Kürdistan: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
→Osmanlı İmparatorluğu: düzeltme AWB ile |
Khutuck Bot (mesaj | katkılar) k Tarih bağlantısı düzenleme |
||
43. satır:
<blockquote>"Kürdistan büyük ülkedir. Bir ucu [[Erzurum]],[[Van]] diyarlarından [[Hakkâri]], [[Cizre]], [[İmadiye]], [[Musul]], [[Şehrizor]], Harir, [[Ardelan Prensliği|Ardelan]], Derne, Derteng'i de içererek [[Basra Körfezi]]'ne kadar yetmiş konak mesafe sayılır. [[Araplar|Arap]] Irak'ı ile [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] arasında bu yüksek dağlar içinde altı bin adet [[Kürtler|Kürt]] aşireti ve kabilesi güçlü bir sed olmasaydı Acem kavmi için [[Anadolu]]'yu istila etmek çok kolay olurdu (...) Ama bu Kürdistan'ın eni, boyu gibi geniş değildir."<ref>http://www.radikal.com.tr/yazarlar/ayse-hur/turklerin-ve-kurtlerin-kurdistani-1162515/</ref></blockquote>
Bir görüşe göre, [[Çaldıran Muharebesi]] öncesinde bölgedeki nüfusun çoğunluğuna sahip [[Alevilik|Alevi]] [[Türkiye Türkmenleri|Türkmenler]]in ([[Kızılbaşlar]]) katliama uğraması ve pek çoğunun da [[İran]]'a göç etmesiyle<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.milliyet.com.tr/2008/01/14/yazar/zmbarlas.html | başlık = Tarih ezberlenmesi gereken baş belası bir lise dersi midir? | yayımcı = [[Milliyet (gazete)|Milliyet]] | tarih = 14 Ocak 2008 | erişimtarihi = 3 Mart 2012 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20080908032812/http://www.milliyet.com.tr/2008/01/14/yazar/zmbarlas.html | arşivtarihi = 8 Eylül 2008 | ölüurl = no }}</ref> Osmanlı boşalan bu toprakları Kürt aşiret reislerine vermiş ve sonrasında bölgedeki baskın unsur olarak Kürtler öne çıkmıştır. [[Feodalizm]] bölgeye bu süreç sonrasında yavaş yavaş hâkim olmaya başlamıştır. Bölgede kalan Türkmenler yaşamlarını sürdürebilmek için [[Sünnilik|Sünni]] kimliğine gizlenmişler sonrasında ise kimliklerini yitirerek [[Kürtleştirme|Kürtleş]]mişlerdir. Tarihi kayıtlarda Kürdistan'ın Güneybatı İran olarak gösterilmesi, Osmanlı döneminde [[Güneydoğu Anadolu Bölgesi]]'ndeki Kürt nüfusunun seyrek oluşu ve yoğun yaşadıkları bölgelerin ise bölgenin çok küçük bir kısmını kapsaması bu görüşü desteklemektedir.<ref>[http://www.bugun.com.tr/kose-yazisi/159519-osmanli-nereye-kurdistan-derdi-makalesi.aspx BUGÜN- Erhan Afyoncu]</ref> Genellikle [[Toros]] ve [[Zağros]] sıradağları, Mezopotamya düzlükleri, Ermenistan ve eski [[Vilâyat-ı Sitte]] (Altı İl)'nin yanı sıra bazı yorumcular bugünkü [[Ermenistan]] ve [[Azerbaycan]] topraklarının Türkiye ve İran sınırlarına yakın ve [[Kızıl Kürdistan]] ([[Rusça]]: Красный Курдистан;
[[Türkiye]]'nin [[Güneydoğu Anadolu Bölgesi|Güneydoğu]] ve [[Doğu Anadolu Bölgesi|Doğu Anadolu]] bölgelerinin bir kısmını, [[Irak Cumhuriyeti]]'nin kuzeyini ([[Kürdistan Bölgesel Yönetimi]]) ve civarını, [[İran İslam Cumhuriyeti]]'ın [[Kürdistan (İran)|Kürdistan]], [[Batı Azerbaycan]], [[Kirmanşah Eyaleti|Kirmanşah]] ve [[Hamedan Eyaleti|Hamedan]] [[İran'ın bölgeleri|eyaletlerini]], [[Azerbaycan|Azerbaycan Cumhuriyeti]]'nin [[Dağlık Karabağ]] bölgesini ([[Laçın]], [[Zengilan]], [[Kubadlı]], [[Kelbecer]]) ve [[Suriye]]'nın kuzeydoğusunu kapsar.
