|
[[Dosya:Sefik Hüsnü.jpg|thumb|Şefik Hüsnü Değmer]]
'''Şefik Hüsnü (Deymer)''' ([[1887]], [[Selanik]] - 8 Nisan [[1959]], [[Manisa]]), [[Türkler|Türk]] [[tıp doktoru]] ve [[siyasetçi]]<ref>https://books.google.com.tr/books?id=pw-DDwAAQBAJ&dq=%C5%9Eefik+H%C3%BCsn%C3%BC+do%C4%9Fum&hl=tr&source=gbs_navlinks_s</ref>.
[[1912]]'de [[Paris]] [[Sorbonne Üniversitesi]]'nde Fen ve Tıp Fakültelerini bitirdi ve sinir hastalıkları uzmanı oldu. [[Jön Türkler]]'in faaliyetlerini yakından takip etti ve onlarla temasa geçti.
Paris’teyken komünist fikirlerle tanıştı. Paris’te tanıştığı Polonyalı [[Leokadya Sterniaka]] ile Varşova’da evlendi. (Kızları Meryem İkinci Dünya Savaşı sırasında Varşova direnişinde öldü.)
[[Balkan Savaşı]] ve [[I. Dünya Savaşı]]'nda [[Çanakkale Cephesi]]nde tabip [[yüzbaşı]] olarak görev yaptı.
Savaştan sonra Türkiye sosyalistlerini birleştirme çabasına girişti. Mütareke döneminde Kurtuluş Dergisi'nde yazıları yayınlandı. 23 Eylül 1919 tarihinde (Berlin'den gelen) Türk Spartakistleri ile birlikte kurucuları arasında yer aldığı [[Türkiye İşçi ve Çiftçi Sosyalist Fırkası]]'nın (TİÇSF) genel sekreterliğine seçildi. Türkiye [[Amele Birliği]] yönetiminde etkili oldu. 16 Mart [[1920]]'de [[İstanbul'un İşgali]] sonrasında TİÇSF faaliyetleri yasaklandı. TİÇSF gizli çalışmaya geçti ve millî mücadeleyi destekledi.
TKP'nin [[10 Eylül]] [[1920]]'de [[Bakü]]'de toplanan 1. Kongresinde gıyabında [[Merkez Komitesi]] üyeliğine ve Merkez İcra Komitesi 1. Sekreterliğine seçildi.
Haziran 1921'de gizli [[Türkiye Komünist Partisi (1920)|Türkiye Komünist Partisi]]'nin (TKP) yayın organı [[Aydınlık]] dergisini yayınlamaya başladı. Üçüncü Enternasyonal'in ([[Komintern]]) [[1924]] yılındaki bir toplantısında Kontrol Komisyonu üyeliğine getirildi. 1925'te Komintern'in güçlü desteğiyle [[İstanbul]] [[Akaretler]]'de gizli olarak toplanan TKP'nin Üçüncü Kongresinde oy birliğiyle Genel Sekreter seçildi.
[[Takrir-i Sükun Kanunu]] çerçevesinde TİÇSF kapatıldı ve yurtdışında bulunan Dr. Şefik Hüsnü gıyabında İstiklal Mahkemesi tarafından bir yıl hapse mahkûm edildi. 1926 yılında Viyana'da parti konferansını düzenledi. Yurda döndü ve cezaevine girdi. Cezaevindeyken Komünist Enternasyonal'in İcra Komitesi'ne seçildi.
Mayıs [[1929]]'da cezasını tamamladıktan sonra tekrar yurtdışına çıktı ve [[Almanya]]'ya gitti. [[Berlin]]'de Komintern'in Batı Avrupa bürosunu yönetti. 27 Şubat [[1933]]'te [[Naziler]] tarafından düzenlendiği düşünülen [[Reichstag]] yangını provokasyonu sonrasında [[Georgi Dimitrov]] ve Almanya'da bulunan diğer Komintern üyeleriyle birlikte tutuklandı. Altı ay sonra tahliye oldu ve bir banka kasasında bulunan Komintern arşivini Nazilerden kaçırmayı başardı.
[[1939]] yılında Türkiye'ye dönmesine izin verildi ve I. Dünya Savaşı'ndaki rütbesiyle tabip yüzbaşı olarak [[1941]]-[[1943]] yılları arasında yedek askerlik yaptı. [[1945]] yılında gerçekleşen [[Cemiyetler Kanunu]]'ndaki değişiklik sayesinde ve TKP kadroları içinden çıkan ve fikir ayrılığına düştükleri bir grubun [[Türkiye Sosyalist Partisi]]'ni kurmasının hemen ardından [[Türkiye Sosyalist Emekçi Köylü Partisi]]'ni kurdu. Kuruluşunun üzerinden 6 ay geçmeden parti kapatıldı ve Şefik Hüsnü'nün de içinde bulunduğu 43 parti yöneticisi tutuklandı.
[[1950]] affıyla serbest kaldıysa da [[1951]]'de TKP yöneticisi olarak yeniden tutuklandı. 5 yıl 10 ay hüküm giydi. 65 yaşını bitirmiş olduğundan cezası 4 yıl 2 ay ağır hapis ve 1 yıl 4 ay 20 gün müddetle Manisa'da sürgün cezasına çevrildi. [[1957]]'de tahliye edildi. 8 Nisan [[1959]]'da Manisa'da sürgünde öldüğünde TKP Genel Sekreteri idi.
== Ayrıca bakınız ==
| 