Vikipedi

Karl Polanyi: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
→‎top: düzeltme AWB ile
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
Botlar
1.113.184 değişiklik
k Tarih bağlantısı düzenleme
1. satır:
'''Karl Paul Polanyi''', ([[25 Ekim]] [[1886]], [[Viyana]], [[Avusturya]] — 23 Nisan [[1964]], [[Ontario]], [[Kanada]])<ref>''Encyclopedia Britannica'' (Chicago: Encyclopedia Britannica Inc. 2003) vol 9. p.554</ref> geleneksel iktisadi düşünceye karşı çıkışı ve önemli kitabı [[Büyük Dönüşüm (kitap)|Büyük Dönüşüm]] ile tanınmış [[Macarlar|Macar]] düşünür.
 
== Hayatı ==
6. satır:
 
Demiryolu işiyle uğraşan ve [[burjuvazi]]nin tanınmış üyelerinden birinin oğlu olan Polanyi,
babasının şansında gözüken iniş çıkışlara rağmen iyi bir eğitim aldı ve [[Budapeşte]]'nin aktif düşünce ve sanat ortamına dalmakta gecikmedi. Macar entelektüel düşünü üzerinde etkisi büyük olan radikal [[Club Galilei]] ile [[Budapeşte Üniversitesi]]nde iken tanıştı. Bu süre zarfında, [[György Lukács]], [[Oszkár Jászi]] ve [[Karl Mannheim]] gibi diğer önemli düşünürlerle ilişkiler kurdu. Polanyi [[Felsefe]] alanındaki doktorasını [[1908]]'de aldı ve [[1912]]'de [[Hukuk]] bölümünden mezun oldu. [[1914]] yılında [[Macar Radikal Partisi]]'nin kurulmasında yardımcı oldu ve partinin sekreterlik görevini yürüttü.
 
Polanyi [[I. Dünya Savaşı]] sırasında [[Avusturya- Ordusu]]'nda [[süvari]] subayıydı, fakat [[Doğu Cephesi]]ne varışından sonra işgöremezlik nedeniyle çürüğe alındı. Savaş sonrasında tekrar siyasi olarak aktif hale geldiği [[Budapeşte]]'ye döndü. Polanyi [[Mihály Károlyi]]'nin Cumhuriyetçi hükümetini ve onun [[Sosyal Demokrat Parti (Macaristan)]] sinin belirlediği rejimi destekledi. Ancak Cumhuriyetin ömrü kısa oldu. [[Béla Kun]] [[Macaristan Sovyet Cumhuriyeti]]'ni kurmak için Karolyi hükümetini devirdiğinde Polanyi Viyana'yı terk etmek zorunda kaldı. 1924'ten 1933'e kadar Viyana'da gazeteci olarak çalıştı ve prestijli ''Der Oesterreichische Volkswirt'''de ekonomik ve siyasi yorumlar yazdı. Bu dönemde ilk kez ekonomik süreçlerin maddi gerçeklik yanını yok sayarak, özet modeller oluşturduğunu düşündüğü [[Avusturya Okulu]]'na bağlı iktisatçıları eleştirdi. Polanyi [[Fabianizm]]'e ve [[G. D. H. Cole]]'un çalışmalarına ilgi duyuyordu. Aynı zamanda gazetecilik yaptığı dönemde [[Hıristiyan Sosyalizm]]'i ile ilgilenmeye başladı.
 
=== Amerika Birleşik Devletleri ===
[[Avusturya]]'yı, kısa ömürlü [[Birinci Avusturya Cumhuriyeti]]'nin çökmeye, [[Avustrofaşizm]]'in yeşermeye başladığı [[1933]] yılında terk etti. Yaşamını gazetecilik, eğitmenlik ve [[İşçilerin Eğitim Birliği]]'nde okutmanlık yaparak kazandığı [[Londra]]'ya taşındı. Polanyi bu dönemde ayrıca ileride [[Büyük Dönüşüm]]'ü oluşturacak araştırmalarının büyük bir kısmını gerçekleştirdi. [[1940]] yılında [[Bennington College]]'de görev almak için [[Vermont]]'a taşındı ve bu tarihe kadar kitabını yazmaya başlamadı. Kitap [[1944]] yılında basıldı ve büyük bir coşku ile karşılandı. Polanyi kitabında [[İngiltere]]'deki kapalı (inclosure) süreci ve 19. yüzyıl başındaki güncel ekonomik sistemin yaratılışını tanımladı.
 
[[II. Dünya Savaşı]]'ndan sonra (1947-1953) [[Columbia Üniversitesi]]'nden hocalık için teklif aldı. Ancak, eşinin [[(Ilona Duczynska)]] eski bir [[Komünizm|komünist]] olması nedeniyle Birleşik Devletler'e giriş için vize alamadı. Sonuçta [[Kanada]]'ya taşındılar ve Polanyi New York City'e gidip gelerek çalışmaya başladı. [[1950]] li yılların başında, Polanyi antik imparatorlukların ekonomik sistemlerini çalışması karşılığında [[Ford Foundation]]'dan burs (bağış) aldı. Modern iktisadi sistemin ortaya çıkışını tanımlamış olan Polanyi, şimdi ise uzak geçmişte ekonominin nasıl ayrı bir dünya olarak ortaya çıktığını anlamaya çalışıyordu. [[1957]] yılında ''Trade and Market in the Early Empires'' (Eski İparatorluklarda Ticaret ve Piyasa) isimli eserle sonuçlanan Columbia'daki çalışmaları birçok düşünürün ilgisini çekmiş ve bir nesil öğretmeni derinden etkilemiştir. Polanyi hayatının daha sonraki dönemlerinde de yazmaya devam etti ve ''Coexistence'' (Bir arada varoluş) isimli yeni bir dergi kurdu. [[1964]] yılında öldü.
 
== Mirası ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Karl_Polanyi" sayfasından alınmıştır