102. satır:
{{ana|Mervaniler}}
Mervaniler (Arapça: مروانيون Marwānīyūn),
==== Aisaniler ====
135. satır:
{{ana|Eyyubiler}}
[[Zengiler]] hükümdarı [[Nureddin Mahmud]]'un komutanı [[Selahaddin Eyyubi]] tarafından [[Mısır]]'da kurulan [[Eyyubiler]] (Arapça: أيوبيون ''Ayyūbīyūn''),
==== Luristan Atabeyliği ====
148. satır:
===Ziyariler===
[[Ziyariler]] ya da '''Zeyariler''' ([[Farsça]]: ''' ﺁﻝ ﺯﯾﺎﺭ '''), Hazar Denizinin güney bölgesinde
== Kuzey Kürdistan ==
163. satır:
[[Osmanlı İmparatorluğu]] döneminde "Kürdistan", Kürtlerin yaşadığı bölgeyi nitelendirmek için resmî düzeyde kullanılıyordu. Osmanlı padişahlarından [[I. Süleyman]]'ın Fransa kralına yolladığı bir mektupta Kürdistan ifadesi geçmektedir. Bu mektupta padişah imparatorluğunun topraklarını sayarken, Kürdistan ismine de yer vermiştir.<ref>http://tr.wikisource.org/wiki/Kanuni_Sultan_S%C3%BCleyman%E2%80%99%C4%B1n_Kral_Fransuva%E2%80%99ya_ferman%C4%B1</ref>
''Kürdistan'ın Ermenistan'a ilhakı konusu'' <ref name="devletarsivleri.gov.tr">[http://www.devletarsivleri.gov.tr/kitap/belge.asp?kitap=15&belge=128 Kürdistan'ın Ermenistan'a ilhakı konusu]</ref>, 9 Nisan 1850'de ''Musul ve Kürdistan vâlîlerine'' <ref>[http://www.devletarsivleri.gov.tr/yayin/osmanli/musul/2b_14.htm Musul ve Kürdistan vâlîlerine mektup]</ref> yazılan mektup,
Kürdistan eyaletinin teşkili hakkındaki Sedaret lüzum arizası 20 Cemaziyelevvel 1263 (1846) tarihinde idaresi istisâl edilmiştir.<ref>Mehmet Salih Bedir-Han (Haz: Mehmet Uzun ve Rewşen Bedir-Han), ''Defter-i A'malım - Mehmet Salih Bedir-Han'ın Anıları'', Belge Yayınları, İstanbul, 1998, s. 130-135 (Nazım Sevgen, ''Kürtler, Kürt Beylikleri - Belgelerle Türk Tarih Dergisi'', 1977, Ankara.).</ref>
190. satır:
==== Bedirhan İsyanı ====
[[II. Mahmud]]'un kurduğu [[Sekban-ı Cedid]] için Kürdistan'da da asker toplanmış ve aşiret reisleri rahatsız olmuştur.
==== Yezdanşer İsyanı ====
291. satır:
{{Ana madde|Suriye Kürdistanı}}
{{ana|2012 Suriye'de Kürt ayaklanması}}
Suriye Kürdistanı ya da Güneybatı Kürdistan ({{Dil|ku|Başûrê Rojavaya Kurdistanê|dil_adı=e}}). [[Suriye]], sınırları içinde ikamet eden Kürtlere
== Kaynakça ==
|