003 on the occasion of the Year of General Sikorski. Official publication of the Polish government Agency of Combatants and Repressed</ref><ref name="VIZH">Svyatek; Romuald (1991) "Катынский лес", Военно-исторический журнал, No.9, {{ISSN|0042-9058}}</ref>{{Kdş|Brackman|2001}} Polonya demiryolu işçileri 1941 Nazi istilasından sonra toplu mezarı buldu.<ref name="BIPN1">{{Dergi kaynağı|yazar=Polak, Barbara|yıl=2005|başlık=Zbrodnia katynska|journal=Biuletyn [[Institute of National Remembrance|IPN]]|sayfalar=4–21|url=http://www.ceeol.com/aspx/getdocument.aspx?logid=5&id=f4349d43-b13d-4c2c-a70d-056e8801493d|biçim=PDF|erişimtarihi=22 Eylül 2007|dil=pl}}</ref> Aslında Katyn katliamını Sovyetler değil, Nazi askerleri yapmışlardır.<ref name=":1" />
 
[[Barbarossa Harekâtı]] sırasında Naziler 1941 yılında [[Smolensk]] şehrini ele geçirdi. Daha sonraki süreçte birkaç görgü tanığının{{kim}} ifadesi üzerine ormanda kazılar yapıldı ve üst üste sıra halinde gömülmüş Polonyalı askerlerin cesetlerini bulundu. Naziler katliamı basın yoluyla dünyaya duyurdu.<ref>Polak, Barbara (2005). "Zbrodnia katyńska" . Biuletyn IPN (Lehçe)</ref> Sovyet yönetimi 1990 kadar katliamı kendilerinin yaptığını reddetti ve suçu Nazilere attı. Ancak 1990 yılında [[Mihail Gorbaçov]] yaşananların Sovyet Birliği tarafından gerçekleştirildiğini kabul etti. [[Sovyetler Birliği'nin dağılması]]nın ardından 1992 yılında Rusya Devlet Başkanı [[Boris Yeltsin]], Polonya Devlet Başkanı [[Lech Walesa]]'ya infaza dair Josef Stalin'in imzaladığı emrin orijinal belgelerini verdi. 2010 yılında Rusya Parlamentosu yayınladığı deklerasyon ile katliam emrini Stalin'in verdiğini açıkladı.<ref>https://tr.euronews.com/2010/11/26/dumakatyn-katliami-nin-emrini-stalin-verdi</ref>
137. satır:
Stalin, [[II. Dünya Savaşı]]'nın sonlarında [[Kızıl Ordu]] tarafından Nazi işgalinden kurtarılan [[Doğu Bloku|Doğu Avrupa]] ülkelerinde [[Komünizm|komünist]] partilerin iktidara gelmesine destek sağladı. [[Çekoslovakya]], Doğu Almanya adı verilen [[Demokratik Alman Cumhuriyeti]], [[Bulgaristan Halk Cumhuriyeti]], Polonya, Yugoslavya Federasyonu, Macaristan ve Romanya'da sosyalist halk cumhuriyetleri kuruldu. Bu ülkelerin [[kapitalist]] ekonomiden [[Sosyalizm|sosyalist]] ekonomiye geçmesine ve [[Sovyetler Birliği]]'nin tecrübelerinden yararlanmalarında yardımcı oldu. ABD öncülüğünde Avrupa'da uygulanmaya konan [[Marshall Planı]]na karşı sosyalist ülkelerin ekonomik ve siyasi birliğini amaçlayan ve sosyalist ülkeler arasındaki ticareti geliştiren [[COMECON]]'u kurdu. II. Dünya Savaşı'nda lağvedilen III. Enternasyonal yerine [[Kominform|IV. Enternasyonal]]'i örgütledi ve yeni kurulan sosyalist ülkelerdeki partilerin örgütlü mücadelesi için çaba sarf etti. 1946 yılında SBKP Merkez Komitesi Dış Politika Bölümü Başkanlığına getirdiği [[Mihail Suslov]] ideolojik propaganda şefi olarak sosyalizmin diğer ülkelere yayılmasında etkili oldu.
 
1950'li yıllara gelindiğinde artık yaşlı bir lider olan Stalin ülkenin geleceği açısından halefini belirlemekten çekinmedi. Rus siyasi analist [[Jores Medvedev]]'e göre Stalin en çok [[Mihail Suslov|Suslov]]'a güveniyordu ve hatta ölümünden sonra onu genel sekreterliğe varis tayin etmişti.<ref>Я. Г. Рокитянский. Рецензия на кн.: Ж. А. Медведев, Р. А. Медведев. Неизвестный Сталин http://russcience.euro.ru/biblio/rok02vr.htm {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20140303154556/http://russcience.euro.ru/biblio/rok02vr.htm |datetarih=3 Mart 2014 }}</ref>
 
== Ölümü ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Josef_Stalin" sayfasından alınmıştır