Cebelitarık: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
InternetArchiveBot (mesaj | katkılar)
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0
→‎Tarihçe: düzeltme, değiştirildi: 711 → 711 (11) AWB ile
131. satır:
 
== Tarihçe ==
Antik çağdaki adı Calpe'dir. Endülüs fâtihi [[Tarık bin Ziyad]]'ın [[711]] yılında ordusuyla birlikte ilk ayak bastığı ve askeri karargâh olarak kullandığı yer olması sebebiyle İslam kaynaklarında “Cebelü Târık” (Tarık'ın Dağı) diye adlandırılmıştır. Bu isim İtalyancaya Gibilterra, öteki Avrupa dillerine de Gibraltar şeklinde geçmiştir. Cebelitarık’a İslam kaynaklarında "Cebelü’l-feth" de denilmektedir. [[Muvahhidler]]'in [[Endülüs]]'e geçişine kadar Cebelitarık ve eteğindeki koy daha ziyade muhtelif cins gemiler için bir sığınak yeriydi. Endülüs [[1145]] yılında Muvahhidler’in hakimiyetine geçince Muvahhid Hükümdarı Abdülmü’min (1130-1163) Afrika seferinden dönüşünde [[Sevilla|İşbiliye]]'de bulunan veliahdı Yusuf b. Abdülmü’min’e haber göndererek Hıristiyanlara karşı düzenleyeceği seferlerde karargâh ve kışla olarak kullanmak üzere Cebelitarık’ın eteğinde bir şehir kurmasını emretti. Bunun üzerine Yusuf, [[Gırnata]]’da bulunan kardeşi Osman’ın da yardımıyla çok sayıda usta ve işçi toplayarak [[1159]]-[[1160]] tarihlerinde, içinde büyük bir cami, saray, resmi binalar, kışla, güzel bahçeler ve su dağıtım şebekesinin bulunması planlanan şehrin inşasını başlattı.<ref name= "cebelitarık">[http://www.tdvia.org/dia/ayrmetin.php?idno=070188 İslam Ansiklopedisi, Mehmet Özdemir]</ref>
 
[[Muvahhidler]]lerin yıkılmasından sonra Endülüs [[Beni Ahmer Devleti]]'nin yönetimine geçti. [[1309]] yılında Alonso Pérez de Guzmán el-Bueno, Kastilya Kralı IV. Ferdinand adına Cebelitarık’ı ele geçirdi. Gırnata Emiri, [[Meriniler]]’i yardıma çağırmak zorunda kaldı. Bunun üzerine Endülüs’e geçen bir Merini ordusu [[1333]]'te Cebelitarık’ı geri aldı. [[1340]] yılında Kastilya Kralı XI. Alfonso Cebelitarık’ı kuşattı; ancak başarılı olamadı. [[1355]]'te Merini Valisi Süleyman b. Dâvûd’un idaresinde olan Cebelitarık 1410-1462 yılları arasında Nasriler’in elinde kaldı. Daha sonra [[Medina-Sidonia]] dükü tarafından ele geçirildi. [[I. Isabel]] [[1502]]’de1502’de Cebelitarık’ı [[İspanya Krallığı]]’na kattı.<ref name= "cebelitarık" />
 
[[1704]]'te [[İngiltere]]-[[Hollanda]] deniz kuvvetleri tarafından ele geçirilmiştir. [[1713]] tarihindeki [[Utrecht Antlaşması]]yla [[İspanya]] kaleyi İngiltere'ye iade etmeyi kabul etmiştir.
 
Cebelitarık'ın statüsü iki ülke, İspanya ile İngiltere arasında hala tartışılmaktadır. Kendi isteğiyle [[İngiliz sömürgesi]] olarak kalmak isteyen 6&nbsp;km² yüzölçümü, 35.000 nüfusuyla ülke olarak bayrağı ve marşı olan Cebelitarık, dünya üzerinde küçük bir alan zapt etmesine rağmen iki ülke arasında zaman zaman sorunlara neden olmaktadır. 1967 ve 2006 yıllarında yapılan referandumlarda Cebelitarıklılar, [[Birleşik Krallık]] yönetiminde kalma yönünde karar aldılar.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Cebelitarık" sayfasından alınmıştır