V. Murad: Revizyonlar arasındaki fark

'''V. Murad''' ({{dil|ota|مراد خامس}}) ('''d.''' [[21 Eylül]] [[1840]], [[İstanbul]] – '''ö.''' [[29 Ağustos]] [[1904]], [[İstanbul]]), 33. [[Osmanlı padişahı]] ve 112. [[İslam halifesi]]dir.

Babası Sultan [[Abdülmecit]], annesi [[Megreller|Megrel (Gürcü)]] asıllı [[Şevkefza Sultan|Şevkefza Kadın Efendi]]'dir. Önceki Osmanlı padişahı [[Abdülaziz]]'in yeğeni ve sonraki Osmanlı padişahı [[II. Abdülhamid]]'in ağabeyidir. Sultan [[Abdülaziz]]'in bir saray darbesi sonucu tahttan indirilişinden sonra onun yerine tahta geçmiş, 93 gün boyunca tahtta kaldıktan sonra akli dengesinin bozulduğu gerekçe gösterilerek [[31 Ağustos]] [[1876]]'da padişahlık makamından indirilmiştir.

Sultan Murad, [[21 Eylül]] [[1840]]'ta [[İstanbul]]'da doğdu. Padişah [[Abdülmecid]] ile [[Şevkefza Sultan|Şevkefza Kadın Efendi]]'nin büyük oğullarıydı. Babası padişah [[Abdülmecid]] tarafından çok sevilmekte ve bu nedenle onun tarafından veliaht ilan edilmek istenmekteydi. {{Kaynak belirt}}

Sultan V. Murad, tahttan indirilen Sultan [[Abdülaziz]]'in yerine 30 Mayıs [[1876]]'da padişah oldu. "''Talebe-i ulûm''" veya "''softalar ayaklanması''"” adı verilen gösteriler 10 Mayıs 1876'da başlamıştı. “''Erkân-ı erbaa''” adı verilen bu grup iktidar koltuğuna oturduktan sonra Abdülaziz’in hal‘i konusunda anlaşarak durumu veliahda bildirdiler. Hal‘ işinin 31 Mayıs'ta yapılması kararlaştırıldığı halde bazı gelişmeler yüzünden 29-30 Mayıs gecesine alındı.<ref name=tdv/> Cülus ve biat tarihinin kararlaştırılan günden bir gün önceye alındığı kendisine bildirilmediği için dairesine gelen askerler tarafından tutuklanacağı vehmine kapılarak depresyona girdi. Serasker [[Hüseyin Avni Paşa]]'nın arabasına binerken Paşa arabadan inmeyerek büyük bir protokol rezaletine imza atmakla beraber, belinden çıkardığı silahı korku içindeki V. Murad'a uzatmış ve korkusu bir kat daha artmıştır. Rıhtımdan çatanaya bindirileceği sırada denizin fırtınadan dolayı kabarması üzerine korkuya kapılarak binmek istememiş müdahale edilerek bindirilmiş, Sarayburnu'na geçilerek bir arabayla Beyazıt'taki Seraskerlik binasına (bugünkü İÜ Merkez Kampüsü) gidilerek orada biat törenine başlanmıştır. Sultan Abdülaziz'in [[Topkapı Sarayı]]'na nakledildiği haberi gelince acele ile [[Dolmabahçe Sarayı]]'na gidilerek törene orada devam edilmiştir.

Birkaç gün sonra Sultan Abdülaziz'in ölüm haberinin gelmesi ve ardından Hüseyin Avni Paşa'nın [[Çerkes Hasan]] adlı genç subay tarafından öldürülmesi olayları üzerine kendini tamamen kaybederek yatağında gözleri havaya dikilmiş halde hareketsiz kalakalmıştır. Hususi doktoru olan Dr. Kapolyon'un bir küvetin içine yatırarak elli [[sülük]] ile kan almak gibi son derece [[yanlış tedavi|hatalı tedavi]] yöntemleriyle durumu daha da fenalaşmış ve adeta kendisinden ümit kesilmişti. Bu durumda kendisinden umdukları ümitlerin suya düştüğü kanaatine varan devlet adamlarının kararıyla 93 gün kaldığı Osmanlı tahtından [[31 Ağustos]] [[1876]] tarihinde indirildi.

Bununla beraber Fehime Sultan'ın annesi Meyliservet Kadınefendi, kızı Aliye Sultan, torunu Celile Sultan, Selahaddin Efendi'nin ölü doğan iki oğlu ve üç gelini vefat etmiş bu kayıplar eski padişahı derinden sarsmıştır. Özellikle büyük bir sevgiyle bağlı olduğu annesi Şevkefza Valide Sultan'ın vefatından sonra günlerce kimseyle görüşmemiş, yemek yemeyi bile reddederek kederini uzun zaman yaşamış, eski günlerindeki hayata bağlı halinden eser kalmamıştır. Kızı Hatice Sultan'ın, II. Abdülhamit'in damatlarından Kemaleddin Paşa ile giriştiği bir gönül ilişkisinin açığa çıkması üzerine [[şeker hastalığı]]na yakalanmış ve bu rahatsızlığına eşlik eden kanlı basurun da etkisiyle [[29 Ağustos]] [[1904]]'te vefat etmiştir.